Lâm Đồng là địa bàn quan trọng trong việc cung ứng hàng hóa cho TPHCM, đặc biệt là việc phối hợp tốt các cơ chế để thực hiện chương trình bình ổn thị trường của TP. Ngược lại, TPHCM là thị trường trọng điểm, có yếu tố quyết định đến hoạt động sản xuất kinh doanh của Lâm Đồng, trong đó 65% sản lượng rau và hơn 70% sản lượng hoa sản xuất tại Lâm Đồng được tiêu thụ tại TP.
Theo tính toán, lượng rau củ quả, trái cây Lâm Đồng cung ứng thị trường TPHCM đạt hơn 503.705 tấn/năm, chiếm khoảng 20% thị phần tại TPHCM, trong những ngày cận tết, lượng hàng có thể tăng từ 70% - 80% so với ngày thường và gần 1 tỷ cành hoa cắt cành các loại. Trên thực tế, Lâm Đồng còn nhiều khả năng để tăng sản lượng cung ứng nguồn hàng cho TPHCM nhưng để là được điều này vẫn còn nhiều vướng mắc cần giải quyết sớm.
Đại diện HTX Phước Thành (Lâm Đồng) cho biết, hiện HTX đang canh tác trên diện tích 160 ha với 380 hộ nông dân. Với khả năng sản xuất và cung ứng mỗi năm lên tới 15.000 tấn rau củ quả các loại, nhưng đến nay HTX vẫn chưa tìm được đầu ra ổn định. Phần lớn sản phẩm làm ra vẫn phụ thuộc vào các thương lái. “Vài năm về trước, một số thương nhân tại các chợ Bình Điền và Hóc Môn có đặt vấn đề với HTX về việc đưa hàng vào chợ đầu mối, nhưng ngặt nỗi là họ không thực hiện ký kết các hợp đồng tiêu thụ sản phẩm cho từng tháng, từng quý nên các bên vẫn chưa tìm được tiếng nói chung. Nếu chúng tôi có được các hợp đồng cụ thể, với mức giá ổn định theo từng quý thì sẽ tổ chức sản xuất tốt hơn”, đại diện HTX này cho biết.
Việc ký hợp đồng có thời hạn với các chợ đầu mối đã khó, nhưng vấn đề khó khăn hơn là làm sao để công tác thu gom hàng hóa và tổ chức vận chuyển hàng hóa từ Lâm Đồng về TPHCM đang trở thành bài toán nan giải. Bởi lẽ, nếu chúng ta không tổ chức tốt vấn đề vận chuyển với số lượng lớn thì sẽ khó có thể bán được hàng với giá cạnh tranh, cũng như kéo giảm chi phí hao hụt. Từ thực tế quản lý và kinh doanh, bà Nguyễn Thanh Hà, Phó Giám đốc Công ty Quản lý và kinh doanh chợ đầu mối Thủ Đức cho rằng, mỗi đêm lượng hàng về chợ bình quân khoảng 3.300-3.500 tấn, cao điểm có thể lên đến 4.000-5.000 tấn, trong đó, rau củ quả từ Lâm Đồng chiếm tới 60% tổng lượng hàng nhập chợ, với gần 30 mặt hàng. Qua theo dõi, hàng hóa từ Đà Lạt về chợ chưa có những container lớn, chủ yếu được vận chuyển bằng những container nhỏ và của các DN hoạt động độc lập. Biểu hiện này cho thấy, ngay tại đầu nguồn sản xuất, các DN cũng thiếu sự liên kết, hợp tác, tạo thành sức mạnh tổng hòa. Cho đến nay, Nhà nước chưa có được một hệ thống chính sách đầy đủ và đồng bộ để thực hiện các chuỗi liên kết trong cung ứng, nhất là thiếu một chiến lược dài hạn để phát triển bền vững trong mối tương quan lợi ích của DN với người sản xuất.
Liên tục tại các hội nghị kết nối cung cầu hàng hóa, tỉnh Lâm Đồng mong muốn 2 địa phương cần tăng cường hợp tác và liên kết để tạo nguồn hàng cung ứng cho nhu cầu sử dụng các mặt hàng thiết yếu của người dân. Thông qua chương trình hợp tác, TPHCM tiếp tục tạo điều kiện cho các DN Lâm Đồng tham gia các chương trình xúc tiến thương mại và bình ổn thị trường, TPHCM cũng tạo điều kiện tốt hơn cho các DN tham gia vào khâu thu hoạch, sơ chế, đóng gói sản phẩm đưa về TPHCM tiêu thụ. Đến nay, hầu hết các hệ thống phân phối tại TPHCM đều đã hình thành các trung tâm thu mua và sơ chế hàng nông sản ngay tại Lâm Đồng. Nhưng công tác này mới chỉ đáp ứng cho nhu cầu kinh doanh của chính hệ thống siêu thị đó, còn lại việc thu mua, vận chuyển hàng hóa về các chợ đầu mối vẫn là các DN tự lo, mạnh ai nấy làm.
Để kết thúc bài viết, tôi xin đưa ra hình ảnh “vò đầu, bứt tóc” của một chuyên gia người Hà Lan, khi chứng kiến cảnh nhân viên bốc xếp đứng nhún nhảy trên những chiếc thùng carton đựng hoa đã được xếp vào xe tải, với mục đích lèn càng chặt thì xếp được càng nhiều thùng! Đến bao giờ chúng ta mới có thể tổ chức tốt hơn khâu sơ chế và vận chuyển hàng hóa nhằm tránh tình trạng chở rác về TP cũng như bảo quản hàng hóa được tốt hơn?
UYỂN CHI