Tòa án giám sát tình báo nước ngoài của Mỹ tiếp tục cho phép các cơ quan tình báo Mỹ thu thập dữ liệu hàng triệu cuộc gọi điện thoại của người Mỹ trong một chương trình vốn gây ra cuộc chiến pháp lý về quyền riêng tư.
Thu thập dữ liệu của mọi công ty điện thoại
Theo Reuters, Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc gia Mỹ James Clapper trong một thông cáo báo chí cho biết tòa án trên cho phép cộng đồng tình báo Mỹ thu thập dữ liệu từ các công ty điện thoại và thêm 3 tháng toàn bộ các các chương trình thu thập dữ liệu từ tất cả các công ty điện thoại. Trong quá khứ, những phán quyết tương tự đôi khi được áp dụng cho từng công ty điện thoại riêng biệt.
Thông tin về việc Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA) theo dõi các cuộc gọi điện thoại của người Mỹ là một trong những tiết lộ chính của cựu nhân viên tình báo Edward Snowden năm 2013, làm dấy lên làn sóng phản đối kịch liệt của công chúng.
Trong tháng 12-2013, 2 thẩm phán Mỹ ra phán quyết trái ngược nhau về tính hợp pháp và hợp hiến của vụ việc. Thẩm phán William Pauley ở Manhattan ủng hộ các hoạt động nghe lén trong khi thẩm phán Richard Leon cho rằng điều đó là phạm pháp. Ngày 3-1, Bộ Tư pháp Mỹ đã nộp đơn kháng cáo với phán quyết của thẩm phán Richard Leon.
Theo ông Clapper, các cơ quan tình báo Mỹ đã công khai bổ sung các tính năng bảo vệ quyền tự do và quyền riêng vào các chương trình thu thập dữ liệu của công dân nhưng vẫn duy trì hoạt động thu thập này. NSA cho biết họ chỉ sử dụng rất hạn chế các dữ liệu của người Mỹ và hết sức thận trọng.
Một nhóm các chuyên gia độc lập do Tổng thống Barack Obama bổ nhiệm gần đây đặt câu hỏi liệu các dữ liệu thu thập được có lấn át quyền riêng tư của người Mỹ hay không. Ủy ban này ủng hộ có thêm nhiều thay đổi để bảo vệ quyền riêng tư nhưng không đồng ý hủy bỏ chương trình thu thập dữ liệu công dân.
Đức thành lập ủy ban điều tra NSA
Ngày 3-1, các chính đảng ở Đức đã nhất trí thành lập một Ủy ban của Quốc hội để điều tra việc NSA do thám tại nước châu Âu này. Hiện chưa rõ ủy ban trên có mời Edward Snowden làm nhân chứng hay không. Kế hoạch trên được nêu ra từ lâu, song Thủ tướng Đức Angela Merkel còn do dự vì quan ngại việc lập một ủy ban như vậy có thể gây căng thẳng cho quan hệ với nước Mỹ đồng minh.
Tuy nhiên, trước sức ép của các chính đảng đối lập, lãnh đạo điều hành nhóm nghị sĩ thuộc đảng bảo thủ Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU), ông Michael Grosse-Bromer, đã lên tiếng ủng hộ kế hoạch này. Trước đó, đảng Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo (CSU) và đảng Dân chủ Xã hội (SPD) trong liên minh cầm quyền cũng đã lên tiếng ủng hộ đề nghị này. Khi Quốc hội Đức vào cuộc, ủy ban điều tra tại cơ quan lập pháp này sẽ có quyền thu thập các chứng cứ liên quan đến NSA từ các cơ quan tình báo Đức.
Nhiều chính khách đối lập ở Đức đã kêu gọi đảm bảo an toàn cho Snowden để người này tới Đức phục vụ công tác điều tra, trong khi các phụ tá của bà Merkel cho rằng các nhà điều tra có thể tới Mátxcơva để lấy lời khai của Snowden thay vì mời anh này tới Đức. Cho tới nay, Thủ tướng Merkel vẫn bác bỏ phương án cho cựu nhân viên CIA này được tị nạn ở Đức.
Việc CDU cùng SPD và CSU đồng ý thành lập ủy ban điều tra nêu trên cho thấy đảng cầm quyền của Thủ tướng Merkel đã giữ cam kết tôn trọng ý kiến hợp lý của phe đối lập, vốn chiếm 127/631 ghế trong Quốc hội nước này.
NSA có theo dõi các nghị sĩ Mỹ? Ngày 3-1, trong một bài viết trên trang web chính thức của mình, Thượng nghị sĩ Mỹ Bernie Sanders cho biết ông đã viết thư gửi giám đốc NSA, tướng Keith Alexander, yêu cầu NSA trả lời về việc cơ quan này có theo dõi điện thoại, email và thông tin liên lạc Internet của các nghị sĩ hay không. |
THỤY VŨ tổng hợp