Tổng thống Mỹ lại gây bất ngờ

Washington sẽ chỉ tham gia lại Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) - tiền thân của Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) nếu hiệp định này có các điều khoản tốt hơn so với thời Tổng thống tiền nhiệm Barack Obama.
 Tuyên bố này được đăng trên trang Twitter của Tổng thống Donald Trump, vài giờ sau khi ông chỉ thị các quan chức cấp cao Mỹ xem xét khả năng tái gia nhập TPP.
Tổng thống Mỹ lại gây bất ngờ ảnh 1 CPTPP được ký kết vào tháng 3 năm nay tại Chile
 Muốn lợi thế nhiều hơn  
Cũng trong dòng Tweet trên, Tổng thống Donald Trump cho biết, Mỹ đã có thỏa thuận song phương với 6/11 nước thành viên CPTPP và đang nỗ lực đạt được thỏa thuận với Nhật Bản - nền kinh tế lớn nhất trong CPTPP khiến thương mại Mỹ gặp nhiều khó khăn trong nhiều năm qua. Trước đó, Nhà Trắng thông báo Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và cố vấn kinh tế cấp cao Larry Kudlow đang xem xét có thể thương lượng một thỏa thuận tốt hơn hay không theo chỉ thị của Tổng thống Donald Trump. Hành động này đã đánh dấu sự thay đổi của Tổng thống Donald Trump khi luôn phản đối TPP trong chiến dịch tranh cử và đã rút Mỹ khỏi hiệp định thương mại này ngay sau khi nhậm chức.  Trong khi đó, Phó Thư ký báo chí Nhà Trắng Lindsay Walters  cho biết, chỉ thị mới của Tổng thống Donald Trump nhất quán với các tuyên bố của ông trước đó. Bà Walters nói: “Năm ngoái, tổng thống đã giữ lời hứa rút khỏi TPP... bởi vì thỏa thuận này không công bằng với các công nhân và nông dân Mỹ. Tuy nhiên, ông vẫn kiên định rằng luôn để ngỏ với một thỏa thuận tốt hơn”. Theo Washington Post, quyết định của Tổng thống Donald Trump được đưa ra sau cuộc gặp với các nghị sĩ và thống đốc bang. Nhiều nghị sĩ thuộc các bang có nền nông nghiệp mạnh, trong đó có Iowa, Nebraska, North Dakota, Kansas, Texas đã hoan nghênh động thái trên của Tổng thống Donald Trump và coi đây là thông tin tốt lành. Nhiệm vụ phức tạp Các nhà hoạch định chính sách khu vực châu Á - Thái Bình Dương lại tỏ ý nghi ngờ phát biểu trên. Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso bày tỏ hy vọng Thủ tướng Shinzo Abe và Tổng thống Donald Trump sẽ bàn thảo vấn đề trên trong cuộc gặp thượng đỉnh dự kiến diễn ra vào tuần tới. Nhật Bản muốn biết chắc chắn quan điểm của ông  Donald Trump đối với chính sách thương mại thông qua cuộc gặp giữa hai bên. Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern tuyên bố, nếu Mỹ thể hiện mong muốn chân thành, điều này sẽ tạo ra một tiến trình mới.  Giới phân tích đánh giá việc tham gia lại TPP sẽ tạo những thay đổi lớn cho nhiều doanh nghiệp Mỹ trong tương lai. Trong bối cảnh nguy cơ chiến tranh thương mại giữa Mỹ - Trung Quốc có thể nổ ra, giới  chuyên gia kinh tế cho rằng, cách tốt nhất để Mỹ có thể đối phó với Trung Quốc là mở rộng thị trường thông qua các hiệp định đa phương dạng như TPP. Theo ông Ben Sasse, Thượng nghị sĩ bang Nebraska, cách tốt nhất để Mỹ đánh bại Trung Quốc (trong thương mại) là nên dẫn đầu nhóm các nước gia nhập CPTPP. Tuy nhiên, tái gia nhập TPP được dự báo có thể là nhiệm vụ phức tạp khi 11 nước còn lại đã mất nhiều tháng đàm phán mà không có sự góp mặt của Mỹ để đạt được CPTPP. Bên cạnh đó, ông Donald Trump cũng cần nhận được sự hậu thuẫn của Quốc hội Mỹ. Mặc dù có khả năng kiềm chế Trung Quốc, nhưng TPP cũng mang lại những tác động tiêu cực rất lớn cho nước Mỹ. Trong thời gian dài qua, dưới tiền đề bảo hộ thuế quan nhất định, ngành sản xuất của Mỹ từ lâu đã chỉ có khả năng chống đỡ trước sự cạnh tranh của cùng ngành nghề với Trung Quốc, Nhật Bản, Mexico. Nếu cộng thêm sức cạnh tranh mà CPTPP trao cho các nước như Nhật Bản và Mexico thì ngành sản xuất của Mỹ sẽ khó khăn.
TPP từng có 12 nước tham gia đàm phán gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Việt Nam và Mỹ. Sau khi Mỹ rút khỏi TPP, 11 nước còn lại vẫn cố gắng tiếp tục thỏa thuận này và đổi tên thỏa thuận thành Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), được chính thức ký kết tại Chile ngày 8-3 vừa qua.

Tin cùng chuyên mục