Với sự tham gia của nhiều chuyên gia quy hoạch trong và ngoài nước, TPHCM đã nghiên cứu và lập được nhiều đồ án quy hoạch xây dựng có chất lượng tốt. Thế nhưng, ngoài khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng đẹp đẽ và khang trang, phần lớn các đồ án quy hoạch còn lại chưa giúp thành phố có được những đô thị như mong đợi. Đâu là lý do? Ông Trần Chí Dũng, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM đã trao đổi với phóng viên Báo Sài Gòn Giải Phóng về những dự định sẽ triển khai trong năm Giáp Ngọ nhằm khắc phục những bất cập nêu trên.
Kiến trúc bên đường Phạm Văn Đồng đang được lập quy hoạch. Ảnh: Phạm Cao Minh
- PV: Thưa ông, TPHCM đã đầu tư hàng triệu USD để thuê tư vấn nước ngoài nghiên cứu và lập nhiều đồ án quy hoạch phát triển đô thị có chất lượng tốt. Một trong số đó là đồ án quy hoạch xây dựng đô thị mới Thủ Thiêm do tư vấn Mỹ thực hiện. Một đồ án khác cũng có chất lượng tốt là đồ án phát triển đô thị về hướng Nam do Công ty Phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC) thuê tư vấn Xcom thực hiện. Hay như đồ án quy hoạch khu vực trung tâm hiện hữu mở rộng TPHCM do tư vấn Nhật lập… Thế nhưng, tại sao TPHCM chưa có nhiều khu đô thị đẹp như… quy hoạch?
>> Ông TRẦN CHÍ DŨNG: Thời gian thực hiện một đồ án quy hoạch xây dựng và phát triển đô thị thường phải kéo dài nhiều năm và phụ thuộc rất lớn vào tình hình kinh tế xã hội của thành phố. Những năm vừa qua, do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới, hoạt động kinh tế trong nước còn nhiều bất cập, đặc biệt trong bối cảnh thị trường địa ốc đóng băng nên việc triển khai thực hiện nhiều quy hoạch phát triển đô thị phải chậm lại. Tuy nhiên, có được quy hoạch tốt chưa đủ. Quan trọng hơn là khả năng quản lý đô thị. Đây là yếu tố quyết định mức độ thành công trong sự phát triển bền vững của đô thị. Quản lý đô thị là nhiệm vụ quan trọng và rất cần thiết, đảm bảo cho sự phát triển của thành phố trước mắt cũng như lâu dài. Cũng phải nói rằng, công tác triển khai thực hiện quy hoạch ở nhiều nơi trong thành phố còn chưa được quan tâm đúng mức. Chính vì vậy, năm mới Giáp Ngọ 2014, một trong những trọng tâm của Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM là tập trung cho công tác quản lý sau quy hoạch. Ngay trong quý 1-2014 sở sẽ thành lập Phòng Quản lý sau quy hoạch. Nhiệm vụ công tác quản lý quy hoạch xây dựng đô thị là quản lý tương đối toàn diện trên các mặt quy hoạch, kiến trúc, khảo sát thiết kế kỹ thuật, cảnh quan môi trường, hạ tầng kỹ thuật… kiểm soát việc công bố công khai quy hoạch đã được duyệt, lập quy chế quản lý quy hoạch - kiến trúc, quản lý cắm mốc ranh quy hoạch, trục đường giao thông, hạ tầng kỹ thuật chính trên bản đồ và thực tế, rà soát điều chỉnh các quy hoạch xây dựng đô thị chưa khả thi… Bên cạnh đó, sở cũng sẽ phối hợp với các sở chuyên ngành, các quận, huyện xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện phát triển đô thị. Kế hoạch này sẽ căn cứ vào tình hình thực tế về kinh tế - xã hội của thành phố trong các giai đoạn phát triển để sắp xếp thứ tự ưu tiên các công việc, nhóm công việc, các hạng mục, các nội dung cần làm, phải làm, nhằm đảm bảo cho quy hoạch được thực hiện tốt nhất.
- Thực hiện chỉ đạo của UBND TPHCM, Sở Tài nguyên - Môi trường đã tiến hành thu hồi quyết định giao đất, quyết định chấp thuận địa điểm đầu tư… nói nôm na là thu hồi hàng trăm dự án phát triển đô thị “treo”, trả lại quyền lợi về đất đai hợp pháp cho người dân. Thế nhưng, ngoài mục đích: trả lại quyền lợi về đất đai hợp pháp cho người dân, việc xử lý những dự án này như thế nào nhằm sử dụng đất (thuộc dự án) hiệu quả hơn vẫn đang còn bỏ ngỏ. Nhiều khu đất đã được chủ đầu tư giải tỏa vẫn bị bỏ hoang. Với tư cách là cơ quan tham mưu cho UBND TPHCM về quy hoạch phát triển đô thị, Sở Quy hoạch - Kiến trúc đã có nghiên cứu tìm hướng giải quyết cho vấn đề này chưa?
Đây là vấn đề không đơn giản trong bối cảnh thị trường địa ốc ảm đạm như hiện nay và nhiều doanh nghiệp kinh doanh địa ốc không còn lực để tham gia thực hiện các dự án xây dựng phát triển đô thị. Tuy nhiên, theo quan điểm của Sở Quy hoạch - Kiến trúc, giải pháp tốt nhất là nên có những cơ chế chính sách về huy động nguồn lực, vốn ưu đãi mới, phù hợp với tình hình thực tế ở TPHCM để thu hút các nhà đầu tư có tiềm lực hơn, thực hiện các dự án này. Một cách khác, cũng có thể nghiên cứu áp dụng, đó là cho doanh nghiệp điều chỉnh quy hoạch trên tinh thần phù hợp với quy hoạch chung của cả khu vực. Việc này, phải được cân nhắc xem xét theo từng dự án cụ thể trên cơ sở lợi ích chung của tất cả các bên liên quan.
- Cùng với việc nghiên cứu lập đồ án quy hoạch, Sở Quy hoạch - Kiến trúc cũng đang xây dựng thiết kế đô thị và quy chế quản lý kiến trúc của ba trục đường: Phạm Văn Đồng (Tân Sơn Nhất - Bình Lợi - Vành đai ngoài), Võ Văn Kiệt (Đại lộ Đông Tây), xa lộ Hà Nội… tương tự như kỳ vọng vào việc hình thành nên những đô thị… đẹp như quy hoạch. Bao giờ những thiết kế đô thị và quy chế quản lý kiến trúc được triển khai trong thực tế, giúp thành phố có được những khu phố đẹp? Đề xuất của Sở Quy hoạch - Kiến trúc trong vấn đề này là gì, thưa ông?
Sở Quy hoạch - Kiến trúc cho rằng, với thực trạng xây dựng hiện nay ở ba trục đường Phạm Văn Đồng, Võ Văn Kiệt và xa lộ Hà Nội, việc triển khai thiết kế đô thị và lập quy chế quản lý kiến trúc dọc các tuyến đường là nhằm đáp ứng mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý quy hoạch xây dựng, đô thị giúp cải thiện cảnh quan không gian đô thị, kết hợp phát triển giao thông với nhiệm vụ củng cố cấu trúc đô thị và thu hút đầu tư cho phát triển. Đây là công việc sáng tạo, cần thiết của thành phố trong giai đoạn xây dựng phát triển các trục đường lớn trên địa bàn. Hiện nay thành phố đã phủ kín quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 tại các khu vực đô thị, bên cạnh đó đã hoàn thành Quy chế quản lý Quy hoạch - Kiến trúc theo các đồ án quy hoạch chung, trong đó có nghiên cứu cụ thể hơn các tiêu chí làm cơ sở cho việc cấp giấy phép xây dựng các công trình xây dựng theo Nghị định 64/2012 của Chính phủ về cấp phép xây dựng. Đề xuất của Sở Quy hoạch - Kiến trúc là thời gian tiếp theo sẽ triển khai nghiên cứu các đồ án thiết kế đô thị riêng tỷ lệ 1/500 cho các dự án đầu tư xây dựng các khu vực trọng điểm, điểm nhấn quan trọng dọc theo tuyến đường. Đây sẽ là cơ sở tốt, bước khởi đầu cho việc tập trung đầu tư, cải tạo chỉnh trang đô thị hiệu quả hơn.
NGUYỄN KHOA thực hiện
