Bất chấp thỏa thuận vừa được ký kết giữa Chính phủ Ukraine và phe đối lập, ngày 22-2, hàng ngàn người tiếp tục xuống đường biểu tình tại trung tâm thủ đô Kiev. Trong khi đó, tin tức về Tổng thống Yanukovych không thống nhất khiến nhiều người vẫn còn hoài nghi về khả năng chấm dứt bất ổn ở Ukraine.
Tổng thống Yanukovych ở đâu?
Ngày 22-2, trong khi dư luận quốc tế tiếp tục đánh giá cao thỏa thuận vừa được Chính phủ Ukraine và phe đối lập ký kết thì đường phố Kiev vẫn tràn ngập người biểu tình đòi phế truất Tổng thống Viktor Yanukovych. Câu hỏi hiện ông Yanukovych đang ở đâu đã trở thành chủ đề được bàn tán nhiều nhất trên báo chí Ukraine ngày 22-2. Trong khi người biểu tình vẫn tiếp tục cố thủ tại quảng trường Độc lập để đòi tổng thống rời bỏ quyền lực thì dinh thự của ông Yanukovych tại Kiev bị bỏ hoang.
Thủ lĩnh phe đối lập Ukraine Vitaly Klitschko cho biết, Tổng thống Yanukovych đã rời khỏi thủ đô Kiev, đồng thời tuyên bố Ukraine phải tiến hành các cuộc bầu cử sớm. Các phương tiện truyền thông cho hay ông Yanukovych đã rời Kiev để đến miền Đông Ukraine. Còn trang mạng izvestia.com của Ukraine cho biết, máy bay chở Tổng thống Yanukovych đã hạ cánh xuống sân bay quốc tế ở Fujairah thuộc Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE) vào sáng 22-2.
Tuy nhiên, cùng ngày Tổng thống Yanukovych đã xuất hiện trên Đài truyền hình Kharkov ở miền Đông, khẳng định sẽ không từ chức và chỉ trích những mưu toan đảo chính tại quốc gia Đông Âu này.
Rạn nứt Đông - Tây
Ngay sau thỏa thuận do Liên minh châu Âu (EU) làm trung gian, được Tổng thống Yanukovych và các lãnh đạo đối lập ký kết nhằm chấm dứt khủng hoảng được ký kết, Quốc hội Ukraine đã bỏ phiếu thông qua việc khôi phục lại Hiến pháp năm 2004, theo đó giới hạn quyền lực của tổng thống và Quốc hội có quyền nhiều hơn trong việc can thiệp vào các quyết định của chính phủ, bao gồm cả thủ tướng.
Với 372/450 phiếu thuận, Quốc hội Ukraine đã nhất trí ủng hộ lệnh ân xá toàn bộ những người biểu tình quá khích bị bắt giữ hoặc có khả năng bị truy tố.
Trong một dấu hiệu được cho là nhượng bộ với phe đối lập, Quốc hội Ukraine cùng ngày đã bỏ phiếu sửa đổi bộ luật hình sự, đồng thời miễn nhiệm Bộ trưởng Nội vụ Vitaly Zakharchenko vì đã không kiểm soát được tình hình bạo lực trong làn sóng biểu tình ở thủ đô Kiev.
Ngoài ra, Quốc hội Ukraine còn thông qua một dự luật cho phép trả tự do cho cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko - người đã bị kết án 7 năm tù vào năm 2011 với tội danh lạm dụng quyền lực trong một thỏa thuận khí đốt năm 2009 với Nga. Bà Tymoshenko cũng bị buộc tội biển thủ khoảng 405 triệu USD và trốn thuế hơn 87.000 USD trong năm 1990.
Ngay sau khi ông Volodymyr Rybak từ chức Chủ tịch Quốc hội vì lý do sức khỏe thì hai vị trí quan trọng là Chủ tịch Quốc hội và Bộ trưởng Nội vụ đều đã rơi vào tay phe đối lập, cụ thể là do những đồng minh thân cận với cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko nắm giữ. Cùng ngày, những người đứng đầu của 4 cơ quan an ninh Ukraine đã xuất hiện tại quốc hội và phát tín hiệu trung thành với người biểu tình chống chính phủ.
Những gì đang diễn ra ở Ukraine cho thấy đổ máu tại Ukraine có thể sớm chấm dứt, nhưng việc hàn gắn rạn nứt giữa các phe phái là chặng đường còn nhiều chông gai. Bởi nội bộ Ukraine cũng bị chia rẽ sâu sắc giữa Đông và Tây. Khu vực miền Đông nói tiếng Nga ủng hộ chính phủ của ông Yanukovych cũng như chính sách thắt chặt quan hệ đồng minh truyền thống với nước Nga, còn miền Tây thì ủng hộ phe đối lập và chính sách xích lại với EU.
Trong bối cảnh người biểu tình kiểm soát thủ đô Kiev và quốc hội đang tìm cách phế truất Tổng thống Yanukovych để thành lập chính phủ mới, ngày càng có những quan ngại rằng Ukraine có thể bị tách làm hai.
Trước tình hình này, ngày 22-2, Hội nghị các tỉnh trưởng, quan chức cấp tỉnh và nghị sĩ ở Kharkiv đã thông qua một tuyên bố kêu gọi các nhà chức trách khu vực chịu trách nhiệm hoàn toàn về trật tự hiến pháp trên địa bàn của họ. Hội nghị cũng hối thúc các đơn vị quân đội đóng trên địa bàn của họ duy trì tính trung lập và bảo vệ các kho vũ khí.
HẠNH CHI