Trong những năm qua, văn minh đô thị luôn là vấn đề nóng được chính quyền các cấp và người dân có ý thức quan tâm, với mong muốn góp sức xây dựng TPHCM văn minh, hiện đại, xanh – sạch – đẹp. Tuy nhiên, vấn đề văn minh đô thị vẫn là chuyện dài nhiều tập. Đáng chê trách là tình trạng nơi làm quyết liệt, chỗ không quan tâm, để tái diễn cảnh nhếch nhác.
Ở nhiều giao lộ ngã ba, ngã tư khu vực nội đô thành phố thường hiện diện hình ảnh lộn xộn như tại góc ngã tư Lý Thường Kiệt – Hòa Hảo. Cách đây vài tháng, để giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông giờ cao điểm, một góc ngã tư này được quy hoạch để xây dựng tiểu đảo, tạo thêm một cung đường nhỏ để giải quyết phần nào tình trạng kẹt xe. Tiểu đảo và cung đường giao thông hoàn thành chưa được bao lâu đã bị chiếm dụng làm nơi buôn bán, để hàng hóa, bãi đậu xe gắn máy, xe ôm…
Góc đường Cống Quỳnh – Nguyễn Trãi thì tệ hơn, sau khi tiểu đảo được sửa chữa, trồng thêm cỏ xanh, những người chiếm dụng tiểu đảo làm nghề sửa xe, chạy xe ôm đã lấn cả xuống lòng đường đón khách… Tiểu đảo biến thành nơi để dù bạt, đồ nghề sửa xe.
Chạy trên nhiều tuyến đường, qua nhiều quận trung tâm và vùng ven thành phố, người đi đường có thể dễ dàng bắt gặp những hình ảnh tương tự. Đó là chưa kể tình trạng phát quảng cáo rao vặt đang hiện diện ở nhiều ngã tư lúc giờ tan tầm khác nào xả rác, bôi bẩn đô thị.
Bức xúc hơn là hình ảnh bê bối trước cổng các bệnh viện, trường học, các chùa, đền, lăng, miếu, công viên… là những nơi mang đậm nét văn hóa, cần thể hiện rõ nếp sống văn minh, sạch, đẹp, an toàn.
Một số nơi như trước cổng Bệnh viện Chợ Rẫy (quận 11), Bệnh viện Nhi đồng 1 (quận 10), Bệnh viện Từ Dũ (quận 3), Công viên 23-9 (quận 1), Công viên Gia Định (quận Gò Vấp), lăng Lê Văn Duyệt (quận Bình Thạnh), chùa Bà Ấn Độ (quận 1), chùa Việt Nam Quốc Tự (quận 10)… thường xuất hiện cảnh buôn bán lấn chiếm lòng lề đường, lấn chiếm vỉa hè giữ xe, vô tư xả rác, nước thải dơ bẩn, kinh doanh uống thiếu vệ sinh... Đó là những điểm nóng về trật tự, văn minh đô thị được báo chí phản ánh đã nhiều lần nhưng vẫn chưa được các địa phương giải quyết triệt để, mang tính ổn định lâu dài.
Trên thực tế, vẫn có nhiều nơi chính quyền địa phương vận động được người dân tích cực tham gia thực hiện quá trình làm đẹp đô thị, thông qua việc nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh, trật tự, vẻ mỹ quan phố phường nhưng con số địa phương đạt chuẩn văn minh đô thị còn khiêm tốn.
Ý thức không thể tự dưng mà có, văn minh đô thị cũng không thể thực hiện hoàn chỉnh trong một sớm một chiều. Thế nên vẫn cần lắm những đợt tuyên truyền, vận động người dân tham gia việc giữ gìn vệ sinh an toàn đường phố, không lấn chiếm, không xả rác…
Và quan trọng nhất là phải thực hiện được hai vấn đề cốt lõi: cơ quan chức năng cùng chính quyền địa phương phải vào cuộc mạnh mẽ, xử phạt nặng để răn đe những cá nhân vi phạm nhiều lần; tạo điều kiện cho các hộ dân buôn bán mưu sinh nhưng không vi phạm pháp luật. Một khi có sự đồng lòng từ các cấp, các ngành và toàn dân thì cuộc vận động xây dựng nếp sống văn minh – mỹ quan đô thị mới đạt hiệu quả bền vững.
BẢO LÂM