(SGGP).- Ngày 28-9, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, dịch bệnh sốt xuất huyết (SXH) đang tiếp tục diễn biến phức tạp và công tác phòng chống bệnh dịch này còn gặp nhiều khó khăn vì chưa có vaccine phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó biện pháp phòng chống chủ yếu và có hiệu quả là dựa vào kiểm soát véc tơ truyền bệnh.
Để đạt hiệu quả trong phòng chống muỗi truyền bệnh SXH, Bộ Y tế coi trọng công tác nghiên cứu khoa học và một trong những nghiên cứu đang được thử nghiệm tại đảo Trí Nguyên (Nha Trang, Khánh Hòa) là dùng vi khuẩn Wolbachia để gây nhiễm vào muỗi truyền SXH, làm cho muỗi chết sớm và hạn chế virus Dengue nhiễm và phát triển trên muỗi nhiễm đó. Theo Cục Y tế dự phòng, Wolbachia là vi khuẩn nội bào, sống trong tế bào côn trùng và truyền từ thế hệ này sang thế hệ tiếp theo thông qua trứng của côn trùng.
Tại Việt Nam, bắt đầu nghiên cứu về Wolbachia từ năm 2006 với sự hỗ trợ của các chuyên gia quốc tế. Dự án đã cấy và nhân nuôi thành công muỗi Aedes aegypti địa phương mang Wolbachia tại phòng thí nghiệm của Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương. Trên cơ sở khoa học và thực tiễn thu được qua các giai đoạn nghiên cứu từ năm 2006 - 2013, hoạt động thả muỗi Aedes aegypti mang Wolbachia đã được Bộ Y tế phê duyệt vào tháng 4-2014 trên thực địa hẹp là đảo Trí Nguyên, Nha Trang, với dân số trên 3.000 người.
Vào tháng 5-2014, muỗi Aedes aegypti nhiễm Wolbachia đã được tiến hành thả tại từng hộ gia đình trên đảo. Sau 27 tuần thả muỗi Aedes aegypti, tỷ lệ muỗi Aedes aegypti nhiễm Wolbachia tại đây là 87%. Kết quả giám sát quần thể muỗi Aedes aegypti tự nhiên mới đây vào tháng 5-2015 cho thấy nhiễm trên 95%. Các kết quả nghiên cứu tại đảo Trí Nguyên đã chứng minh khả năng có thể xâm nhập vào quần thể muỗi Aedes aegypti tự nhiên của vi khuẩn Wolbachia. Bước đầu nghiên cứu đã cho thấy muỗi mang Wolbachia sau khi thả đã thiết lập và thay thế gần như toàn bộ quần thể muỗi Aedes aegypti tự nhiên. Ngoài ra, theo kết quả giám sát ca bệnh mắc SXH từ giữa năm 2014 đến nay tại đảo Trí Nguyên cho thấy không ghi nhận ổ dịch SXH tập trung hay ca mắc SXH địa phương nào. Trên cơ sở những kết quả đạt được trên, các nhà khoa học nhận định việc sử dụng Wolbachia cho muỗi không khác gì việc “tiêm vaccine cho muỗi”. Từ việc hạn chế virus Dengue nhiễm và phát triển trên muỗi, đến việc thời gian sống của muỗi rút ngắn lại, tác động hiệu quả tới việc phòng chống bệnh SXH. Nghiên cứu này thành công sẽ góp phần tích cực cho công tác phòng chống SXH ở Việt Nam.
| |
MINH KHANG
