Sau 3 tháng triển khai kiểm tra khí xả theo tiêu chuẩn Euro 2 đối với các loại xe ô tô mang biển số kiểm soát tại 5 thành phố là Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, Cần Thơ và Hải Phòng, số liệu thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN) cho biết, đã có 101.315 lượt xe đến kiểm định.
Trong đó, số lượt xe phải kiểm tra khí xả là 94.238 (loại xe sử dụng nhiên liệu xăng và diesel) thì đã có 20,683 lượt xe không đạt tiêu chuẩn về khí xả. Số liệu thống kê còn cho thấy, so với loại xe sử dụng nhiên liệu xăng (xe hơi) thì các phương tiện sử dụng nhiên liệu diesel (xe tải) có tỷ lệ không đạt tiêu chuẩn về an toàn khí xả chiếm 13,46%, cao gấp 2 lần so với các phương tiện sử dụng nhiên liệu xăng.
Con số này còn thể hiện khá rõ ở những trạm chuyên kiểm định khí thải dành cho các xe tải như 5002S của TPHCM, tỷ lệ ô tô không đạt tiêu chuẩn khí thải chiếm tỷ lệ 15,05% trong khi tại trạm 5005V chuyên kiểm định tiêu chuẩn khí xả cho xe chạy xăng chỉ với 6,58%. Phần lớn các xe không đạt tiêu chuẩn là những loại xe trên 15 năm tuổi.
Đăng kiểm ô tô ở trung tâm kiểm định xe cơ giới 50-01S (Sở GTCC). Ảnh: đức thành
Ông Trịnh Đức Chinh, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, tại 8 trạm đăng kiểm ở TPHCM và Cần Thơ hiện nay, lượng ô tô đến đăng kiểm không đạt tiêu chuẩn khí xả chiếm từ 10%-20%. Những xe này sẽ không được cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và không được phép lưu thông.
Tuy nhiên, chủ xe được quyền bảo dưỡng, chỉnh xe để được kiểm định lại. Cũng theo ông Chinh, sau 3 tháng triển khai cho thấy các doanh nghiệp đã ý thức cao hơn về việc gắn giữa lợi ích của doanh nghiệp với trách nhiệm bảo vệ môi trường nên cơ quan kiểm định đã tìm được sự “đồng cảm” của doanh nghiệp, chủ xe…
Nhiều chủ xe sau lần đầu kiểm tra không đạt tiêu chuẩn đã chủ động cho xe đi sửa chữa, nâng cấp để đến kiểm định lại vào lần sau. Các loại xe được kiểm định trong 3 tháng vừa qua đa phần là xe mới. Đây là một thuận lợi cho thời gian đầu đưa các quy định về việc chuẩn hóa mức khí thải theo tiêu chuẩn Việt Nam, tương đương mức Euro 2 vào cuộc sống, trước khi được áp dụng với các địa phương còn lại kể từ ngày 1-7-2008. Đây là nội dung đã được quy định tại Quyết định 249/2005/QĐ-TTg do Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm ký ban hành.
Quyết định 249 có phạm vi điều chỉnh khá rộng, bao gồm tất cả các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ được sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và tham gia giao thông tại Việt Nam. Theo đó, tiêu chuẩn cụ thể đối với động cơ xăng, giới hạn tối đa cho phép của khí thải (không quá 4,5% CO, 1.200 ppm với động cơ 4 kỳ, 7.800 ppm với động cơ 2 kỳ và 3.300 ppm với động cơ có kết cấu đặc biệt. Giới hạn đối với động cơ diesel là 72% HSU).
Tuy nhiên, việc triển khai Euro 2 cũng còn có một vài khó khăn như các chủ phương tiện cũ không dễ dàng chấp nhận việc chiếc xe của mình bị loại bỏ. Ngoài ra, có một vấn đề chưa thể giải quyết vào lúc này, là nồng độ khí xả tại các trung tâm đăng kiểm theo tiêu chuẩn Euro 2 tại 5 thành phố này khá lớn, chưa thể xử lý được đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của chính các cán bộ, công nhân viên làm công tác kiểm định tại đây.
Ông Chinh nói: “Đây là vấn đề phải tính toán và khắc phục trước khi đưa vào triển khai đồng loạt tại các địa phương còn lại vào năm 2008”. Tuy nhiên, cũng theo ông Chinh, về lâu dài, ngành chức năng cần có các quy định cụ thể về tiêu chuẩn khí xả theo tiêu chí bảo vệ môi trường sống, bên cạnh các tiêu chuẩn về an toàn kỹ thuật cho phương tiện đối với các doanh nghiệp, nhà sản xuất chứ không chỉ nhắm vào những phương tiện hiện hữu được. “Làm được điều này tức là ngành đăng kiểm đã giải quyết được “cái gốc” của vấn đề…” - ông Chinh nhấn mạnh.
Qua ghi nhận của chúng tôi, các doanh nghiệp vận tải đã có cái nhìn sâu rộng hơn đối với việc áp dụng tiêu chuẩn Euro 2 cho xe ô tô. Ông Đinh Nam Dinh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa TPHCM cho biết, việc áp dụng tiêu chuẩn Euro 2 tuy có gây khó khăn cho một số các doanh nghiệp có các phương tiện có tuổi thọ trên 15 năm khi không thể ngay lập tức thay xe mới do chưa đủ điều kiện về tài chính… Tuy nhiên, đây là chủ trương giúp doanh nghiệp thể hiện trách nhiệm của mình đối với cộng đồng, với môi trường sống, vì sự phát triển bền vững của xã hội nên họ rất ủng hộ chủ trương này.
NGUYÊN THẢO
