Thống kê của Cục Quản lý Nhà và Bất động sản (BĐS) – Bộ Xây dựng, nếu tháng 6-2010, TPHCM có 233 sàn giao dịch BĐS thì tới tháng 9-2010 đã có 293 sàn, trung bình mỗi tháng có 20 sàn giao dịch BĐS ra đời. Theo thông tin từ Sở Xây dựng TPHCM, trong năm 2010, TPHCM có 99 sàn giao dịch BĐS đủ điều kiện hoạt động theo quy định và được đăng tải lên website sàn giao dịch BĐS của Bộ Xây dựng, chiếm 50% số lượng sàn giao dịch trên toàn quốc. Sở Xây dựng TPHCM cho biết, việc thành lập và hoạt động của các sàn giao dịch BĐS đã đem lại diện mạo mới cho thị trường BĐS TP, đã tác động vào ý thức người dân và đã phần nào thay đổi dần tập quán giao dịch cũ.
Tuy nhiên, các sàn giao dịch BĐS phát triển mạnh về số lượng nhưng chất lượng dịch vụ còn thấp. Kết quả của Đoàn kiểm tra liên ngành gồm Thanh tra Bộ Xây dựng, Cục Quản lý nhà và BĐS và Cục Cảnh sát điều tra tội phạm trật tự về chức vụ và quản lý kinh tế (C46, Bộ Công an) đã tiến hành kiểm tra đối với hệ thống sàn giao dịch BĐS ở TPHCM vào tháng 8-2010 cho thấy, 34/66 sàn BĐS tại TPHCM vi phạm quy định (Đoàn kiểm tra mới chỉ kiểm tra khoảng 20% số sàn giao dịch BĐS - PV. điều này cho thấy hoạt động của các sàn đang bị thả nổi.
Các vi phạm phổ biến nhất là giao dịch BĐS qua sàn chỉ chiếm khoảng 50%, ngoài ra còn nhiều vi phạm khác như: bán chung cư khi chưa hoàn thành móng; bán BĐS khi chưa có giấy phép xây dựng, huy động vốn vượt phần trăm quy định… Chính sự vi phạm này đã làm cho hệ thống giao dịch sàn BĐS hoạt động mang tính cạnh tranh thấp, nhu cầu chia sẻ thông tin chưa cao, các sàn không xây dựng chiến lược lâu dài và chỉ mang tính chất đối phó. Phần lớn sàn giao dịch BĐS do chủ đầu tư tự thành lập để bán sản phẩm của chính mình.
Theo Thanh tra Bộ Xây dựng, tùy theo mức độ vi phạm, các cơ quan chức năng có thể đưa ra các hình thức xử phạt. Theo quy định, các sàn giao dịch BĐS khi sai phạm sẽ chịu các hình thức xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt 60 triệu – 250 triệu đồng, tùy theo hành vi vi phạm. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng mức phạt như trên chưa đủ răn đe vì lợi nhuận qua các giao dịch rất cao.
Để phát huy được vai trò của các sàn giao dịch BĐS là hình thành một môi trường công khai, minh bạch cho các nhà đầu tư BĐS tham gia, đem lại nhiều lợi ích cho người dân khi tiếp cận hàng hóa BĐS và là kênh cung cấp thông tin thị trường quan trọng cho người dân và cho cơ quan quản lý Nhà nước, bên cạnh việc phát triển bề rộng thì cần phải “hậu kiểm” chặt chẽ. Qua đó giúp hệ thống sàn hoạt động đi vào chiều sâu, có chất lượng hơn, tránh hoạt động hình thức, hoặc làm ăn mang tính chụp giật.
Bên cạnh đó cũng cần có những chính sách chấn chỉnh nhằm nâng cao chất lượng hoạt động dịch vụ của các sàn giao dịch BĐS, cũng như chất lượng đội ngũ môi giới, tư vấn, định giá BĐS để hướng đến sự chuyên nghiệp. Các ngành chức năng cần mạnh tay hơn nữa, không chỉ phạt tiền mà còn phải phạt nghiêm và nặng như kiên quyết đình chỉ hoạt động, rút giấy phép hoạt động của các sàn giao dịch BĐS vi phạm vì thực tế cho thấy hàng loạt các sàn giao dịch BĐS ra đời, vi phạm cũng rất nhiều, nhưng chưa có sàn giao dịch BĐS nào bị rút giấy phép hoạt động.
VI QUÂN
