Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng sau khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam tại biển Đông, Hạ nghị sĩ Mỹ Jason Chaffetz đã ra tuyên bố báo chí khẳng định hành động Trung Quốc rất đáng quan ngại, gây cảm giác bất an trong khu vực đồng thời nhấn mạnh Việt Nam luôn muốn chung sống hòa bình và thịnh vượng với sự tôn trọng của các nước láng giềng.
Tàu Trung Quốc tấn công bằng vòi rồng vào tàu của lực lượng chấp pháp Việt Nam trên vùng biển Hoàng Sa.
Cậy mạnh hiếp yếu
Kể từ khi Trung Quốc tiến hành việc hạ đặt giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) bắt đầu từ ngày 1-5 vừa qua, Việt Nam luôn thể hiện rõ quan điểm: giải quyết căng thẳng thông qua đối thoại, hòa bình bất chấp những hành động khiêu khích bạo lực của Trung Quốc.
Hạ nghị sĩ Jason Chaffetz nhấn mạnh: “Từ các chuyến thăm gần đây tới khu vực này, tôi biết rằng người dân Việt Nam có chung ước nguyện căn bản nhất như các dân tộc khác, đó là chung sống hòa bình và thịnh vượng, với sự tôn trọng của các nước láng giềng”. Tuyên bố này phần nào cho thấy cộng đồng quốc tế đã có nhận thức đúng đắn về quan điểm, đường lối, chính sách ngoại giao của Việt Nam.
Ông Jason Chaffetz cho rằng việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan dầu khí Hải Dương-981 là động thái mới nhất trong “một loạt các hành động của Bắc Kinh đã gây ra cảm giác bất an ngày càng tăng trong khu vực”.
Cùng chia sẻ quan điểm này, bà Anjuska Weil, nguyên Ủy viên Đoàn Chủ tịch đảng Lao động Thụy Sĩ, khẳng định những tuyên bố của Trung Quốc về chủ quyền ở biển Đông hoàn toàn trái luật pháp quốc tế. Hành động đặt giàn khoan của Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam thể hiện thái độ cậy mạnh hiếp yếu của Trung Quốc. Cộng đồng quốc tế cần lên tiếng rõ ràng, rằng Trung Quốc vi phạm chủ quyền của Việt Nam và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay hành động bất hợp pháp của họ đối với tất cả các quốc gia láng giềng, cùng hợp tác vì hòa bình và ổn định ở biển Đông.
Chủ tịch Nhóm nghị sĩ hữu nghị Pháp - Việt, cựu Chủ tịch Thượng viện Pháp, Thượng nghị sĩ Christian Poncelet, trong bức thư gửi Đại sứ Việt Nam tại Pháp Dương Chí Dũng, nêu rõ: “Căn cứ vào luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Montego Bay thông qua ngày 10-12-1982, việc can thiệp (vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam) không có sự cho phép của Việt Nam là bất hợp pháp”.
Thị trưởng thành phố Choisy-le-Roi, phía Nam Paris, Didier Guillaume khẳng định việc hạ đặt giàn khoan đã “vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam”, ảnh hưởng đến an ninh và an toàn hàng hải của cộng đồng quốc tế tại biển Đông.
Trung Quốc sẽ hứng chịu tổn thương ngoại giao
Trang tin GMA News dẫn nguồn tin từ Phủ Tổng thống Philippines cho biết Tổng thống nước này Benigno Aquino có thể sẽ thảo luận với Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng về tranh chấp lãnh thổ hiện nay giữa Philippines, Việt Nam với Trung Quốc bên lề Diễn đàn kinh tế thế giới về Đông Á diễn ra tại Philippines vào tuần tới.
Trước đó, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24 tại Myanmar, Philippines và Việt Nam đã phản đối các hành động ngang ngược của Trung Quốc tại biển Đông và yêu cầu Trung Quốc phải hành xử theo luật pháp quốc tế.
Dư luận quốc tế tiếp tục lên tiếng phản đối Trung Quốc cũng như kêu gọi giải quyết căng thẳng dựa trên luật pháp quốc tế. Tờ The Sydney Morning Herald của Australia đã đăng tải bài viết với tiêu đề “Động thái hàng hải của Bắc Kinh làm leo thang căng thẳng khu vực”. Tờ báo cho biết các nhà hoạch định chiến lược tại Australia và khu vực đang tìm hiểu lý do Trung Quốc chọn thời điểm để leo thang căng thẳng với Việt Nam, trong khi quan hệ giữa hai nước đã được cải thiện từ năm 2013.
Với việc Bắc Kinh tuyên bố thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông, các nhà phân tích cho rằng các động thái gần đây của Trung Quốc phù hợp với ý đồ đẩy mạnh thử phản ứng của các nước láng giềng trong cuộc đấu lâu dài nhằm kiểm soát biển Đông. Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về biển Đông tại Học viện Quốc phòng Australia, cũng chỉ trích hành động “khiêu khích, bất hợp pháp” của Bắc Kinh làm sống lại “mối đe dọa Trung Quốc”. Theo ông C.Thayer, Trung Quốc có thể dọa dẫm Việt Nam song sẽ hứng chịu thương tổn trên mặt trận ngoại giao.
ĐỖ CAO (tổng hợp)
- Không biểu tình trái pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự
- Chủ tịch nước tặng quà các lực lượng Cảnh sát biển và Kiểm ngư Việt Nam
- Bộ trưởng Trần Đại Quang điện đàm với Bộ trưởng Bộ Công an Trung Quốc
- Không quốc gia nào công nhận Hoàng Sa là của Trung Quốc
