Chỉ số áp lực tài chính khi thuê nhà (Rental Pain Index - RPI) trong tháng 1-2024 vừa công bố cho thấy sức ép mà người dân Australia gặp phải trong việc thuê nhà là chưa từng có. Trên khắp Australia, gần một nửa số vùng ngoại ô thuộc nhóm căng thẳng vì tiền thuê nhà. 2 bang Queensland và Nam Australia ghi nhận mức độ căng thẳng cao nhất. Chỉ số này do SuburbTrends, một nhóm nghiên cứu bất động sản, biên soạn dựa trên 4 yếu tố gồm tình trạng sẵn có, khả năng chi trả, chỗ trống và xu hướng giá cả.
Theo bản cập nhật thị trường cho thuê của CoreLogic công bố ngày 23-1, chi phí thuê nhà hàng năm đã tăng hơn 8.000 USD kể từ tháng 8-2020, lên đến 31.252 USD/năm.
Theo ông Hary Millward, Tổng Thư ký Hiệp hội Người thuê nhà và Nhà ở, áp lực về tiền thuê nhà ngày càng trở nên phổ biến, thậm chí một số người phải trả tới 80% thu nhập cho tiền thuê nhà. Các nhóm bị ảnh hưởng nặng nề nhất là sinh viên, những người nhận phúc lợi, những người có thu nhập trung bình hoặc công việc bấp bênh.
Nhà kinh tế cấp cao của Ngân hàng ANZ, bà Adelaide Timbrell, dự đoán giá thuê sẽ tiếp tục tăng vô thời hạn vì việc thiếu nguồn cung trên thị trường sẽ làm trầm trọng thêm khả năng chi trả nhà ở. Nước này đã xóa bỏ rất nhiều hệ thống nhà ở chính phủ trong gần nửa thế kỷ qua. Hiện người dân Australia không có đủ động lực để xây dựng nhà ở do chi phí xây dựng, chi phí lao động, thời gian xây dựng kéo dài và nhiều công ty xây dựng mất khả năng thanh toán hơn.
Trong khi đó, triển vọng giải quyết được khủng hoảng nhà ở trong thời gian ngắn có thể trở nên tồi tệ hơn khi Australia chỉ xây dựng 23.058 ngôi nhà mới trong quý 3-2023, quý ít nhất trong hơn một thập kỷ và giảm 21,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ có 103.707 ngôi nhà biệt lập bắt đầu xây dựng trong 12 tháng tính đến tháng 9-2023, giảm 17% so với 124.940 ngôi nhà được xây dựng trong khoảng thời gian 12 tháng trước đó.
Tuần trước, chính phủ liên bang và chính quyền bang đông dân nhất Australia là New South Wales thông báo sẽ đầu tư gần 136 triệu USD giúp người thuê nhà và người dân có thu nhập thấp đang sống trong các căn hộ chung cư, nhà ở xã hội… tiết kiệm chi phí năng lượng, trong bối cảnh thời tiết cực đoan ngày càng ảnh hưởng đến mức tiêu thụ năng lượng ở các hộ gia đình.
Bên cạnh việc chính phủ có kế hoạch nâng cấp hơn 30.000 căn nhà ở xã hội tại New South Wales, giới chuyên gia hy vọng chính phủ sẽ điều chỉnh luật thuê nhà để bảo vệ người đi thuê nhà tốt hơn, như có biện pháp hỗ trợ tức thời hay giới hạn tiền thuê nhà trong 2 năm. Chính phủ cũng cần ưu tiên giải quyết cuộc khủng hoảng người vô gia cư thông qua một số giải pháp như tạo các công viên nhà di động (có thể được xây dựng trong 6-8 tuần). Những công viên dạng này sẽ trở thành nơi ở hấp dẫn, thu hút những người lao động thực sự cần nhà ở và nhất là họ sẽ chỉ phải trả dưới 25% thu nhập hộ gia đình cho việc thuê chỗ ở.
