Trước các hành động của Trung Quốc nhằm thay đổi hiện trạng ở biển Đông, tân Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull và Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Susan Rice đã kêu gọi Bắc Kinh có hành động giảm căng thẳng và thể hiện trách nhiệm với cộng đồng quốc tế.
Tân Thủ tướng Australia: Trung Quốc đi quá xa
Trả lời phỏng vấn truyền hình quốc gia ABC, người đứng đầu Chính phủ Australia Malcolm Turnbull đã bày tỏ thẳng thắn quan điểm của Canberra. Ông nhấn mạnh, sự trỗi dậy của Trung Quốc không được gây rối loạn, làm mất đi sự hài hòa trong khu vực. Thủ tướng Malcolm Turnbull nói: “Việc đi quá xa, vượt qua giới hạn trong vấn đề biển Đông đã gây ra hậu quả ngược lại với những gì mà Trung Quốc muốn”. Theo quan điểm của ông Turnbull, Trung Quốc lẽ ra cần được tư vấn tốt hơn, vì quyền lợi của chính nước này, không vượt qua giới hạn của vấn đề.
Hình ảnh của truyền hình ABC về bãi Đá Chữ thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam sau khi Trung Quốc bồi đắp trái phép
Ông Turnbull khẳng định, Chính phủ Australia cần có cách tiếp cận cân bằng với Trung Quốc. Theo tân Thủ tướng Australia, chính lập trường của Trung Quốc đã làm cho các nước trong khu vực tìm cách xích lại gần Mỹ hơn. Điều mà Bắc Kinh cần làm là tạo được lòng tin đối với các nước láng giềng để cho họ không còn cảm thấy cần phải có hạm đội Mỹ cũng như sự hiện diện hùng hậu của Mỹ trong vùng phía Tây Thái Bình Dương.
Thủ tướng Malcolm Turnbull nói: “Những gì chúng ta cần phải đảm bảo là sự trỗi dậy của Trung Quốc không làm ảnh hưởng đến an ninh và sự hài hòa tương đối của khu vực khi mà sự thịnh vượng của Trung Quốc cũng phụ thuộc vào đấy”. Ông Turnbull mô tả chính sách ngoại giao biển Đông của Bắc Kinh là “phản tác dụng”.
Nhân dịp này, truyền hình ABC cũng đã công bố một loạt hình ảnh các bãi đá tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà Trung Quốc ngang nhiên bồi đắp.
Mỹ kêu gọi sớm ký kết COC
Trong Hội nghị về công nghệ không gian và hàng không do Hiệp hội không quân Mỹ tổ chức ở Harbor, Maryland vào ngày 16-9 vừa qua, theo Itar-Tass, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cho biết, Washington đã chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc xung đột tiềm tàng với Trung Quốc liên quan đến biển Đông. Ông Carter lưu ý rằng, Không quân Mỹ đã chuyển “phương tiện tối tân” sử dụng cho vùng biển Đông để chống lại sự bành trướng của Trung Quốc. Đó cũng là một phần của chiến lược “xoay trục châu Á” của chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ một lần nữa khẳng định, Mỹ có quyền hoạt động ở bất kỳ nơi đâu luật pháp quốc tế cho phép, đồng thời Mỹ sẽ làm mọi thứ có thể để bảo vệ tự do hàng hải ở biển Đông. Ông Carter cho biết Washington ủng hộ giải quyết tranh chấp lãnh thổ thông qua đàm phán hòa bình.
Lầu Năm Góc đã cảnh báo rằng các hoạt động của Trung Quốc đang thay đổi hiện trạng và đã cân nhắc việc gửi tàu chiến và máy bay giám sát trong vòng 12 hải lý quanh những hòn đảo nhân tạo do Trung Quốc mới bồi đắp.
Trong khi đó, theo AP, ngày 21-9, ngay trước thềm chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Susan Rice đã thúc giục Trung Quốc và ASEAN sớm ký kết Bộ Quy tắc ứng xử biển Đông (COC), đồng thời kêu gọi các bên ngừng ngay việc xây dựng mới tại các đảo ở biển Đông. Bà Rice kêu gọi Bắc Kinh kiềm chế các hoạt động ở biển Hoa Đông và biển Đông. Phát biểu tại Đại học George Washington, bà Rice nhắc nhở Trung Quốc rằng “không thể mong đợi gây ảnh hưởng hoặc tiến lên khi điều kiện thuận tiện hoặc chọn cách tham gia hay không các tiêu chuẩn quốc tế”. Theo bà Rice, mọi quốc gia bất kể lớn hay nhỏ, mạnh hay yếu đều phải tuân thủ luật chơi, bởi vì đó là cách mà các quốc gia có thể cạnh tranh và được đối xử bình đẳng.
THỤY VŨ (tổng hợp)
