Là một giáo viên cấp 3 đã qua trên 40 năm giảng dạy ở các cấp 1, 2, 3, và qua dư luận các bạn đồng nghiệp, tôi thấy học sinh các cấp, kể cả đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, thậm chí có cả học sinh cao học cũng còn viết sai chính tả, ngữ pháp. Tình trạng này rất đáng báo động.

Vì sao có tình trạng này? Trước hết là bệnh thành tích của ngành giáo dục. Có không ít thầy, cô giáo khi chấm bài của học sinh, đã không sửa lỗi chính tả, ngữ pháp, lại còn phê điểm 8, 9, 10, để lấy thành tích cho nhà trường và bản thân mình (vì đã đăng ký danh hiệu giáo viên giỏi!).

Không ít thầy, cô giáo không dồn tâm sức, trí tuệ, thời gian để sửa lỗi chính tả, ngữ pháp cho học sinh, chỉ phê ở ngoài lề là câu văn lủng củng. Nên khi học sinh xem bài, không biết mình mắc những lỗi gì.

Nhiều thầy, cô giáo dạy các bộ môn toán, lý, hóa, sinh vật, ngoại ngữ, sử, địa... không quan tâm sửa lỗi chính tả, ngữ pháp cho học sinh, vì quan niệm rằng đây là trách nhiệm của giáo viên dạy bộ môn ngữ văn.

Thậm chí có thầy, cô giáo khi chấm văn cho học sinh, vô trách nhiệm đến mức không đọc bài của học sinh, chỉ nhìn bài dài, ngắn, chữ đẹp, xấu để phê điểm.

Trong mục lời phê, không ít thầy, cô giáo chấm văn đã phê rất chung chung như “Bài sơ sài”, “Câu văn lủng củng”...

Một nguyên nhân nữa là không ít học sinh các cấp lười học, không chịu động não, thiếu ý thức rèn luyện ngôn ngữ, nên các kiến thức, khả năng tự vận dụng tiếng Việt còn nhiều yếu kém, mắc nhiều lỗi về chữ và nghĩa.

Không ít học sinh đã mở sách văn mẫu chép nguyên văn, nên không phát huy được tính tích cực, trí thông minh, nên khi tự lực viết một bài tập làm văn, đã phạm nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

Đây là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng báo động về việc học sinh các cấp viết sai chính tả, ngữ pháp.

Để khắc phục tình trạng trên, toàn ngành giáo dục, kể cả hội cha mẹ học sinh phải chống bệnh thành tích, chống gian lận trong giảng dạy, học tập, thi cử. 

NGUYỄN CẢNH