Bão “cá voi” mặc dù chỉ đạt cấp 8-10 và không gây thiệt hại ở tâm bão nhưng mưa liên tục sau hoàn lưu bão đã cướp đi ít nhất 12 sinh mạng người dân ở vùng núi cao.

Mưa lũ cày xới quốc lộ như hố bom

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương, từ đêm 24 đến sáng 25-6, tại Bắc bộ đã có mưa to đến rất to, lượng mưa lớn nhất tại khu vực Tây Bắc bộ với cường độ cao nhất lên hơn 200-220mm.

Tại tỉnh Lai Châu, mưa to kéo dài suốt đêm đã kéo sạt nhiều cung đường thuộc các huyện lộ, tỉnh lộ đồng thời đánh sập một đoạn đường lớn tại khu vực km7 trên quốc lộ 4D nối Lai Châu và Điện Biên, thuộc địa phận huyện Phong Thổ, tạo thành một hố sụt lún có đường kính 9-10m và sâu khoảng 9m, khiến giao thông trên quốc lộ 4D tê liệt hẳn. Để giải tỏa ách tắc giao thông, từ sáng sớm 25-6, Sở GTVT tỉnh Lai Châu đã tổ chức lực lượng tại hiện trường gồm công an giao thông, cảnh sát trật tự để phân luồng, hướng dẫn các phương tiện ô tô đi vòng theo quốc lộ 100 về quốc lộ 12 mới có thể về TP Điện Biên. Ngoài ra, tại km7+630 và km75+800 trên quốc lộ 4D, mưa lớn đã làm lún sụt, sạt lở đất đá và vẫn đang tiếp tục gây thiệt hại nghiêm trọng hơn. Tại km175+300 quốc lộ 279 nối tỉnh Lai Châu với tỉnh Sơn La và tại km4+400 tỉnh lộ 132 nối huyện Phong Thổ với các xã biên giới của tỉnh Lai Châu, tại km15+400 tỉnh lộ 129 nối thành phố Lai Châu với huyện Sìn Hồ, km2+865 đường liên xã Noong Hẻo - Nậm Mạ (Sìn Hồ)… bị sạt lở hàng trăm mét khối đất đá, giao thông tê liệt trên diện rộng.

Hiện trường sạt lở nặng nề tại km7 quốc lộ 4D nối tỉnh Lai Châu - Điện Biên

Đến chiều qua, trên địa bàn tỉnh Lai Châu vẫn tiếp tục có mưa vừa, mưa to diện rộng, khiến mực nước sông, suối và các hồ chứa trên địa bàn tiếp tục dâng cao. Ông Nguyễn Kiên Chung, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Quản lý và xây dựng cầu đường 3 tỉnh Lai Châu cho biết, trong số hơn 400km đường thuộc dự án của Trung ương và địa phương do công ty quản lý, những ngày qua mưa lớn đã gây ra hơn 30 điểm sạt lở lớn nhỏ. Hiện công ty mới thu dọn được khoảng 2.000m³ đất đá, tập trung tối đa phương tiện máy móc, nhân công và vật tư tại cơ sở, nhất là các điểm xung yếu trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ để sẵn sàng khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông.

Cùng với thiệt hại do công trình giao thông sạt lở, tê liệt thì mưa lũ cũng làm sạt lở đất đá, lún sụt móng nhà của 5 hộ dân, vùi lấp 4 công trình thủy lợi và công trình cấp nước sinh hoạt tại xã Nậm Sỏ, huyện Tân Uyên. Khoảng 30ha lúa, mạ, rau màu và hơn 5ha ao nuôi cá bị tràn, vỡ bờ của bà con nông dân tại TP Lai Châu, huyện Tân Uyên và huyện Tam Đường.

Ít nhất 15 người chết và mất tích

Theo thông tin tổng hợp từ Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai và Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn cùng các địa phương nằm trong tâm điểm mưa lũ và hoàn lưu bão số 1, đã có ít nhất 15 người chết và mất tích. Trong đó, tại tỉnh Sơn La có 8 người chết do lũ cuốn ở huyện Thuận Châu và Yên Châu, 3 người mất tích ở huyện Thuận Châu và Mộc Châu. Trên địa bàn tỉnh Lai Châu, ông Vũ Văn Luật, Chánh văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lai Châu cho biết, Lai Châu có 1 người chết và 1 người mất tích do lũ cuốn.

Tại tỉnh Lào Cai, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 1, xuất hiện mưa to cục bộ, gây lũ quét bất ngờ trên suối Nậm Pá, cuốn mất tích 2 người dân tại xã Thanh Phú (huyện Sa Pa). Hai nạn nhân là Phàn Tả Mẩy, 17 tuổi, thôn Sín Chải A và Lồ Thị Sứ, 12 tuổi, thôn Mường Bo 2, xã Thanh Phú. Hai em đang trên đường đi cấy, khi đi qua suối thì bất ngờ lũ ập đến, cuốn trôi. Mưa lớn đã làm sạt lở tỉnh lộ 152 tại km24, từ thị trấn huyện Sa Pa đi Thanh Phú, khiến ô tô các loại không thể lưu thông.

Số liệu thống kê chung của các địa phương cho biết, có 23 ngôi nhà bị cuốn trôi, hư hỏng. Mưa lớn làm ngập khoảng 68ha lúa, 11ha bắp và làm chết 20 con trâu, bò do bị nước lũ cuốn trôi. Theo UBND tỉnh Sơn La, mưa to vào rạng sáng 25-6 đã gây ngập lụt chia cắt và ách tắc giao thông nghiêm trọng trên địa bàn các xã Bon Phăng, Chiềng Pắc, Tông Lệnh thuộc huyện Thuận Châu. Ngày 25-6, Sở GTVT tỉnh Sơn La đã điều động xe cơ giới, máy xúc vào thu dọn đất đá để tạm thông đường trở lại. Theo ông Đoàn Đức Long, Giám đốc Sở GTVT tỉnh Lai Châu, dự kiến công tác khắc phục sự cố sạt lở trên quốc lộ 4D sẽ hoàn thiện vào sáng 26-6.

Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai xác nhận, mưa lớn đã làm sạt lở vai trái trên hồ thủy điện Sơn La, đất đá và nước mưa tràn vào sân nhà máy và nhà điều độ của Công ty Thủy điện Sơn La.

Trong ngày 25-6, chính quyền các địa phương có người dân gặp thiệt hại do thiên tai mưa lũ đã tổ chức các đoàn công tác đi cứu trợ, hỗ trợ bà con khẩn trương phục hồi nhà cửa, công trình hư hỏng sau mưa lũ; tổ chức trao quà cho gia đình có thân nhân bị thiệt mạng và tiếp tục ráo riết tổ chức tìm kiếm những nạn nhân còn mất tích, dốc sức vá đường, giải tỏa ách tắc giao thông.

PHÚC HẬU - BÍCH PHƯƠNG