- Gần đây tôi hay bị chuột rút ở bắp vế và bàn chân. Xin hỏi tình trạng này thường do những nguyên nhân gì?
Võ Thị Tám, quận Bình Thạnh
>> Thạc sĩ – Bác sĩ Đặng Lê Xuân Tùng (Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh): Chứng chuột rút hay ở miền Nam còn gọi là vọp bẻ là tình trạng co thắt cơ đột ngột, gây đau dữ dội ở một bắp thịt, làm cho bệnh nhân không tiếp tục cử động được nữa. Tuy mọi bắp thịt đều có thể bị chuột rút nhưng bệnh hay xảy ra ở cẳng chân.
Có 2 nguyên nhân chính dẫn đến chuột rút. Nguyên nhân thứ nhất là thiếu ôxy đến cơ do tập luyện thể thao với cường độ cao, đứng lâu trên nền cứng. Nguyên nhân thứ hai là thiếu nước và các chất điện giải như canxi, kali... Do đó, những nhóm người hay bị chuột rút là vận động viên thể thao, thanh niên, phụ nữ mang thai. Ngoài ra còn có những nguyên nhân khác như do thuốc, do bệnh lý…
Cần ăn nhiều hoa quả, rau xanh và uống nhiều sữa để cơ thể không bị thiếu kali, magiê hay canxi gây chuột rút. Ảnh: T.L.
- Tôi 48 tuổi (nữ), từng mổ thoát vị đĩa đệm L4, L5 vào năm 2008. Gần đây, tôi thường xuyên bị vọp bẻ, nhất là những khi đang nằm hoặc khi duỗi căng bắp vế chân và bàn chân. Xin hỏi tình trạng đó liên quan đến bệnh lý gì? Có phải là bệnh cũ của tôi lại tái phát?
Trần Bối Diệp, quận 6
>> Từ những nguyên nhân kể trên và bệnh cảnh của bệnh nhân, ta thấy rằng: Thứ nhất, bệnh nhân đã mổ thoát vị đĩa đệm L4, L5 được 5 năm, như vậy chỗ mổ đã lành tốt nên rất ít khả năng chuột rút có liên quan đến bệnh lý thoát vị đĩa đệm; thứ hai, bệnh nhân nữ, tuổi trung niên nên nghĩ đến trường hợp chuột rút do thiếu nước và muối khoáng. Bệnh nhân cần uống đủ nước và thực hiện chế độ ăn cân bằng, đủ chất, đặc biệt là ăn nhiều hoa quả và rau xanh, uống nhiều sữa để cơ thể không bị thiếu kali, magiê hay canxi. Ngoài ra bệnh nhân nên tránh những việc cần phải đứng lâu hay chơi thể thao với cường độ quá sức.
Bệnh nhân có thể xem lại những thuốc mình sử dụng, vì một số thuốc cũng có thể gây chuột rút như: thuốc ngừa thai, lợi tiểu, thuốc hạ mỡ máu nhóm statin và clofirate, thuốc chống trầm cảm, hạ huyết áp nifedipine, thuốc chống viêm dạ dày như cimetidine, thuốc giãn phế quản… Nếu hay bị chuột rút khi ngủ, bệnh nhân có thể làm những cách sau: thực hiện động tác như đạp xe đạp trước khi đi ngủ hay đặt một chiếc gối nhỏ dưới bắp chân và bàn chân. Tư thế ngủ này giúp tăng cường lưu thông mạch máu về đêm và do đó giúp hạn chế bị chuột rút.
- Mỗi khi bị chuột rút, tôi cần làm gì để mau khỏi?
Trần Thị Ngọc Hoa, quận 3
>> Người bị chuột rút có thể áp dụng những cách sau:
+ Nếu bị ở bắp chân thì kéo chân ra, đồng thời ấn mạnh phần cuối của bắp chân trên một mặt phẳng cứng.
+ Nếu bị ở đùi, nhờ người khác dùng một tay đỡ gót chân để làm cho đầu gối của mình căng thẳng, còn một tay ấn đầu gối xuống dưới.
+ Nếu bị ở bàn chân thì cầm đầu bàn chân kéo nhẹ rồi đứng dậy và đứng thẳng người một lúc nhưng không cho gót chạm đất. Sau đó xoa bóp vùng bị chuột rút.
+ Nếu thỉnh thoảng bạn mới bị chuột rút, điều này không có gì đáng lo lắng. Tuy nhiên, nếu tần số bị chuột rút tăng lên hoặc bị chuột rút gây đau đớn, bạn cần đi khám bác sĩ. Những xét nghiệm sẽ cho biết liệu đó có phải là dấu hiệu của một số căn bệnh mãn tính như đau khớp, suy tĩnh mạch, bệnh lý tuyến cận giáp hay rối loạn thần kinh thực vật hay không.
Phong Lan (ghi)
