Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa có văn bản số: 9668/BKHĐT-QLKKT gửi tới các vị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) để làm rõ thêm một số nội dung trong dự thảo Luật nhận được sự quan tâm của nhiều vị đại biểu Quốc hội mà ông chưa có điều kiện giải thích trực tiếp.
Theo văn bản này, liên quan đến quy định về thời hạn thuê đất đến 99 năm, người đứng đầu ngành Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, quy định cho thuê đất tối đa 99 năm tại dự thảo luật chỉ áp dụng đối với một số dự án thuộc ngành, nghề ưu tiên phát triển trong đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và phải được Thủ tướng Chính phủ quyết định. Tuyệt đối không cho thuê đất tại các khu vực quy hoạch là khu vực quốc phòng, an ninh.
Về việc cho phép tổ chức, cá nhân nước ngoài được quyền chuyển nhượng, sở hữu nhà ở, tham khảo kinh nghiệm quốc tế thì thấy, Singapore cho phép người nước ngoài sở hữu nhà gắn liền với đất với thời hạn 99 năm. British Virgin Islands cho phép quyền sử dụng đất tới 99 năm và sở hữu đất tư nhân. “Dự thảo luật chỉ bổ sung hai nội dung mới so với Luật Nhà ở hiện hành. Thứ nhất là cho phép cá nhân nước ngoài được phép sở hữu nhà ở thông qua nhận chuyển nhượng trực tiếp từ tổ chức, cá nhân trong nước. Thứ hai là cho phép tổ chức, cá nhân nước ngoài được mua, cho thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu nhà ở thương mại trong dự án bất động sản nghỉ dưỡng” – văn bản nêu trên cho biết.
Để đảm bảo quốc phòng, an ninh, điều kiện để tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở và tỷ lệ sở hữu của tổ chức, cá nhân nước ngoài tại các dự án đầu tư xây dựng nhà ở tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được giữ nguyên như quy định tại Luật Nhà ở. Theo đó, người nước ngoài chỉ được mua, thuê mua, nhận tặng cho, thừa kế và sở hữu không quá 30% số lượng căn hộ tại một chung cư hoặc nếu là nhà ở liền kề thì trên một khu vực có số dân tương đương một đơn vị cấp phường thì không quá 250 căn nhà.
Về chính quyền đặc khu, phương án 1 mà Chính phủ đề nghị lựa chọn được Bộ trưởng khẳng định là “phù hợp với Hiến pháp”, theo đó, chính quyền địa phương tại 3 đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc không phải là một cấp chính quyền địa phương mà bao gồm: thiết chế Trưởng đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, các cơ quan chuyên môn trực thuộc và trưởng khu hành chính.
Sở dĩ ưu tiên chọn phương án này vì 3 lý do.
Thứ nhất, quy định này phù hợp với quy định của Hiến pháp về chính quyền địa phương (khoản 1 điều 111) và nguyên tắc nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước không chỉ thông qua Quốc hội và hội đồng nhân dân, mà còn thông qua các cơ quan khác của Nhà nước (điều 6).
Phương án này tạo sự đột phá về thể chế hành chính và tổ chức chính quyền địa phương; đổi mới cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và mối quan hệ công tác của chính quyền địa phương đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt.
Bên cạnh đó, quy định này bảo đảm tổ chức bộ máy và nhân sự tinh gọn, nhanh nhạy, hiệu lực, hiệu quả; làm rõ và đề cao vai trò, trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu; bảo đảm sự giám sát của các chủ thể có liên quan; phù hợp với yêu cầu đặc biệt về phát triển kinh tế - xã hội của đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.
Hơn nữa, chính quyền địa phương đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt là sự thử nghiệm đổi mới bộ máy Nhà nước theo nghị quyết số 11-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
