Nhân tưởng niệm 96 năm ngày sinh của cố Thủ tướng Ấn Độ Indira Gandhi, cũng là con gái của vị Thủ tướng đầu tiên Jawaharlan Nehru, Ấn Độ vừa ra mắt 7 chi nhánh của ngân hàng Bharatiya Mahila. Điều đặc biệt ở chỗ, đây là ngân hàng nhà nước đầu tiên dành cho phụ nữ. Nhân viên ngân hàng là phụ nữ và các khoản vay cũng ưu tiên dành cho… các chị em. Dự kiến, mô hình này sẽ ngày càng được nhân rộng, lên đến 771 chi nhánh, tập trung ở các khu vực nông thôn, nơi có các hội, nhóm phụ nữ kết nối theo ngành nghề vào tháng 3-2014. Chủ tịch ngân hàng Usha Ananthasubramanian đề ra sứ mệnh của ngân hàng là giáo dục, tăng kỹ năng tài chính của phụ nữ. Động thái thiết thực này đánh dấu quyết tâm của Chính phủ Ấn Độ trong việc nâng cao chất lượng sống của phụ nữ ở quốc gia vốn bị xếp thứ 101 về tiêu chuẩn khoảng cách giới.
Hiện nay, trung bình chỉ mới 26% phụ nữ Ấn Độ có cơ hội tiếp cận các khoản vay tài chính chính thức, trong khi con số này ở nam giới là 46%. Nếu so sánh lượng tiền trung bình phụ nữ vay so với nam giới sẽ thấy độ chênh quá lớn, thua đến 80 lần. Ở nông thôn, mở một tài khoản ngân hàng là điều quá khó với phụ nữ, khi hầu hết thời gian họ chỉ quanh quẩn với công việc nội trợ, đồng áng. Tiền kiếm được, họ đưa cho chồng làm ăn mà không nhận ra rằng mình đang bị “trói buộc” bởi định kiến phụ nữ không cần tham gia làm kinh tế ngoài xã hội.
Trong khi đó, chi nhánh Google ở Ấn Độ đã lên kế hoạch đến hết năm 2014 đưa được internet đến 50 triệu phụ nữ, để họ chủ động tiếp cận thông tin, không còn lạc hậu về công nghệ so với nam giới. Đây là một phần trong “Sáng kiến giúp phụ nữ tiếp cận internet” của Google. Nó được xem là điều kiện cần để phụ nữ tự do chia sẻ, tiếp thu kiến thức từ cộng đồng, tăng cơ hội cho chính bản thân mình.
Bình đẳng về quyền tham gia kinh tế, tiếp cận thông tin. Bao nhiêu đó vẫn chưa đủ. Còn một điều ít được nhắc đến nhưng mang lại nỗi lo thường trực cho phụ nữ Ấn Độ, ví như câu chuyện nhà vệ sinh… ngoài trời. Muộn còn hơn không. Nhiều chính trị gia Ấn Độ thời gian gần đây đã lưu tâm đến vấn đề này, kết hợp với nhiều tổ chức công ích xã hội thực hiện các dự án cung cấp nhà vệ sinh đảm bảo an toàn, chất lượng cho phụ nữ.
Ngân hàng Thế giới (WB) cùng nhiều tổ chức quốc tế và Chính phủ Ấn Độ đều nhận định rằng chìa khóa thúc đẩy tăng trưởng ở quốc gia Nam Á này chính là giải quyết bất bình đẳng giới. Thủ tướng Manmohan Singh cho rằng đây là bước khiêm tốn trong việc bảo vệ, tăng quyền lực nữ giới. Thực tế, nữ giới ở Ấn Độ đã có những bước tiến dài trong quá trình khẳng định vai trò của mình. Tỷ lệ đến trường của họ giờ đã tương đương nam giới. Họ bắt đầu có mặt ở các ngành công nghiệp trước đây chỉ dành cho nam giới cũng như đảm nhiệm vị trí lãnh đạo trong chính trường. Thế nhưng, có một điều kéo lùi họ lại, chính là nỗi ám ảnh bạo lực, lạm dụng tình dục. Nó đã tồn tại từ rất lâu, âm ỉ. Diệt trừ tận gốc những điều này mới là điểm mấu chốt, cơ bản để cánh cửa hạnh phúc mở rộng với phụ nữ Ấn Độ.
NHƯ QUỲNH