Nếu như năm 2010 là năm mà các nước châu Á được nhìn nhận là điểm sáng kinh tế trên toàn thế giới thì năm 2011 lại là năm khó khăn đối với châu lục này. Chống lạm phát giờ đây trở thành một bài toán hóc búa của nhiều chính phủ châu Á.
Lạm phát tăng khiến người dân châu Á đắn đo khi mua các mặt hàng xa xỉ.
Đối phó lạm phát
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) nhận định, lạm phát tại châu Á đang ở ngưỡng nguy hiểm và sẽ không có dấu hiệu ngừng lại nếu chính phủ các nước không có những biện pháp kịp thời và chính xác. Tại Hàn Quốc, chỉ số giá tiêu dùng hiện tăng 4,7% so với năm trước, nhanh hơn tỷ lệ 4,5% trong tháng 2. Tại Singapore, tỷ lệ lạm phát đã chạm ngưỡng 5,5% từ tháng 1. Tại Trung Quốc, tỷ lệ lạm phát trong tháng 2 là 4,9%, vượt mức trần quy định do chính phủ đề ra là 4%. Trong khi đó, lạm phát ở Ấn Độ tăng đến mức 8,2% trong tháng 2.
Dưới sức ép của lạm phát, nhiều quốc gia đã thực hiện nhiều biện pháp giảm đà leo thang của giá tiêu dùng. Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) thông báo, kể từ 6-4, lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 1 năm sẽ tăng thêm 0,25% lên 3,25%, lãi suất cho vay 1 năm tăng 0,25% lên 6,31%. Đây là lần thứ hai PBOC tăng lãi suất kể từ đầu năm 2011 và lần thứ tư kể từ năm 2010. Chính quyền Trung Quốc cho phép các doanh nghiệp xuất khẩu được phép giữ doanh thu của mình bằng ngoại tệ ở nước ngoài và tùy ý lựa chọn thời gian chuyển đổi thành nhân dân tệ đưa về Trung Quốc. Đây là biện pháp dùng để giảm cung tiền cơ sở. Theo quy định trước đây, ngoại tệ từ xuất khẩu buộc phải chuyển đổi sang đồng nhân dân tệ thông qua các ngân hàng thương mại. Sau đó, các ngân hàng thương mại sẽ bán ngoại tệ cho Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc. Tiền cơ sở của Trung Quốc sẽ bị tăng lên thông qua việc chuyển đổi ngoại tệ thành dự trữ quốc gia. Với quy định mới này, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sẽ giảm được sức ép bơm tiền để hoán đổi ngoại tệ. Hành động này vừa giúp Trung Quốc giảm được cung tiền trong nước để chống lạm phát, vừa giúp đồng nhân dân tệ không tăng giá quá nhanh.
Thái Lan, Hàn Quốc, Indonesia, Malaysia cũng thực hiện các biện pháp thắt chặt tiền tệ bằng cách nâng lãi suất ngân hàng.
Bên cạnh tăng lãi suất, chính phủ các nước châu Á cũng đã sử dụng những biện pháp trực tiếp để kiểm soát giá lương thực. Ấn Độ đã mở kho dự trữ lúa gạo và cam kết tiếp tục không áp thuế đối với dầu thực vật nhập khẩu. Trung Quốc đầu tư 1 tỷ USD để chống chọi với tình trạng thiếu hụt lương thực do hạn hán hiện nay.
Đâu là giải pháp khả thi?
Dù chính phủ nhiều nước châu Á đang nỗ lực bình ổn thị trường trong nước nhưng các chuyên gia kinh tế cho rằng việc áp dụng các chính sách tiền tệ xem ra chưa đủ trong tình hình hiện nay. Do đó, các biện pháp như thuế quan chặt chẽ hơn và cắt giảm chi tiêu công phải được xem là công cụ hỗ trợ hữu hiệu. Theo họ, việc các chính phủ đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ với một ngân sách dồi dào trong thời điểm hiện nay sẽ làm cho tình hình lạm phát ngày càng trở nên tồi tệ hơn về mặt lâu dài. Trong khi đó, các biện pháp kiểm soát giá cả lại khiến nông dân và các nhà sản xuất không muốn sản xuất thêm lương thực - thực phẩm và các hàng hóa khác, điều cần thiết để giảm sức nóng của giá cả. Không chỉ có vậy, chính sách trợ cấp, trợ giá và kiểm soát giá cũng buộc các chính phủ phải chi ra những khoản tiền không nhỏ.
Ông Ilian Mihov, giáo sư kinh tế thuộc tổ chức INSEAD tại Singapore cho rằng, nếu như các chính phủ không định hướng và có mục tiêu đúng đắn, rất có thể xảy ra tình trạng bảo hộ giá xăng dầu và lương thực cơ bản cho cả hộ gia đình nghèo và trung lưu. Giải pháp tốt nhất là gia tăng sản xuất lương thực và dầu, đồng thời tạo động lực cho nhiều người dân tham gia sản xuất.
Thanh Hằng
