Việc chuyển đổi chậm chạp NƠTM sang NƠXH đang ảnh hưởng tiêu cực không những đến thị trường bất động sản mà còn đến nhiều hoạt động kinh tế - xã hội khác. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có đến hơn 50 ngành nghề gặp khó khăn khi thị trường bất động sản đóng băng... Như vậy, làm sao đẩy nhanh quá trình này giờ đây không chỉ để xử lý hàng bất động sản tồn kho mà còn gỡ khó cho rất nhiều ngành nghề khác và để góp phần vực dậy nền kinh tế chung của đất nước.
Thế nhưng, đột phá từ khâu nào? Như những gì Hiệp hội Bất động sản TPHCM phản ánh thì thủ tục hành chính nhiêu khê, phiền hà là nguyên nhân chính làm chậm quá trình này. Vậy thì hãy bắt đầu từ việc cải cách thủ tục hành chính. Theo nhiều DN bất động sản, hiện nay Thông tư hướng dẫn thi hành Nghị quyết 02 của nhiều bộ ngành đã quy định khá chi tiết rất nhiều vấn đề, TPHCM có thể nghiên cứu và ứng dụng vào thực tế của thành phố một cách nhanh chóng. Đơn cử như việc tính toán ra sao đối với khoản tiền chuyển quyền sử dụng đất mà DN bất động sản đã đóng khi xây dựng NƠTM mà nay theo quy định mới, khi chuyển dự án sang NƠXH, DN được trả lại, TPHCM có thể vận dụng quy định tại khoản 3, điều 3, Thông tư 02 của Bộ Xây dựng để xử lý. Khoản 3, điều 3, Thông tư 02 của Bộ Xây dựng quy định: “Các dự án đã nộp tiền sử dụng đất thì được Nhà nước hoàn trả lại số tiền đã nộp hoặc được khấu trừ vào nghĩa vụ tài chính mà chủ đầu tư dự án phải nộp cho Nhà nước trên cơ sở tính toán lại tiền sử dụng đất của dự án sau khi điều chỉnh”. Khấu trừ vào nghĩa vụ tài chính mà chủ đầu tư phải nộp cho Nhà nước... là một cách giải quyết khả thi trong trường hợp ngân sách địa phương gặp khó khăn, thậm chí có thể giãn tiến độ khấu trừ... như ông Nguyễn Văn Đực nhận xét. Một vấn đề khác, tiêu chí xem xét cho chuyển NƠTM sang NƠXH, Văn bản số 1245 ban hành ngày 24-6-2013 của Bộ Xây dựng cũng đã hướng dẫn: “Dự án chuyển đổi NƠTM sang NƠXH mà không thay đổi tổng diện tích sàn xây dựng nhà ở theo quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì không phải xem xét, phê duyệt lại chỉ tiêu về dân số và quy hoạch chi tiết 1/500... Nếu dân số sau khi điều chỉnh không vượt quá 1,5 lần dân số theo quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì không phải điều chỉnh chỉ tiêu hạ tầng kỹ thuật...”.
Tất nhiên, với một thành phố lớn, đông dân và đang bị quá tải về hệ thống hạ tầng kỹ thuật như TPHCM, việc cho phép điều chuyển NƠTM sang NƠXH mà làm tăng dân số là việc phải cân nhắc... Thế nhưng, điều này cũng không thể là lý do để giải thích cho việc chậm trễ hiện nay. Để phù hợp với thực tế, TPHCM có thể nghiên cứu bổ sung thêm một số quy định cụ thể hơn trong việc chuyển đổi NƠTM sang NƠXH. Ở những khu vực có mật độ dân số cao như khu trung tâm, có thể không cho chuyển đổi nhưng khu vực các quận, huyện ven, TPHCM nên tạo điều kiện cho công tác này. DN muốn chuyển đổi dự án NƠTM sang NƠXH, nếu đảm bảo theo đúng các tiêu chí quy định của các bộ, ngành, chỉ cần báo lãnh đạo địa phương. Địa phương và các cơ quan chuyên môn có thể hậu kiểm hoạt động này của DN và xử lý nghiêm khi phát hiện sai phạm... Có chuẩn hóa như vậy, tiến độ chuyển đổi NƠTM sang NƠXH mới được đẩy nhanh. Qua đó, TPHCM cũng giải quyết được tồn kho bất động sản như Nghị quyết 02 của Chính phủ chỉ đạo, đồng thời lại có thêm nguồn nhà, đất bổ sung cho chương trình nhà ở xã hội - vốn đang rất thiếu của TPHCM.
NGUYỄN KHOA
