Huyền thoại 1C là bộ phim truyền thống nói về những chàng trai, cô gái trẻ tuổi nhưng gan dạ anh dũng trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, sau khi phát sóng trên Đài Truyền hình TPHCM, nhà văn Anh Động, thành viên của đoàn làm phim, đã có đơn thư khiếu nại đòi hỏi đúng công lao sáng tác nghệ thuật của mình. Mới đây, trao đổi với báo chí, ông Phạm Xuân Phúc, Phó Chánh thanh tra Bộ VH-TT-DL, cho biết vừa có văn bản trả lời tác giả Anh Động về những thắc mắc xung quanh vấn đề bản quyền của phim này.
Cảnh trong phim Huyền thoại 1C.
Theo nhà văn Anh Động, kịch bản bộ phim truyền hình Huyền thoại 1C do Bộ VH-TT-DL làm chủ đầu tư với kinh phí 20 tỷ đồng chỉ riêng ông là tác giả kịch bản, không liên quan tới nhà biên kịch Đoàn Minh Tuấn. Trong đơn, ông Anh Động viết: “Tôi chưa từng chấp nhận viết nâng cao kịch bản cho ông Đoàn Minh Tuấn, vì khi công ty (Công ty CP Tây Nam Phim - đơn vị sản xuất phim - PV) cung cấp thông tin kịch bản của ông Đoàn Minh Tuấn để tôi tham khảo nhưng không thể sử dụng được bất cứ thông tin nào từ đề cương đó…”.
Cũng theo nhà văn này, đơn vị làm phim cũng xử lý lại hạng mục tác giả, đề lại “Kịch bản văn học nâng cao: Anh Động” thay vì chỉ ghi “Kịch bản nâng cao: Anh Động”, đúng theo công lao sáng tạo nghệ thuật và đóng góp của ông cho sự thành công của bộ phim Huyền thoại 1C.
Sau khi có những vấn đề liên quan tới bản quyền, nhà biên kịch Đoàn Minh Tuấn cũng lên tiếng khẳng định để viết được kịch bản này ông đã nhiều lần đi thực tế ở Cà Mau và Kiên Giang, gặp gỡ các nhân chứng còn sống. Kịch bản được Hội đồng Duyệt kịch bản của Cục Điện ảnh thông qua.
Trực tiếp liên quan tới những rắc rối về bản quyền của bộ phim, Công ty CP Tây Nam Phim cũng đã gửi giải trình tới Bộ VH-TT-DL và Cục Điện ảnh. Công ty này khẳng định sau khi đăng ký bản quyền với Cục Bản quyền tác giả vào ngày 14-8-2009, về thủ tục pháp lý, biên kịch Đoàn Minh Tuấn chính là tác giả của kịch bản phim truyền hình Huyền thoại 1C. Tuy nhiên, do yêu cầu nâng cao chất lượng về tầm tư tưởng cũng như nghệ thuật của kịch bản theo yêu cầu của Hội đồng Trung ương thẩm định kịch bản phim trước khi sản xuất, ông Tuấn đã đồng ý để công ty thực hiện việc nâng cao chất lượng kịch bản.
Thực tế, việc nâng cao chất lượng kịch bản đã được giao cho một số người nhưng không thành và sau cùng nhà văn Anh Động, người đã có những năm sống, chiến đấu và sáng tác trong mưa bom, lửa đạn, tận mắt chứng kiến bao sự hy sinh của đồng đội, những chiến sĩ thanh niên xung phong trên cung đường 1C, đã được mời ký hợp đồng viết kịch bản nâng cao cho bộ phim dựa trên đề cương tổng thể của nhà biên kịch Đoàn Minh Tuấn. Ngày 22-11-2011, công ty đã thỏa thuận với nhà văn Anh Động sẽ để tên ông là “tác giả kịch bản văn học nâng cao” trên phim.
Xung quanh những thắc mắc của tác giả Anh Động, Cục Điện ảnh, đơn vị đặt hàng, cũng đã có văn bản gửi Bộ VH-TT-DL ngày 4-10-2012 nói rõ theo thuật ngữ chuyên ngành, “tác giả kịch bản” và “tác giả kịch bản văn học” là tương đương nhau. Vì vậy, trên phim, nhà sản xuất đã đề “kịch bản Đoàn Minh Tuấn”, “kịch bản nâng cao Anh Động” thì “kịch bản” ở đây có nghĩa “kịch bản văn học”. Điều đó có nghĩa việc thêm hay bớt hai chữ “văn học” khi ghi hạng mục tác giả không dẫn đến hiểu lầm hay làm giảm đi vị trí cũng như đóng góp của tác giả đối với bộ phim.
Vụ lùm xùm này cho thấy, Công ty CP Tây Nam Phim là người đứng giữa hai tác giả kịch bản đã giải quyết vấn đề chưa chuyên nghiệp. Nếu xét thấy đúng như nhà văn Anh Động nói rằng ông hoàn toàn không sử dụng một chi tiết nào trong kịch bản của ông Đoàn Minh Tuấn thì phải công nhận “kịch bản nâng cao” là một kịch bản độc lập với tên gọi khác, còn ngược lại, phải chứng minh rõ giữa hai kịch bản này có sự liên quan hơn là giải thích “càng có đông tác giả thì giá trị và độ thuyết phục phim càng cao”.
Thanh tra Bộ VH-TT-DL cho biết, đơn vị này đã chính thức có buổi làm việc với Cục Điện ảnh, Cục Bản quyền tác giả. Theo đó căn cứ trên Luật Điện ảnh, Luật Sở hữu trí tuệ, kịch bản văn học Huyền thoại 1C do cả ông Anh Động và ông Đoàn Minh Tuấn cùng tham gia sáng tạo thì cả hai cùng được hưởng các quyền nhân thân đối với phần sáng tạo của mình.
Hy vọng rằng, sau khi có những phân tích và câu trả lời cụ thể cho những thắc mắc của nhà văn Anh Động, vụ lùm xùm về bản quyền của bộ phim nhiều ý nghĩa này sẽ khép lại.
Vĩnh Xuân
