Dù không có giấy phép; không đảm bảo các quy định về cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế; không có chuyên gia tâm lý… nhưng thời gian qua, cơ sở cai nghiện Nhân Ái (thuộc Công ty TNHH Nhân Ái, quận 8 TPHCM) vẫn vô tư nhận học viên.
- Nhà riêng thành cơ sở cai nghiện
Trong vai người muốn tìm nơi cai nghiện ma túy cho người thân, chúng tôi tìm tới Trung tâm Tư vấn cai nghiện Nhân Ái (thuộc Công ty TNHH Nhân Ái, phường 4 quận 8). Tiếp chúng tôi là một người phụ nữ ngoài 40 tuổi.
Khi nghe chúng tôi đề cập đến vấn đề cai nghiện, người phụ nữ liền xưng là Ái, chủ cơ sở cai nghiện này cho biết, có 2 cách cai nghiện - cắt cơn hoặc tại trung tâm hoặc tại gia đình. Nếu cắt cơn bằng thuốc ngoại (của Pháp), ở phòng VIP, giá 10 triệu đồng (bao ăn); nếu ở phòng thường, giá 7 triệu đồng. Nếu cắt cơn bằng thuốc nội có giá 5 triệu đồng. Cắt cơn tại nhà là 5-7 triệu đồng. Mỗi ngày, bác sĩ của trung tâm sẽ đến thăm bệnh 2 lần, một lần vào buổi sáng, một lần vào buổi chiều. Sau 10 ngày cắt cơn thành công, nếu gia đình có nhu cầu chống tái nghiện, có thể mua thuốc của trung tâm về uống. Thuốc nội hay thuốc ngoại đều có. Theo bà Ái, nếu dùng thuốc ngoại cắt cơn, hội chứng cai sẽ nhẹ hơn.
Cũng theo bà Ái, thủ tục cai nghiện rất đơn giản, chỉ cần photo hộ khẩu, chứng minh nhân dân của học viên và nộp tiền là có thể nhập “trại”. Nói là trại cho oai chứ thực ra trung tâm này là một căn nhà 1 trệt 3 lầu khép kín, cũng là nơi ở của gia đình bà Ái. Tầng trệt là nơi ở, tầng 1,2 và 3 được chia làm 6 phòng cai nghiện. Không có sân chơi thể thao, hồ bơi, không có khu vực bếp ăn tập thể, không có vật lý trị liệu, tư vấn tâm lý….
Tại khu lầu 1 với diện tích chừng 30m² được chia làm 2 phòng (1 phòng VIP và 1 phòng thường, còn lại là công trình phụ). Khi chúng tôi đến gặp một học viên đang nằm ngủ tại phòng thường lầu 1. Vừa thức dậy, anh cho biết mới vào được 3 hôm. Sau khi đóng 7 triệu đồng, học viên này được bố trí vào phòng cai nghiện thường có diện tích chừng 20m² với một tấm nệm mỏng và một chiếc quạt điện cũ kỹ. Sau 3 ngày điều trị, tình hình sức khỏe cũng như việc cắt cơn của học viên này đã tạm ổn.
Lên phòng VIP lầu 2, chúng tôi gặp thêm 4 học viên đang cắt cơn. Gọi là phòng VIP nhưng thực tế cũng tương đương với phòng nghỉ bình thường của một nhà nghỉ. Trang thiết bị không có gì ngoài một chiếc giường đơn, một cái tivi một cái tủ nhỏ và có máy lạnh. Khi chúng tôi thắc mắc việc sử dụng thuốc không có bác sĩ, không làm xét nghiệm như ở đây thì rất nguy hiểm, bà Ái trấn an: “Cả chục năm nay có ai bị làm sao đâu, vả lại nơi này gần bệnh viện quận nên không phải lo!”.
- Ai kiểm tra xử lý?
Sau khi rà soát, kiểm tra kỹ hồ sơ, ông Lê Minh Hải, Trưởng phòng Quản lý hoạt động y tế tư nhân Sở Y tế TPHCM khẳng định, đến nay, sở chưa hề cấp phép về hoạt động chuyên môn cho Trung tâm Tư vấn cai nghiện Nhân Ái.
Theo ông Nguyễn Văn Minh, Phó Giám đốc Sở LĐTB-XH TPHCM, nếu chưa đăng ký về chuyên môn với cơ quan y tế, rõ ràng cơ sở cai nghiện này chưa có giấy phép hoạt động.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trên địa bàn TPHCM có không ít những cơ sở hoạt động giống như trên nhưng vẫn không hề bị cơ quan nào kiểm tra, xử lý.
Ông Nguyễn Văn Minh cho biết, dù chưa thống kê chính xác nhưng thực tế số người đi cai nghiện ma túy ngày càng tăng. Vì vậy thời gian qua, TPHCM cũng đã có những khuyến khích việc thành lập các cơ sở cai nghiện ma túy. Tuy nhiên, với đặc thù của mình, TPHCM đã đề ra tiêu chí cao hơn so với Nghị định 147, đó là yêu cầu các trung tâm cai nghiện ngoài chuyên môn về y tế là cắt cơn giải độc còn phải có chương trình tư vấn về tâm lý, xã hội và chính sách hỗ trợ học viên “hậu cai” như đào tạo nghề và giúp đỡ học viên hòa nhập cộng đồng, có công việc ổn định sau khi cai nghiện. Đến nay, TPHCM đã có 2 cơ sở cai nghiện có thu phí là cơ sở Thanh Thiếu niên 2 và Trung tâm Nhị Xuân và một trung tâm cai nghiện tự nguyện (Trung tâm Điều dưỡng và cai nghiện ma túy Thanh Đa).
Bên cạnh đó, sắp tới TPHCM sẽ triển khai thí điểm hoạt động cai nghiện tại gia đình và cộng đồng tại 2 phường (thuộc quận 3 và quận 10). Hiện dự án đã được trình lên UBND TPHCM xem xét. Nếu không có gì thay đổi, đến đầu năm 2012 sẽ triển khai dự án, sau đó nhân rộng ra nhiều nơi. Tuy nhiên, khi các dự án này chưa triển khai thì những cơ sở cai nghiện chui đang hoạt động hiện nay tiếp tục là nguy cơ đối với những người muốn cai nghiện. Trách nhiệm này nằm ở các cơ quan quản lý và chuyên môn trong lĩnh vực y tế.
TIẾN ĐẠT
