Chiến sự ở Syria vừa xuất hiện diễn biến lạ. Lực lượng vũ trang người Kurd, dưới sự yểm trợ của Liên minh quốc tế chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, ồ ạt tấn công vào Raqqa, sào huyệt lớn nhất của IS ở Syria. Cùng lúc, tàu sân bay Nga cũng tới bờ biển Syria để chuẩn bị cho chiến dịch tấn công IS tại Allepo.
Giới quan sát dự đoán, bất luận xét theo khía cạnh nào, cục diện nội bộ Syria hay tương quan lực lượng các bên tham chiến, cuộc chiến ở Raqqa và Allepo sẽ kéo dài vô tận.
Trước hết là do lực lượng của bên tấn công quá khác nhau. Lực lượng tấn công Raqqa được Mỹ tài trợ, binh sĩ đa phần là các tay súng ly khai thuộc Lực lượng dân chủ Syria do Mỹ dựng lên; chiến dịch ở Allepo do Nga hỗ trợ, binh sĩ đều là quân chính quy của chính phủ Syria.
Tiếp đến, các tay súng IS trấn giữ 2 thành phố chắc chắn sẽ tử thủ, Raqqa còn được mệnh danh là thủ đô IS ở Syria, nếu để mất khác nào xóa sổ cái gọi là “nhà nước”. Trong khi đó, Allepo cũng quan trọng không kém, chẳng thế mà dù đang bị dồn ép ghê gớm, lực lượng khủng bố vẫn tổ chức nhiều cuộc phản công vào khu vực phía Đông Allepo do quân Syria nắm giữ hòng theo kế “vây Ngụy cứu Triệu”.
Không riêng gì chiến sự ở Raqqa hay Allepo, cuộc chiến ở Syria đã kéo dài 5 năm còn tiếp tục kéo dài không biết đến khi nào mới ngưng còn do ảnh hưởng của chiến lược Trung Đông do Mỹ đề xướng năm 2006 với ba điểm chính: Tiêu diệt tất cả các lãnh tụ Hồi giáo chủ trương tái lập một đế chế Hồi giáo như thời Đế quốc Ottoman; chia 5 nước Hồi giáo trung tâm thành 14 nước; bằng chiến tranh Ủy nhiệm đẩy các thế lực trong vùng đứng lên đối đầu với nhau, nhất là giữa khối Sunni và khối Shiite. Mỹ chỉ yểm trợ và bán vũ khí. Mục tiêu của chiến lược là làm cho khối Hồi giáo tan vỡ và quay lại chống nhau thay vì mưu đồ thống trị thế giới.
Không thể can thiệp trực tiếp bằng quân sự như ở Iraq và Libya, Mỹ sử dụng chiến tranh ủy nhiệm để loại bỏ chế độ Assad và chia cắt Syria. Chủ trương của Mỹ là triệt hạ chính quyền của Tổng thống al Assad và hình thành một Liên bang Syria: Phe Shiite sẽ ở phần phía Nam lãnh thổ. Phe Sunni chiếm phần giữa và phe người Kurd lập khu tự trị ở phần phía Bắc. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ chủ trương chiếm phần đất phía Bắc Syria, tiêu diệt nhóm người Kurd, biến phần đất này thành lãnh thổ phía Nam của Thổ Nhĩ Kỳ và giao cho sắc tộc người Turk ở phía Đông chiếm đóng.
Về phần mình, Nga chủ trương bảo vệ chế độ Assad và các căn cứ quân sự của Nga tại Syria, không cho Mỹ độc quyền ở Trung Đông. Nga, Iran đang củng cố khối Shiite để chống lại sự bành trướng của khối Sunni và Mỹ.
VIỆT ANH
