Nhà văn Lê Hữu Nam sinh năm 1986 tại Đà Lạt, hiện đang làm việc tại TPHCM. Năm 2015, Hữu Nam gây ấn tượng khi đoạt giải thưởng Nhà văn trẻ của Hội Nhà văn TPHCM với tác phẩm Mật ngữ rừng xanh.
Nhìn bề ngoài, ít người đoán được tác giả đã 30 tuổi do thể hình nhỏ bé. Mắc bệnh tim bẩm sinh, cuộc sống và công việc của Nam chịu ảnh hưởng nặng của bệnh tật, như khi viết Mật ngữ rừng xanh, tác giả đã phải 3 lần nhập viện cấp cứu. Tuy nhiên, Nam vẫn sáng tác đầy mạnh mẽ, liên tục từ năm 2013 đến nay, mỗi năm ra mắt một tác phẩm.
Trong số các cây bút trẻ hiện đang sáng tác, Hữu Nam được xem là trường hợp đặc biệt với việc lựa chọn đề tài sáng tác tập trung vào vấn đề giáo dục bảo vệ môi trường đối với thiếu nhi. Cuộc phiêu lưu kỳ thú của Ếch xanh cùng những người bạn tuyệt vời là tác phẩm tiêu biểu cho dòng sáng tác về đề tài này của Lê Hữu Nam.
Bìa sách Cuộc phiêu lưu kỳ thú của Ếch xanh cùng những người bạn tuyệt vời
Ra mắt lần đầu năm 2013 với nhan đề Hành trình trở về, tác phẩm khi đó tập trung vào hành trình ra khỏi ao của một chú ếch con và quá trình tìm đường trở về sau đó. Cuối tháng 11-2016, tác phẩm này được xuất bản lại chứ không phải tái bản với nhan đề mới và cả nội dung cũng đã được làm mới.
Được thể hiện dưới hình thức ngụ ngôn, tác phẩm là câu chuyện về chú nòng nọc có tên Đầu To. Chú có một tuổi thơ đầm ấm nhưng lại luôn chất chứa nỗi buồn vì mình không bằng các bạn bè xung quanh. Chú không tin lời khẳng định của bạn bè, của những bậc phụ huynh rằng, sau này nòng nọc sẽ trở thành chú ếch, sinh vật có thể sống cả dưới nước lẫn trên cạn.
Trong buổi lễ ra mắt tác phẩm, khi một bạn đọc nhỏ tuổi hỏi tác giả vì sao để đoạn miêu tả chú nòng nọc khá dài, trong khi nòng nọc không phải sinh vật đẹp đẽ gì. Tác giả đã tiết lộ cho bạn đọc nhỏ tuổi biết rằng, đó là chủ ý của anh. Ở đoạn mở đầu này, anh muốn nhấn mạnh với bạn đọc tuổi nhỏ rằng, dù có những lúc cảm thấy thua thiệt, thất vọng về chính mình thì hãy hiểu mỗi chúng ta rồi sẽ có những còn đường khác nhau và ở đó mỗi người sẽ có những ưu, nhược điểm khác nhau và cả những thành công khác nhau.
Một trong những vấn đề khó khăn trong sáng tác cho thiếu nhi là vừa làm sao để đưa những tư tưởng tích cực, những giá trị sống tốt đẹp đến với bạn đọc nhỏ tuổi, đồng thời cũng phải đảm bảo sức hấp dẫn của tác phẩm; tránh nặng nề, khó đọc khiến bạn đọc nhỏ chán nản, không muốn đọc. Ở góc độ này, có thể nói Lê Hữu Nam đã tương đối thành công.
Cuộc làm quen giữa chú ếch con lần đầu thấy bầu trời với chú rùa già gần 100 tuổi, có thể xem là điển hình của sự cân đối đó khi một bên, thông qua chú rùa, tác giả đưa những khái niệm về khoa học, lịch sử cả về triết học như giá trị của sự sống và cái chết, của tình bạn… với một bên là sự ngây ngô, hồn nhiên của chú ếch con. Ở đây tác giả không làm nặng các giá trị mà chỉ đặt nó vào đó một cách nhẹ nhàng để bạn đọc có thể hôm nay không hiểu bỏ qua để tiếp tục hành trình, một hôm khác sẽ hiểu về điều đã đọc. Đây có thể xem là cách thể hiện khá độc đáo riêng biệt của Lê Hữu Nam.
Sách do NXB Hội Nhà văn liên kết cùng Công ty cổ phần Văn hóa sách Sài Gòn (Saigon Books) thực hiện.
XUÂN THÂN