Giá điện mới có hợp lý?

Thủ tướng yêu cầu giải trình cách tính giá điện

Chiều 28-1-2005, phóng viên SGGP online từ Hà Nội gởi thông tin về toà soạn cho biết, Văn phòng Chính phủ (VPCP) đã có văn bản thông báo ý kiến của Thủ tướng yêu cầu Bộ Công nghiệp và Tổng Công ty Điện lực Việt Nam (EVN) phải báo cáo giải trình ngay lên Thủ tướng về cách tính giá điện mới.

Một cán bộ VPCP cho biết, Thông tư hướng dẫn thực hiện Quyết định số 215 của Thủ tướng về biểu giá điện mới từ 1-1-2005 còn có những điểm chưa thoả đáng.

Việc thực hiện cách tính giá điện mới theo 3 mức giá, đặc biệt là việc ghi số điện của những hộ dân sử dụng trên 300 số điện/tháng chưa rõ ràng, gây phản ứng, bức xúc trong dân.

Hiện nay, có nhiều gia đình chung sống 3, 4 thế hệ, chung một công tơ điện nên cách tính nói trên chưa phù hợp.

Ý kiến của bạn đọc gởi đến tham gia thảo luận trong những ngày qua:

Điện tăng giá, nông dân đau đầu! (29-1-2005)

Ngay từ đầu năm 2005, khi nhà nông đang phải khốn đốn vì dịch cúm gia cầm, thì lại bị ngành điện hành thêm về việc tính giá theo “kiểu 301” (trên 300 kWh điện, giá điện tính theo định mức bậc thang mới: 200kWh đầu tiên, giá 1.100 đồng/kWh, từ kWh 201 đến 300 giá 1.340 đồng/kWh, từ kWh 301 đến 400, giá 1.400 đồng/kWh...).

Về các vùng ngoại thành những ngày cuối năm, tưởng năm hết, Tết đến người nông dân sẽ vui ai ngờ gặp phải nhiều câu than trời như bọng.

Bác Ba Rạng nhà ở khu phố 7, phường Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức rất bức xúc và than thở “Nhà thì nghèo, mấy đứa con lập gia đình, mà không có khả năng ra ở riêng, nên chúng cất tạm mấy phòng trên gò quanh nhà để ở và dùng chung một đồng hồ điện. Từ trước đến nay, dù hết sức tiết kiệm, mỗi tháng gia đình bác, gồm cả con, cháu 14 người cũng xài hết trên 300kWh điện. Nay phải trả theo giá mới, chắc bắt mấy đứa cháu học đèn dầu quá”!

Ông Nguyễn Văn Tư, xã Long Thới, huyện Nhà Bè, gia đình bị giải tỏa hết ruộng đất, để xây dựng khu công nghiệp, được cấp lại một nền vài trăm mét vuông trong khu tái định cư, không dám ở hết, cất 6 phòng cho công nhân thuê, mỗi tháng kiếm được 1.200.000đ sống tạm qua ngày. Nay ngành điện tính kiểu này (do mỗi tháng gia đình và công nhân thuê trọ sử dụng trên dưới 400kWh) thì không biết tính tiền số công nhân nghèo thuê phòng trọ như thế nào để đám nhỏ sống được?!

Ở ngoại thành có đến 50 -60% nhà tự cất hoặc nhiều thế hệ ở chung một nhà mà không tách hộ, vì vậy, đâu phải nhà nào cũng được gắn đồng hồ điện riêng. Mặt khác, nông dân giờ sản xuất , chăn nuôi cũng phải dùng đến điện khá nhiều, như úm heo mới đẻ, gà, vịt mới nở, bơm nước, tưới cây… Nếu tính tiền điện theo “kiểu 301”, người nông dân sẽ cầm chắc lỗ lã.

Ngành điện cần  gấp rút xem lại cách tính điện sao cho hợp lý, nhất là với người nông dân, để bà con sống được và đỡ khổ.

Bình Tuyển
(Thủ Đức)

Không nên phân chỉ tiêu điện theo đơn vị hộ! (28-1-2005)

Theo tôi thì cách tính giá điện không nên tính theo hộ như cách tính hiện tại. Định mức sử dụng điện nên tính theo đầu người như cách tính sử dụng nước hiện tại. Nên áp dụng cách tính cho người có hộ khẩu và người không có hộ khẩu tại nơi cư trú. Vi người không có hộ khẩu thì đương nhiên họ đã được hưởng một lần tại nơi họ đã đăng ký.

Ngoài ra hiện tại có một số hộ đã làm thủ tục tách hộ (nhiều khi trong 1 căn nhà nhưng lại có nhiều hộ), như thế vô tình chúng ta đã tạo ra khe hở để người dân lách luật. Hoặc 1 người có nhiều nhà thì theo cách tính hiện tại đương nhiên họ sẽ là nhiều hộ khác nhau có nghĩa là họ sẽ được sử dụng điện giá rẻ.

Như vậy cách tính hiện nay là cách tính đánh vào người có thu nhập thấp (bởi vì những gia đình có thu nhập thấp thì thường con cái phải sống chung với bố mẹ, không có điều kiện ra ở riêng) trong khi người có thu nhập cao thi lại bị bỏ qua.

Ngoài ra, số người trong một hộ là không đồng đều cho nên phân chia theo hộ là không công bằng vì hộ có 1 người thì cũng được hưởng quyền lợi tương đương với hộ 10 người hoặc cao hơn.

Cách tính giá cước của ngành điện chưa được sự thống nhất với người tiêu dùng đã áp dụng (thường thì các hộ dân đã ký hợp đồng mua bán điện từ trước khi cơ quan chức năng đưa ra giá mới). Cho nên khi thay đổi các điều khoản trong hợp đồng mà không có ý kiến của người sử dụng thì không sòng phẳng chút nào.

Phải chăng ở đây luật kinh tế thị trường đã bị bỏ qua? Thể hiện sự độc quyền, một mình một chợ muốn làm sao thì làm của ngành điện là không thể chấp nhận được.

Theo tôi ngành điện nên theo cách tính của ngành nước. Còn định mức sử dụng cho mỗi người thì ngành điện nên tự nghiên cứu và đưa ra định mức cho phù hợp.

Rất mong ngành điện sửa đổi để cho những người thu nhập thấp - như tôi, một cán bộ hưu trí - được nhờ vì số tiền nhà nước tăng cho lương chúng tôi không đủ để chạy theo sự tăng giá của ngành điện.

Trần Phạm Hải Âu
Email :haiau200720042003@yahoo.com

Có phải ngành điện quên học cách marketing? (27-1-2005)

Tôi không phải nhân viên ngành điện, không hiểu khả năng cung ứng điện quốc gia so với khối lượng tiêu thụ điện của nước ta trong tình trạng cung cầu ra sao. Chỉ biết rằng, đất nước đang phát triển, nhu cầu sử dụng điện gia tăng là điều tất yếu.

Đó là chưa kể trong một xã hội văn minh, mọi tiện nghi trong gia đình xã hội đều sử dụng điện. Vì vậy, hạn chế người dân sử dụng điện là một sự vô lý. Mặt khác, nhu cầu gia tăng nhưng hàng năm chúng ta đều có những công trình thủy điện, nhà máy, dự án cung cấp điện mới.

Về mặt vĩ mô thì nhà nước cũng phải đảm bảo nhu cầu điện năng của người dân và của nền kinh tế (thực tế chúng ta còn bán điện sang Lào, Camphuchia). Không thể nói để hạn chế mức sử dụng thì phải tăng giá...

Còn nếu nói là do chi phí tăng mà phải tăng giá thì thiết nghĩ ngành điện nên coi lại hoạt động của mình đã thật sự hiệu quả chưa, tăng chi phí là do đâu? Không nên đổ hết những chi phí (có thể nói là lãng phí) lên đầu người tiêu dùng.

Xét về cách kinh doanh, ngành điện chắc quên đi học marketing thì phải (thực tế họ cũng chẳng phải marketing cho sản phẩm của mình vì có ai dám từ chối đâu). Khi tăng giá một mặt hàng người ta chỉ nên tăng trong một biên độ nhất định để người tiêu dùng không bị shock, ít phản ứng và có thời gian làm quen.

Còn lần này giá điện đã tăng quá cao tới mức người dân không chấp nhận được. Thậm chí ngành điện, theo tôi nghĩ, đã không chọn đúng thời điểm để tăng, vì trong năm nay nền kinh tế có nhiều biến động, chỉ số giá cả tăng cao đã làm khổ nhiều người dân cũng như doanh nghiệp, ngành điện như giọt nước làm tràn cái ly đầy, làm người dân bất bình và gây tâm trạng bất an.

Thời điểm cuối năm âm lịch người dân có nhiều khoản chi, vì thế tăng thêm một khoản cũng làm họ thấy thu nhập (vốn không tăng do chính sách tiền lương chưa thay đổi kịp) eo hẹp lại.

Tôi nghĩ ngành điện cũng như ngành bưu điện của nước ta nên mở cửa để người dân có thể được hưởng những lợi thế của cạnh tranh đem lại, không nên để người dân gánh chịu những yếu kém của họ mãi như vậy.

Tôi không hi vọng là ngành điện sẽ giảm giá, vì đây là điều không tưởng, nhưng thiết nghĩ họ cũng nên học cách ứng xử tốt hơn đối với khách hàng, những người mang lại thu nhập cho họ.

Nguyễn Quang Dũng (Q10-TPHCM) 
Email :gapnhaucuoituan2007@yahoo.com

Nghịch lý của giá điện (26-1-2005)

Vừa qua Tổng Công ty Điện lực Việt Nam (EVN) chính thức áp dụng cách tính mới đối với các đối tượng sử dụng điện. Theo đó, kể từ 1-1-2005, giá bán điện sinh hoạt được áp dụng với các mức như sau: Mức 1 (có trợ giá) được áp dụng với khách hàng có sản lượng điện tiêu thụ đến 300 kWh/tháng.

Với mức này, giá điện cho 100 kWh đầu tiên là 550 đồng/kWh; từ 101- 150 kWh/tháng giá 900 đồng/kWh; từ 151- 200kWh/tháng giá 1.210 đồng/kWh và từ 201- 300 kWh/tháng là 1.340 đồng/kWh. Mức 2 (không trợ giá) được áp dụng với khách hàng có sản lượng tiêu thụ trên 300 kWh/tháng.

Với cách tính mới này, hiểu một cách đơn giản, là một trong những biện pháp nhằm tiết kiệm điện của EVN trong bối cảnh nguồn điện không đáp ứng đủ nhu cầu sinh hoạt. Còn lý do sâu xa hơn, việc nâng giá bán điện tính theo lũy tiến điện năng tiêu thụ như trên chính là nhằm “bù lỗ” việc áp dụng mặt bằng giá điện chung cho các doanh nghiệp trong và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Vì theo cách tính của EVN, với việc áp dụng giá điện thống nhất như trên, EVN sẽ phải thâm hụt gần 400 tỷ đồng.

Trong khi đó, với mức độ sử dụng điện đang tăng khoảng 15%/năm như hiện nay, tính ra mỗi năm cần khoảng 20.000- 30.000 tỷ đồng vốn đầu tư. Giải thích là vậy, khoa học là vậy, song thực tế với việc tăng giá bán điện lũy tiến như trên, EVN đang đi ngược lại quy luật kinh doanh và một phần nào đó không khuyến khích được người sử dụng.

Về vấn đề này cũng như thực tế của một môi trường kinh tế cạnh tranh cho thấy, khách hàng càng dùng (tiêu thụ) sản phẩm của công ty, thì càng được hưởng giá thấp hơn. Chẳng hạn như đi taxi, 1km đầu tiên, giá có thể lên tới 5.500 đồng, nhưng từ km thứ 3, thứ 4... giá giảm xuống chỉ còn 3.500- 2.000 đồng/km.

Tại sao các hãng taxi lại làm được điều đó (đặc biệt trong điều kiện giá xăng dầu đang ở mức quá cao như hiện nay)? Đơn giản, vì họ đang kinh doanh trong một môi trường cạnh tranh. Nếu không có các biện pháp “giảm giá” để thu hút khách hàng... sự phá sản là trong tầm tay. Khách hàng quyết định sự thành bại của doanh nghiệp. Còn EVN, do độc quyền và độc quyền trong một thời gian dài, nên đi ngược “quy luật” cũng chẳng sao. “Tôi là số 1, tôi tăng giá thế đấy... ai không mua thì thôi”.

Trong bối cảnh lương tuy tăng (nhưng vẫn chưa được lĩnh), giá cả trên thị trường lại cứ tăng vù vù, cộng với giá điện sinh hoạt tăng, chỉ khổ nhân dân và các tầng lớp ăn lương!

Tuy nhiên, “Vỏ quýt dày có móng tay nhọn”, giá điện sinh hoạt vừa tăng, người dân đã “nghĩ kế” đối phó rất nhanh. Bằng chứng là mấy hôm nay ở Hà Nội, công tơ điện bỗng nhiên bán khá chạy. Hỏi ra mới hay không phải nhu cầu những ngày cuối năm tăng mà rất nhiều gia đình mua về để lắp song song.

Nghĩa là, trên cơ sở một công tơ cũ như thường lệ, để đối phó với việc không phải trả giá điện cao khi dùng từ 101 kWh trở lên, cũng gia đình ấy, người ta mang hộ khẩu của con ra công ty điện để đăng ký hợp đồng tiêu thụ điện khác, với lý do “cháu lấy vợ ở riêng”... Kết quả, cùng một gia đình, cùng một căn nhà có đến 2 công tơ điện, và tất nhiên việc đóng tiền điện vẫn được tính như lâu nay (không phải áp dụng giá mới)... Việc làm trên thực ra cũng chẳng hay ho gì, song cũng tại cách tính giá điện!  

NGUYỄN THU THỦY
(Email :thuyngd1980@yahoo.com)

“Tiết kiệm được ít mà rắc rối thì nhiều” (25-1-2005)

Ý kiến trả lời của các ông Tổng Giám đốc Công ty Điện lực Việt Nam và Thứ trưởng Bộ Công nghiệp đăng trên báo SGGP số ra ngày 23-1-2005 về cách tính tiền điện mới, theo tôi, là chưa thỏa đáng. Tôi có ý kiến như sau: Mục tiêu đảo giá điện từ 301kWh trở đi nhằm khuyến khích tiết kiệm, đưa lượng điện tiêu thụ xuống dưới 300kWh để hưởng giá thấp là không hợp lý. Đây là một cách làm áp đặt mà không phải ai cũng thực hiện được.

Thực tế là xã hội ngày càng phát triển, những đồ dùng trong sinh hoạt phải sử dụng điện như ti vi, tủ lạnh, máy giặt, vi tính... không thể thiếu thì cách làm này chẳng khác nào cấm người dân dùng các thiết bị trên.

Với cách này, có tiết kiệm được không thì chưa thấy nhưng điều chúng tôi thấy rõ nhất là sẽ có nhiều khó khăn thuộc về người sử dụng điện. Mặc dù ông Tổng giám đốc đưa ra những giải pháp như cách ghi số điện, lắp đặt điện kế điện tử, kỷ luật nhân viên nếu thấy sai phạm nhưng ý chí chủ quan này khó thực hiện được một cách triệt để trên diện rộng.

Chỉ một phường tôi ở có đến hàng ngàn hộ dân dùng điện, vậy thì ngành điện có đâu lực lượng nhân viên để đi ghi điện đúng ngày giờ, bởi mốc đảo giá điện đưa ra chỉ có 1kWh là quá hẹp. Ở địa phương chúng tôi vẫn xài điện kế cũ, nhân viên ngành điện vẫn chạy xe máy đến từng nhà đo điện, điều này chắc chắn không tránh khỏi sai sót và mọi thiệt thòi sẽ đổ lên đầu người dân.

TRẦN HOÀNG
(Phạm Văn Chiêu phường 12 Gò Vấp)

Giá điện như thế là không công bằng! (24-1-2005)

“Đọc bài “TPHCM áp dụng giá điện mới như thế nào?” (Báo SGGP 20-1), tôi có ý kiến như sau: Việc tính giá điện hoàn toàn theo định mức bậc thang mới từ mức điện năng tiêu thụ 301kWh trở lên là không công bằng, không hợp lý vì nhà nước đã trợ giá cho toàn dân 300kWh tiêu thụ sinh hoạt trong tháng.

Theo ý kiến của tôi, 300kWh/tháng vẫn tính giá như cũ, chỉ tính tiền lên với điện năng tiêu thụ ngoài 300kWh/tháng, cụ thể như: từ 301 – 400kWh/tháng, giá 1.400 đồng/kWh hoặc ngành điện có thể tính giá cao nhất 1.950 đồng/kWh cho điện năng tiêu thụ từ 501kWh/tháng trở lên nhưng phải bảo đảm tính kế thừa liên tục (cách tính giống như thuế thu nhập).

Về Quyết định 215/2004/QĐ-TTg ngày 29-12-2004 của Thủ tướng Chính phủ, ngành điện nên có kiến nghị lên Thủ tướng về cách tính tiền điện “đột biến” này để chính phủ xem xét, tránh những xáo động trong cuộc sống người dân.

ĐINH VIẾT NHƯỢNG
(Bệnh viện An Bình)

Công ty Điện lực TPHCM có quá “nhanh nhẩu”? (24-1-2005)

Về áp dụng biểu giá điện mới, chúng tôi được biết Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 215/2004/QĐ-TTg ngày 29-12-2004 và ngày 7-1-2005 Bộ Công nghiệp có Thông tư hướng dẫn thực hiện Quyết định 215 nói trên. Theo quy định, các văn bản trên chỉ có hiệu lực thi hành sau khi đã được đăng Công báo.

Thế nhưng, theo hóa đơn tiền điện tháng 1-2005 mà khách hàng nhận được thì ngành điện TPHCM đã áp dụng ngay giá bán điện mới từ ngày 1-1-2005 (Giám đốc Công ty Điện lực TPHCM cũng xác nhận điều này trên báo SGGP ngày 20-1-2005).

Tại cuộc họp báo ngày 22-1-2005, ông Bùi Xuân Khu, Thứ trưởng Thường trực Bộ Công nghiệp có phát biểu là “Ngành điện không thu tiền ngay từ ngày 1-1-2005. Hết tháng 1-2005, mới tính tiền. Chúng tôi sẽ chỉ đạo EVN xem xét lại việc thu tiền sử dụng điện theo biểu giá mới” (báo SGGP ngày 23-1-2005).

Như vậy, phải chăng Công ty Điện lực TPHCM đã quá “nhanh nhẩu” trong việc thực hiện biểu giá điện mới và “cầm đèn chạy trước ô tô”!

Là những người sử dụng điện, chúng tôi không đồng tình với cách tính giá điện mới hiện nay. Theo lẽ thường, người bán cần khuyến khích người mua sử dụng nhiều sản phẩm của mình và càng mua nhiều giá càng phải giảm (kiểu bán sỉ, lẻ). Nhưng đối với ngành điện thì ngược lại, càng mua nhiều, càng phải trả giá cao.

Phải chăng vì ngành điện độc quyền nên bán giá nào người tiêu dùng cũng phải mua? Chúng tôi đề nghị Tổng Công ty Điện lực Việt Nam cần xem xét lại việc thu tiền điện theo biểu giá mới, trường hợp Công ty Điện lực TPHCM áp dụng giá bán điện mới chưa đúng thời hiệu thì phải tính toán hoàn trả lại cho khách hàng.

MINH XUÂN
(Quận 3)

Mời bạn đọc tiếp tục tham gia thảo luận về vấn đề này!