Đã trở thành quy luật, khi giá ngoại tệ quy đổi tăng lên tới hơn 20.000 đồng/USD và gần 30.000 đồng/EUR, các công ty dược phẩm cũng tức thì điều chỉnh tăng giá thuốc. Mặc dù Bộ Y tế quy định khi tăng - giảm giá thuốc phải kê khai lại giá nhưng không ít hãng dược vẫn lẳng lặng làm theo cách có lợi nhất cho mình là “tăng giá trước, xin kê khai sau”, nghĩa là kiểu “tiền trảm hậu tấu”. Tình hình giá thuốc tăng đang khiến một số bệnh viện khốn đốn vì các hãng dược không chịu cung ứng thuốc. Ghi nhận thị trường dược phẩm ngày 2-11 cho thấy những trái khoáy trên.
Mặc sức tăng giá
Sáng 2-11, Trung tâm dược Tô Hiến Thành quận 10, TPHCM nhộn nhịp hơn hẳn những ngày trước khi xe tải đổ hàng, người lấy hàng giao dịch đông nghìn nghịt. Tuy nhiên, quan sát cho thấy trong số đó có không ít trình dược viên đang tiếp cận các quầy thuốc để chào hàng và thông báo bảng giá mới của công ty.
Chủ một quầy thuốc cho biết, từ hôm 1-11 đến nay các hãng dược liên tục thông báo tăng giá. Vừa trao đổi giao dịch nhưng quản lý các quầy thuốc không ngớt bắt máy nghe điện thoại. “Cứ a lô là chắc chắn các hãng dược đề nghị tăng giá. Mà không tăng không được”, một giám đốc công ty phân phối thuốc, than thở.
Điển hình là hãng dược Novartis đã đề nghị các nhà phân phối sỉ cũng như lẻ điều chỉnh tăng giá một số mặt hàng thuốc, trong đó có loại thuốc dung dịch nhỏ mắt Genteal collyre được “đẩy giá” từ 59.900 đồng lên tới 64.000 đồng/lọ. Công ty cổ phần Dược phẩm Quảng Bình (chi nhánh TPHCM) cũng đã có bảng giá mới cho một số loại thuốc kháng sinh như Cipro Floxacin 500mg từ 45.000 đồng lên 50.000 đồng/hộp, Terpin Codein (đặc trị ho) tăng từ 40.000 đồng lên 42.000 đồng/hộp. Ông Dương Minh Sen, Giám đốc Chi nhánh Công ty cổ phần Dược Quảng Bình tại TPHCM cho biết, đã điều chỉnh tăng giá nhưng chưa áp dụng! Trong khi đó, ghi nhận cho thấy không chỉ 2 mặt hàng trên mà một số mặt hàng khác của công ty này cũng đang rục rịch… tăng giá.
Điều đáng nói, nhiều mặt hàng thuốc đông y, thực phẩm chức năng cũng đã được các hãng dược “đẩy” giá đến… phát choáng. Tại một cửa hàng thuốc trên đường Cống Quỳnh, quận 1, TPHCM, giá thuốc Nga Phụ Khang (hỗ trợ đề kháng và phòng ngừa viêm cổ tử cung) từ 110.000 đồng/hộp đã được niêm yết giá mới lên tới 157.000 đồng. Bên cạnh đó, thuốc Tam Thất OPC cũng tăng giá một cách chóng mặt từ 17.000 đồng lên 42.000 đồng (tăng gần gấp 3 lần)…
Chưa hết, một loạt nhóm thuốc kháng sinh, vitamin và biệt dược nhập khẩu, nhất là thuốc kê toa, đã tăng vùn vụt. Tuy nhiên, nhiều nhà thuốc chối đây đẩy rằng chưa tăng giá vì còn hàng cũ. Chỉ một số loại đã “đứt hàng”, nay có hàng trở lại tăng lên gấp đôi, gấp ba.
Ghi nhận cho thấy, tình trạng tăng giá thuốc đã rộ lên từ 2 tuần qua khi biến động ngoại tệ tăng cao. Một trình dược viên cho biết, công ty đã điều chỉnh tăng giá cách nay 1 tuần và yêu cầu các nhân viên phải đưa đến tận tay các nhà phân phối. Thế nhưng, bảng báo giá mới không hề có chữ ký và đóng dấu của công ty. Khi thắc mắc, cô này chống chế: “Em không biết, anh cứ lên công ty mà hỏi”. Một số chủ quầy thuốc cho biết đó là bảng giá “lậu” nhằm tránh bị bắt quả tang vì chưa được phép kê khai tăng của cơ quan nhà nước. Điều này cũng hoàn toàn phù hợp với khảo sát thị trường dược phẩm của Hiệp hội Sản xuất và kinh doanh dược Việt Nam trong tháng 10 vừa qua cho thấy hàng loạt mặt hàng tăng giá với mức tăng trung bình 3,8%. Tại TPHCM, qua khảo sát 1.000 mặt hàng tân dược, nhiều mặt hàng thuốc kháng sinh, hạ sốt, vitamin nhập ngoại tăng giá, trong có loại thuốc Trimethoprim tăng tới 11,6%.
Bệnh viện thiếu thuốc...
Trong những ngày qua, lãnh đạo BV Chợ Rẫy TPHCM không khỏi đau đầu vì nhiều cơ số thuốc đang dần cạn kiệt, có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác điều trị. Mặc dù trước đó, từ tháng 5-2010 đến nay, bệnh viện đã đấu thầu 2 gói với giá trị 144 tỷ đồng và 612 tỷ đồng tiền thuốc, đến tháng 8 vừa rồi tiếp tục bổ sung gói thầu 178 tỷ đồng nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ.
Lý giải về nguy cơ thiếu thuốc, BS Nguyễn Trường Sơn, Giám đốc BV Chợ Rẫy cho rằng, do lượng người đến khám, điều trị tăng đột biến hơn những năm trước và nằm ngoài dự báo của bệnh viện. Hiện nay, số lượng bệnh nhân đến khám, điều trị thường xuyên khoảng 2.500 bệnh nhân điều trị nội trú, 3.000 - 4.000 bệnh nhân khám chữa bệnh ngoại trú. Đặc biệt, kể từ khi áp dụng Luật Bảo hiểm y tế mới, tình trạng bệnh nhân diện bảo hiểm y tế đến khám, điều trị vượt tuyến tại BV Chợ Rẫy tăng tới 45% so với cùng kỳ 2009. Trước nguy cơ thiếu thuốc trầm trọng, BV Chợ Rẫy đã báo cáo lên Bộ Y tế xin đấu thầu mua sắm trực tiếp để bổ sung, kịp thời điều trị cho người bệnh.
Thông tin từ một bệnh viện lớn của TPHCM cũng cho biết, một số loại thuốc điều trị tim mạch, tiểu đường và nhất là thuốc đặc trị viêm gan, huyết áp cũng đang hết dần. “Bệnh viện phải kê toa dè xẻn và bổ sung các loại thuốc khác cho bệnh nhân”, một bác sĩ trưởng khoa khám cho biết. Khi được hỏi các năm trước có thường “đứt thuốc” vậy không, lãnh đạo bệnh viện cho biết cũng thỉnh thoảng nhưng kịp thời bổ sung đáp ứng ngay, nhưng năm nay các hãng dược tỏ ra khó khăn và muốn… làm giá.
Một lãnh đạo bệnh viện cho biết: “Thay vì thỏa thuận trước đó 10.000 đồng/lọ, nhưng nay biến động ngoại tệ, hãng dược đòi tới 15.000 đồng/lọ. Mà như vậy thì bệnh viện không thỏa thuận được”. Khốn đốn hơn, mặc dù một số công ty dược đã trúng thầu cung ứng thuốc từ đầu năm cho bệnh viện, nhưng nay thấy ngoại tệ tăng giá thì “chạy làng”, không muốn cung ứng nữa.
Tường Lâm
