Giải mã bí ẩn bãi đá cổ Stonehenge

Các nhà khảo cổ Anh vừa công bố đã phát hiện bí ẩn về chức năng của Stonehenge – công trình đá nổi tiếng nhất ở Anh có từ hàng ngàn năm nay. Đó chính là một “điểm hành hương chữa bệnh” thu hút người bệnh tật khắp châu Âu thời Đồ đá mới. Ngày 27-9, truyền hình BBC và Smithsonian Channel sẽ trình chiếu một phim tài liệu về phát hiện này.

“Trung tâm chữa bệnh”

Tại cuộc họp báo ở Hội Khảo cổ London ngày 22-9, các nhà khảo cổ thuộc Đại học Bournemouth đã công bố kết quả cuộc khai quật tiến hành hồi tháng 4, cho thấy những phát hiện ban đầu về chức năng của Stonehenge. Công trình đá này chính là một “trung tâm chữa bệnh”, một điểm hành hương của người thời tiền sử với lòng tin rằng loại đá xanh xây nên Stonehenge có thể chữa lành bệnh tật.

Chủ tịch Hội Khảo cổ London, Geoffrey Wainwright, một trong những chuyên gia đứng đầu cuộc nghiên cứu này, cho biết, một trong những cơ sở giúp họ có kết luận trên do đã phát hiện quanh khu vực Stonehenge được mai táng nhiều bất thường các hài cốt có các dấu hiệu bị bệnh nặng hoặc bị thương. Phân tích răng các hài cốt này cho thấy có đến phân nửa là người sống ở ngoài vùng Stonehenge.

Theo các nhà khảo cổ, công trình đá Stonehenge là một kiểu đền Lourdes thời cổ đại ở Pháp, được người dân thời đó tôn sùng với khả năng chữa bệnh.

Tại Stonehenge, các khối đá xanh còn lại rất ít, được cho là đã bị nhiều người lấy đi do có tính năng chữa bệnh. Các nhà khảo cổ đào được nhiều mảnh đá xanh này kèm với các hài cốt và đặt giả thuyết là người hành hương đã lấy theo người làm bùa hộ mệnh hoặc chữa bệnh.

Tiếp tục nghiên cứu

Việc xác định niên đại Stonehenge bằng phương pháp carbon phóng xạ còn cho thấy, công trình này hình thành từ khoảng 2.400 năm đến 2.200 năm trước Công nguyên, “trẻ” hơn 2-3 thế kỷ so với tính toán trước đây. Tuy nhiên, tại vùng này đã phát hiện những mẩu than có từ hơn 7.000 năm trước Công nguyên, chứng tỏ con người đã sinh sống ở khu vực này sớm hơn nhiều so với đã biết.

Các nhà khảo cổ còn phát hiện 2 chiếc sọ người có dấu hiệu đã được phẫu thuật từ thời cổ xưa. Đây là một trong những ca phẫu thuật sọ từ thời nguyên thủy được phát hiện hiếm hoi ở Anh. Phân tích xương một người đàn ông được đặt tên “Cung thủ Amesbury”, bị thương ở sọ và đầu gối nặng, chết khoảng thời gian các khối đá Stonehenge được ráp lên, cho thấy người này từ tận dãy Alps đến đây.

Tim Darvill, một nhà khoa học ở Đại học Bournemouth, lưu ý rằng, cuộc nghiên cứu vẫn tiếp tục vì các bằng chứng ban đầu mới phát hiện này không loại trừ việc Stonehenge còn có các chức năng khác như địa điểm tôn giáo, vì đền Lourdes ở Pháp, bên cạnh là một “trung tâm chữa bệnh” còn là một cơ sở tôn giáo. Các giả thuyết khác cũng từng cho Stonehenge là nơi tế lễ, khu lăng mộ, đài thiên văn hoặc là một cuốn lịch...

HỒNG CHUYÊN (theo Reuters, AP)