Trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ hồi phục mong manh, Washington đang ra sức thu hút thêm các nguồn lực từ bên ngoài nhằm giúp nền kinh tế số 1 thế giới cải thiện tăng trưởng trong thời gian tới. Mới đây, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa ra chương trình khuyến khích đầu tư có tên gọi SelectUSA. Bước đầu, chương trình này sẽ tập trung vào 32 thị trường chiếm hơn 90% vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào Mỹ. Một trong những chiến lược nổi bật nhằm thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư đó là điều chỉnh các quy định của liên bang và địa phương nhằm hạn chế tối đa nạn quan liêu gây khó khăn cho các nhà đầu tư nước ngoài. Theo đó, giảm các thủ tục hải quan, minh bạch hơn nữa về pháp lý, giảm gánh nặng về thuế…
Những năm gần đây, dòng vốn FDI đổ vào Mỹ sụt giảm mạnh dù báo cáo tài chính cho thấy xứ cờ hoa vẫn là điểm đến số 1 của các nhà đầu tư trên thế giới. Năm 2012, FDI vào Mỹ ở mức 166 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với 230 tỷ USD vào năm 2011 và 206 tỷ USD năm 2010. Vì vậy, 310 tỷ USD ở thời điểm trước khi khủng hoảng tài chính xảy ra năm 2008 là cột mốc xa xỉ về FDI đối với nền kinh tế Mỹ vào thời điểm hiện tại. Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chỉ ra rằng việc chính phủ liên bang không phối hợp chặt chẽ với chính quyền các bang và thành phố để thu hút đầu tư nước ngoài đã khiến cho các bang của Mỹ khó có thể cạnh tranh được với các quốc gia khác trong việc thu hút FDI. Theo ông Obama, việc bỏ lỏng mặt trận FDI cần phải được lập tức điều chỉnh. Trước hơn 1.200 đại biểu đến từ 47 bang và 60 quốc gia tham dự cuộc hội thảo do Bộ Thương mại Mỹ tổ chức ngày 31-10 vừa qua, Tổng thống Mỹ khẳng định trong các chuyến công du sắp tới, ông sẵn sàng sắm vai “người môi giới” để kêu gọi các nước đầu tư vào Mỹ. Ông cũng yêu cầu đại sứ của Mỹ ở các nước hãy coi việc kêu gọi đầu tư là ưu tiên trong danh mục các việc cần phải làm.
Ông Obama cũng kêu gọi Quốc hội Mỹ xem xét lại luật nhập cư, tăng cường đầu tư vào giáo dục và cơ sở hạ tầng, nhằm tránh một cuộc khủng hoảng tương tự như việc đóng cửa chính phủ khiến cho nước Mỹ phải đối mặt với nguy cơ phá sản, giảm niềm tin của các nhà đầu tư. “Hãy hỏi bất kỳ một vị giám đốc điều hành rằng họ có muốn tạo thêm công ăn việc làm cho nước Mỹ khi chính phủ đóng cửa. Câu trả lời có thể là không. Việc làm đó không thể đem đến sự tin tưởng cho các nhà đầu tư” - ông Obama nói.
Tạp chí kinh tế Forbes của Mỹ dẫn lời các chuyên gia kinh tế nhận định quyết tâm thay đổi chính sách của Mỹ có thể được xem là hơi muộn khi lợi thế cạnh tranh để thu hút FDI của nước này đang bị xói mòn nghiêm trọng. Năm 1999, FDI vào Mỹ chiếm 39% tổng FDI toàn cầu, trong khi con số này hiện nay chỉ là 22% và ngày càng đi xuống. Trong bảng Chỉ số cạnh tranh toàn cầu của Diễn đàn kinh tế thế giới, Mỹ xếp thứ 24/142 nước. Đây là một điều đáng ngại đối với nền kinh tế số 1 thế giới, nơi từng được xem là thỏi nam châm hút FDI hàng đầu. Tuy nhiên, Bộ trưởng Thương mại Penny cho rằng môi trường đầu tư của Mỹ vẫn rất tốt và tin tưởng rằng việc “thức tỉnh” thay đổi chính sách sẽ giúp Mỹ cải thiện khả năng thu hút FDI của nước này trong thời gian tới.
ĐỖ CAO
