Thôn Phúc Lâm, xã Hoàng Ninh, Việt Yên, tỉnh Bắc Giang nổi tiếng gần 100 năm về nghề giết mổ trâu, bò, ngựa. Nghề đã mang lại cho người dân nơi đây sự khấm khá, sung túc nhưng bên cạnh đó, môi trường sống của làng cũng bị hủy hoại nghiêm trọng và tệ nạn xã hội tràn lan.
Ban ngày làng vắng lặng như tờ. Ông Đỗ Văn Thúy, trưởng thôn cho biết: “Hiện làng Phúc Lâm có 460 hộ với 1.600 nhân khẩu. Do các hộ gia đình làm nghề giết mổ trâu, bò chỉ hoạt động vào đêm nên ban ngày họ đóng cửa ngủ dưỡng sức”.
Làng Phúc Lâm nay đã ô nhiễm trầm trọng
Làng có khoảng 30 hộ chuyên giết mổ, buôn bán trâu, bò thường xuyên. Còn những hộ chỉ làm nghề theo mùa vụ, cò con, hoặc có người nhà là thợ giết thì phải lên đến con số trên 100. Nghề này phát triển cực mạnh vào dịp giáp Tết Nguyên đán hoặc những ngày lễ.
Ông Thúy đã ví hệ lụy từ cái nghề giết mổ trâu, bò hiện nay ở làng bằng câu thành ngữ “quýt làm cam chịu”, vì những hộ gia đình chuyên làm nghề đã gây ảnh hưởng đến cả hơn 400 hộ dân khác, ảnh hưởng đến môi trường sống của vùng.
Do tất cả các chủ hộ làm nghề ở đây đều dùng những biện pháp thủ công, đã dẫn tới hiện tượng muối ra từ những con trâu, bò khi bị giết. Đây là một loại chất khi gặp môi trường nước sẽ bị phân tán, rất độc hại. Do đó nguồn nước ngầm của làng bị nhiễm độc chất, nếu người dân sử dụng sẽ rất có hại cho sức khỏe. Đây là kết luận của đoàn khảo sát tỉnh cũng như của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong 5 năm trở lại đây. Phúc Lâm hiện là làng nghề có mức độ ô nhiễm môi trường đứng thứ 7 trên 11 điểm ô nhiễm trầm trọng nhất Việt Nam.
Do Phúc Lâm vẫn là “làng nghề” nên trong làng chất thải của trâu, bò vứt bừa bộn, khắp nơi. Cụ thể, hiện nay những ao hồ, mương máng trong làng đều bị biến thành nơi đổ phân, ngâm xương trâu, bò. Những người dân làm nghề ở Phúc Lâm đã mang xương trâu, bò sau khi làm thịt xong ra ngâm cho rã hết phần thịt bám quanh xương. Sau đó, những bao xương tinh đó sẽ được bán cho các nhà máy thức ăn gia súc.
Quá trình phân hủy những phần thịt sót lại trên xương đã gây mùi hôi thối, nguồn nước ở các ao, mương cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng. Anh Nguyễn Văn Minh, một người dân sống trong làng cho biết: “Gia đình tôi đã ở đây gần 20 năm, đó cũng là quãng thời gian phải hứng chịu ô nhiễm. Vào mùa hè và những hôm nào thời tiết thay đổi, mùi ở các ao, mương bốc lên thật kinh khủng, không thể nào chịu được”.
Chính vì thế hiện nay, giải quyết ô nhiễm môi trường và những ảnh hưởng tiêu cực từ nghề giết mổ trâu, bò ở làng Phúc Lâm là vấn đề hết sức cấp bách cho chính quyền địa phương cũng như tỉnh Bắc Giang.
Hải Dương
