Theo đó, Chính phủ đưa ra lộ trình dự kiến các đoạn tuyến được đầu tư trong giai đoạn 2017 - 2020 có tổng chiều dài 654 km, chia thành 11 dự án thành phần đi qua 13 tỉnh. Trong đó, đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BOT: đoạn Mai Sơn (Ninh Bình) - Bãi Vọt (Hà Tĩnh) và đoạn Nha Trang (Khánh Hòa) - Dầu Giây (Đồng Nai). Đầu tư theo hình thức đầu tư công: đoạn Cam Lộ (Quảng Trị) - La Sơn (Thừa Thiên - Huế), cầu Mỹ Thuận 2 và mở rộng thành 4 làn xe đoạn Cao Bồ (Nam Định) - Mai Sơn (Ninh Bình). Theo tính toán sơ bộ, tổng mức đầu tư giai đoạn 2017 - 2020 khoảng 118.716 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn Nhà nước hỗ trợ khoảng 55.000 tỷ đồng cho giải phóng mặt bằng, hỗ trợ xây dựng các dự án đầu tư theo hình thức PPP...; nguồn vốn nhà đầu tư khoảng 63.716 tỷ đồng.
Về mức thu phí hoàn vốn, tờ trình của Chính phủ cho biết, trên cơ sở quy định của Luật Giá, để đảm bảo bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh thực tế hợp lý, có lợi nhuận phù hợp với mặt bằng giá thị trường, mức giá dịch vụ sử dụng đường bộ khoảng 2.500 đồng/xe con tiêu chuẩn/km (tương ứng với thời gian kinh doanh khoảng 24 năm và phần vốn góp của Nhà nước giai đoạn 2017 - 2020 khoảng 55.000 tỷ đồng). Tuy nhiên, mức giá này tại thời điểm bắt đầu khai thác là khá cao, vượt quá sức chi trả của người dân, không thu hút các phương tiện nên không hiệu quả. Trường hợp áp dụng mức giá cố định khoảng 1.500 đồng/xe con tiêu chuẩn/km sẽ phù hợp với sức chi trả của người dân thời điểm bắt đầu khai thác nhưng phần vốn góp của Nhà nước sẽ tăng thêm khoảng 25.380 tỷ đồng. Để đảm bảo bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh thực tế hợp lý, có lợi nhuận, phù hợp với cơ chế thị trường và sức chi trả của người dân, Chính phủ xác định mức giá tại thời điểm đưa vào kinh doanh khai thác (khoảng 1.500 đồng/xe con tiêu chuẩn/km) và mức giá cụ thể cho từng thời kỳ trong vòng đời dự án làm cơ sở tính toán phần vốn góp của Nhà nước và xác định giá gói thầu để tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Nếu các chính sách thông qua, dự án có thể khởi công ngay từ năm 2019. Trường hợp một số đoạn đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư không thành công, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép thực hiện giải phóng mặt bằng các đoạn đầu tư giai đoạn 2017 - 2020 (khoảng 14.155 tỷ đồng/654km). Báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định phương án sử dụng phần vốn còn lại để tiếp tục đầu tư một số đoạn có nhu cầu cấp bách.
Trên cơ sở kết quả rà soát, cập nhật số liệu về công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư theo ý kiến của các địa phương có liên quan, nhu cầu sử dụng đất và phương án giải phóng mặt bằng, Chính phủ báo cáo tổng diện tích chiếm dụng khoảng 3.736ha. Tổng số hộ bị ảnh hưởng khoảng 8.200 hộ, số hộ dự kiến tái định cư khoảng trên 2.000 hộ.
Báo cáo thẩm tra dự án, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cơ bản đồng thuận với chủ trương đầu tư dự án, nhưng lưu ý, việc xác định ngay mức giá từng thời gian 24 năm là quá dài và chưa phù hợp, sẽ hạn chế quyền điều tiết về giá của Nhà nước, đặc biệt khi có biến động lớn về chỉ số giá.
Về phương án vốn, Nghị quyết 26/2016 của Quốc hội năm 2014 đã bố trí 80.000 tỷ đồng cho dự án quốc gia quan trọng. Tuy nhiên, về việc Chính phủ đề nghị bố trí 55.000 tỷ đồng cho dự án và 15.000 tỷ đồng còn lại phân bổ cho dự án cấp bách, quan trọng khác, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ cần làm rõ tiêu chí lựa chọn các dự án sử dụng 15.000 tỷ đồng. Về nguồn vốn Nhà nước hỗ trợ xây dựng cho dự án, khoảng 40.845 tỷ đồng, trong đó dự kiến bố trí cho các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT khoảng 27.694 tỷ đồng, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên tắc phân bổ vốn đối với các dự án thành phần để bảo đảm tính công khai, minh bạch.
Về phương án huy động nguồn vốn ngoài ngân sách cho dự án, dự kiến khoảng 63.716 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo Tờ trình của Chính phủ, việc huy động vốn từ các tổ chức tín dụng nước ngoài trong điều kiện hiện nay sẽ gặp nhiều khó khăn do chưa có cơ chế cung cấp các bảo lãnh và việc huy động vốn vay vẫn chủ yếu từ các tổ chức tín dụng trong nước, điều này có thể tiềm ẩn rủi ro nên cần phải được xem xét kỹ lưỡng. Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ giải trình, làm rõ nội dung trên; đồng thời nghiên cứu các giải pháp, cơ chế chia sẻ rủi ro để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, nhằm giảm áp lực đầu tư công, hoàn thành mục tiêu cơ cấu lại đầu tư, huy động nguồn lực đột phá để đầu tư vào kết cấu hạ tầng giao thông.
Về mức thu phí hoàn vốn, tờ trình của Chính phủ cho biết, trên cơ sở quy định của Luật Giá, để đảm bảo bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh thực tế hợp lý, có lợi nhuận phù hợp với mặt bằng giá thị trường, mức giá dịch vụ sử dụng đường bộ khoảng 2.500 đồng/xe con tiêu chuẩn/km (tương ứng với thời gian kinh doanh khoảng 24 năm và phần vốn góp của Nhà nước giai đoạn 2017 - 2020 khoảng 55.000 tỷ đồng). Tuy nhiên, mức giá này tại thời điểm bắt đầu khai thác là khá cao, vượt quá sức chi trả của người dân, không thu hút các phương tiện nên không hiệu quả. Trường hợp áp dụng mức giá cố định khoảng 1.500 đồng/xe con tiêu chuẩn/km sẽ phù hợp với sức chi trả của người dân thời điểm bắt đầu khai thác nhưng phần vốn góp của Nhà nước sẽ tăng thêm khoảng 25.380 tỷ đồng. Để đảm bảo bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh thực tế hợp lý, có lợi nhuận, phù hợp với cơ chế thị trường và sức chi trả của người dân, Chính phủ xác định mức giá tại thời điểm đưa vào kinh doanh khai thác (khoảng 1.500 đồng/xe con tiêu chuẩn/km) và mức giá cụ thể cho từng thời kỳ trong vòng đời dự án làm cơ sở tính toán phần vốn góp của Nhà nước và xác định giá gói thầu để tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Nếu các chính sách thông qua, dự án có thể khởi công ngay từ năm 2019. Trường hợp một số đoạn đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư không thành công, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép thực hiện giải phóng mặt bằng các đoạn đầu tư giai đoạn 2017 - 2020 (khoảng 14.155 tỷ đồng/654km). Báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định phương án sử dụng phần vốn còn lại để tiếp tục đầu tư một số đoạn có nhu cầu cấp bách.
Trên cơ sở kết quả rà soát, cập nhật số liệu về công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư theo ý kiến của các địa phương có liên quan, nhu cầu sử dụng đất và phương án giải phóng mặt bằng, Chính phủ báo cáo tổng diện tích chiếm dụng khoảng 3.736ha. Tổng số hộ bị ảnh hưởng khoảng 8.200 hộ, số hộ dự kiến tái định cư khoảng trên 2.000 hộ.
Báo cáo thẩm tra dự án, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cơ bản đồng thuận với chủ trương đầu tư dự án, nhưng lưu ý, việc xác định ngay mức giá từng thời gian 24 năm là quá dài và chưa phù hợp, sẽ hạn chế quyền điều tiết về giá của Nhà nước, đặc biệt khi có biến động lớn về chỉ số giá.
Về phương án vốn, Nghị quyết 26/2016 của Quốc hội năm 2014 đã bố trí 80.000 tỷ đồng cho dự án quốc gia quan trọng. Tuy nhiên, về việc Chính phủ đề nghị bố trí 55.000 tỷ đồng cho dự án và 15.000 tỷ đồng còn lại phân bổ cho dự án cấp bách, quan trọng khác, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ cần làm rõ tiêu chí lựa chọn các dự án sử dụng 15.000 tỷ đồng. Về nguồn vốn Nhà nước hỗ trợ xây dựng cho dự án, khoảng 40.845 tỷ đồng, trong đó dự kiến bố trí cho các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT khoảng 27.694 tỷ đồng, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên tắc phân bổ vốn đối với các dự án thành phần để bảo đảm tính công khai, minh bạch.
Về phương án huy động nguồn vốn ngoài ngân sách cho dự án, dự kiến khoảng 63.716 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo Tờ trình của Chính phủ, việc huy động vốn từ các tổ chức tín dụng nước ngoài trong điều kiện hiện nay sẽ gặp nhiều khó khăn do chưa có cơ chế cung cấp các bảo lãnh và việc huy động vốn vay vẫn chủ yếu từ các tổ chức tín dụng trong nước, điều này có thể tiềm ẩn rủi ro nên cần phải được xem xét kỹ lưỡng. Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ giải trình, làm rõ nội dung trên; đồng thời nghiên cứu các giải pháp, cơ chế chia sẻ rủi ro để thu hút vốn đầu tư nước ngoài, nhằm giảm áp lực đầu tư công, hoàn thành mục tiêu cơ cấu lại đầu tư, huy động nguồn lực đột phá để đầu tư vào kết cấu hạ tầng giao thông.
