Trong dịp Tết Nhâm Thìn 2012, lần đầu tiên UBND TPHCM cử một đoàn công tác đi các nước châu Âu trong hơn 1 tháng thực hiện cùng lúc nhiều nhiệm vụ: biểu diễn nghệ thuật phục vụ kiều bào; góp phần kết nối đoàn kết các tổ chức, hội đoàn của người Việt ở nước ngoài phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; thực hiện “ngoại giao nhân dân” trong tình hình mới…
Đoàn gồm các cán bộ thuộc Sở VH-TT-DL, Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị TPHCM và nhiều nghệ sĩ, diễn viên tên tuổi của TP đã lên đường từ ngày 4-1 và kết thúc công việc vào ngày 8-2-2012 với kết quả rất đáng khích lệ.
Tại mỗi địa điểm đến, đoàn đã gặp gỡ hàng ngàn lượt kiều bào, thăm hỏi và chúc tết, tìm hiểu nguyện vọng, trao đổi những vấn đề mà cộng đồng người Việt ở nước ngoài quan tâm, đồng thời phục vụ những tiết mục văn nghệ tiêu biểu, đặc sắc và cùng ăn Tết Nhân Thìn 2012 với bà con cô bác trong không khí ấm áp tình cảm quê hương đất nước. Đại sứ quán Việt Nam tại các nước sở tại đều hết sức nhiệt tình phối hợp khiến công việc càng hiệu quả hơn.
Sau Phần Lan, Thụy Điển, đoàn đến Pháp và rất thành công trong chương trình hoạt động tại trung tâm UNESCO và Arceuil. Kế tiếp, đoàn sang Bỉ diễn 4 suất văn nghệ và gặp gỡ, vui tết với bà con trong 2 ngày. Đoàn đến Frankfurt (Đức) cũng rất ấn tượng bởi sự sôi động của một không gian âm nhạc thanh lịch và ấm áp; qua Áo thật bất ngờ về tình cảm gắn bó, thân thiết của bà con do đã 7, 8 năm qua nơi đây chưa có một đoàn nghệ thuật nào của Việt Nam đến phục vụ, rồi lời ca tiếng hát, những câu chuyện quê nhà tiếp tục đem niềm vui rộn rã đến kiều bào ở Slovakia … Đâu đâu đoàn cũng nhận được những tình cảm nồng ấm, sự vui mừng và nỗi nhớ quê hương da diết của kiều bào.
Tình cảm của bà con không thể đong đếm hết, có những người như anh Phan Ngọc Lân và chị Trang Đài đã quyến luyến tiễn đoàn dù phải di chuyển hàng ngàn kilômét, từ Bỉ sang Đức, rồi Áo và theo chân đoàn đến Slovakia trước khi tạm biệt từng người để bay về nhà tại Belgique, Bỉ.
Anh Quang Thành, người Việt gốc Hoa sống tại Chợ Lớn sang Bỉ lập nghiệp từ năm 10 tuổi. Anh vẫn đau đáu nhớ về Chợ Lớn ngày xưa. Quang Thành đóng góp rất tích cực cùng cộng đồng người Việt củng cố tình hữu ái, đoàn kết hướng về đất nước, mong Việt Nam giàu mạnh. Khó nói hết những tình cảm tốt đẹp, thắm đượm lòng nhân ái, nghĩa đồng bào ruột thịt tại xứ người. Có những hôm nhiệt độ xuống âm 16°C nhưng khách và chủ đều có mặt đông đủ tại những điểm gặp gỡ giao lưu, biểu diễn nghệ thuật. Bà con kiều bào cho biết đã lâu lắm rồi thời tiết mới trở lạnh cắt da như vậy. Tuyết phủ trắng xóa những làng mạc, cánh đồng, đồi núi tại nhiều vùng châu Âu, tuyết dày cộm như muốn vùi lấp cả TP Kosice của Slovakia cách thủ phủ Bratislava 450 km.
Nơi đây giống như vùng sâu vùng xa của Việt Nam với nhiệt độ rất khắc nghiệt. Nhưng chính khi ngoài trời càng lạnh giá trong lòng mọi người Việt Nam có mặt hôm ấy càng cảm thấy ấm áp lạ thường. Những câu chuyện đời, chuyện sinh hoạt cộng đồng, chuyện giao lưu, làm ăn cứ rôm rả từ tối trước đến tận 2 giờ sáng hôm sau...Với tình cảm dạt dào không cạn đã khiến mọi người như đang sống trong không khí hương vị tết tại quê nhà, thưởng thức bao điều ngọt ngào, hạnh phúc.
Có hôm ngồi xe vượt quãng đường gần cả ngàn kilômét giữa trời Âu giá lạnh dưới 0oC và nước trên các dòng sông đã đóng băng nhưng các nghệ sĩ, cán bộ do UBND TPHCM cử đi dịp này vẫn phấn chấn với niềm vui khó tả. Vui vì tình cảm quyến luyến của bà con quê mình, vui vì làm được nhiều điều có ích, hạnh phúc vì được thay mặt nhân dân TP mang tên Bác Hồ đem hương vị tết đậm đà đến với bà con ở nước ngoài.
Niềm vui miên man khiến giọng ca của ca sĩ Ka Sim Hoàng Vũ, Quốc Đại, Giang Hồng Ngọc, nhóm nhạc dân tộc Mặt Trời Mới càng thăng hoa, những vũ điệu của nhóm múa dân gian Mai Trắng càng đẹp hơn, tỏa sáng. Bên cạnh đó, văn hóa ẩm thực ngày tết của bà con xa quê cũng rất ngon, đa dạng, với đủ các món bánh chưng - củ kiệu, giò thủ, thịt đông - dưa hành, bánh cuốn tôm, thịt kho tàu, phở, gỏi cuốn, chè bà ba nước cốt dừa, xôi gấc…
Tề tựu thưởng thức văn hóa ẩm thực và xem nghệ thuật ngày xuân, không ai nghĩ mình đang ở ngoài nước. Cả một không gian Việt, tình cảm Việt, con người Việt với những đặc trưng văn hóa ngàn năm không lẫn vào đâu được. Tôi cảm nhận rằng chỉ cần tăng cường sự kết nối, tổ chức hợp lý là biên giới mềm của Việt Nam lan tỏa không giới hạn. Từ đó có thể phát huy thêm sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại phục vụ đắc lực công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước.
Các vị Đại sứ, Tổng Lãnh sự tại những nơi đoàn đến đều tạo điều kiện thuận lợi nhất, phối hợp thiết thực với đoàn cán bộ, nghệ sĩ TPHCM thực hiện hiệu quả công tác ngoại giao nhân dân. Công tác trên giúp cộng đồng người Việt ở nước ngoài, đặc biệt là lực lượng thanh niên, sinh viên Việt Nam ra nước ngoài học tập, lao động có thời hạn tránh được sự lôi kéo, tác động của các thế lực thù địch với dân tộc và đất nước. Các buổi gặp gỡ giao lưu, phục vụ văn nghệ cũng là cách làm “dân vận khéo” để bà con hiểu đúng và hiểu đủ tình hình cơ bản về tiến trình phát triển đất nước, về chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại của Việt Nam, vấn đề bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, các chủ trương, chính sách đối với người Việt ở nước ngoài về nước đầu tư làm ăn…
Chuyến công tác này đã đúc kết thêm kinh nghiệm trong việc đưa văn hóa góp sức làm công tác đối ngoại, văn hóa tham gia kêu gọi đầu tư và thúc đẩy kinh tế phát triển, văn hóa làm chất xúc tác kiến tạo tình đoàn kết và tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, tạo sức mạnh tổng hợp để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
XUÂN THÁI