Miền Bắc và Bắc miền Trung đang trải qua đợt rét đậm rét hại kéo dài. Cuộc sống người dân những ngày cuối năm khốn khó vì lệch vụ mùa, trâu bò chết rét và sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Sau đại dịch Covid-19, bão lũ lịch sử thì những đợt rét đậm, rét hại ập đến như “khó chồng khó” lên nền kinh tế và cuộc sống người dân.
Chưa năm nào thời tiết cực đoan, khó lường như năm nay. Nền nhiệt có xu hướng ngày càng hạ thấp với hình thái thời tiết phức tạp. Có nghịch lý rằng, khi xã hội càng phát triển, khoa học kỹ thuật tiên tiến, phương tiện hiện đại, đời sống con người ngày càng tiện nghi hơn nhưng số người chết, bị thương do bão lũ, sạt lở và đến rét đậm, rét hại lại ngày càng nhiều. Không loại trừ thời tiết biến thiên không theo quy luật, cường độ mạnh hơn trước đây,… nhưng có thể thấy rằng, kỹ năng ứng phó với thiên nhiên của con người ngày càng kém dần.
Điển hình, trong những ngày giá rét vừa qua, tỉnh Quảng Bình có đến 4 người tử vong, 2 người nguy kịch vì ngộ độc khí do sưởi ấm bằng than, củi trong phòng kín. Một bộ phận không nhỏ người dân lúng túng trong ứng phó với thời tiết, nhất là các đợt giá rét. Có lẽ, sự tiện nghi của cuộc sống hiện đại đã làm con người ngày càng mất dần bản năng sinh tồn, kỹ năng sống. Con người ngày càng nhỏ bé trước thiên nhiên.
Thiên tai, dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, vì thế, giáo dục, trang bị kỹ năng sống, nâng cao khả năng sinh tồn cho mỗi người dân trước thảm họa, thiên tai một cách khoa học, thường xuyên là điều hết sức cần thiết. Để sự “chủ động ứng phó với thời tiết cực đoan” như các nhà quản lý vẫn thường khuyến cáo đi vào thực chất và đến được với người dân thì việc tuyên truyền cách ứng phó với các hình thái thời tiết cực đoan cần bài bản hơn, thông qua trang bị kỹ năng sống ở nhà trường và theo phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà” như đã được áp dụng hiệu quả trong chống dịch Covid-19. Hơn nữa, nhất thiết chính quyền các cấp cần phải xây dựng kịch bản ứng phó một cách khoa học, thường xuyên để người dân và cả chính quyền địa phương không bị lúng túng mỗi khi có hình thái thời tiết cực đoan xảy ra.
Trước mắt, người dân các tỉnh miền Bắc và Bắc miền Trung đang đối mặt với rất nhiều khó khăn do giá rét, trong khi Tết Nguyên đán đang cận kề. Mùa màng thất bát có thể sớm tái sản xuất, nhưng trâu bò và vật nuôi bị chết... phải mất thời gian dài mới có thể tái đàn. Vì vậy, hơn lúc nào hết, người dân rất cần sự hỗ trợ của chính quyền các cấp và sự chung tay của toàn xã hội để vượt qua giai đoạn khốn khó. Về lâu dài, người dân các khu vực này cần thụ hưởng những chính sách hỗ trợ một cách căn cơ, bền vững để họ không chỉ ứng phó với thời tiết cực đoan mà có thể sống thích ứng bền vững trong thiên tai, dịch bệnh.
