* Tăng trưởng kinh tế quý 1 đạt 5,83%, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2009
(SGGP). – Kỳ họp thứ 7 Quốc hội (QH) khóa XII đã khai mạc tại thủ đô Hà Nội hôm qua 20-5, với sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các vị lão thành cách mạng, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH), các đoàn ngoại giao tại Hà Nội. Trước khi bắt đầu chương trình làm việc, các ĐBQH đã đến đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Phát biểu khai mạc kỳ họp, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng nhận định, kỳ họp thứ 7 của QH diễn ra trong bối cảnh tình hình kinh tế khu vực và thế giới đang có xu hướng phục hồi sau khủng hoảng tài chính, suy giảm kinh tế.
Trong nước, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng tình hình kinh tế những tháng đầu năm 2010 đã có những chuyển biến tích cực. Tăng trưởng kinh tế quý 1 đạt 5,83%, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2009; tổng thu ngân sách nhà nước đến giữa tháng 4 đạt 29,2% dự toán năm, cao hơn cùng kỳ một số năm gần đây.
An sinh xã hội tiếp tục được bảo đảm, góp phần ổn định đời sống nhân dân và từng bước cải thiện phúc lợi xã hội. Chính trị, xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Hoạt động đối ngoại được đẩy mạnh, góp phần nâng cao uy tín của nước ta trên trường quốc tế. Có được những thành tựu quan trọng này là nhờ sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, sự giám sát có hiệu quả của QH, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ cùng với nỗ lực của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước.
Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đề nghị các vị ĐBQH tập trung xem xét những vấn đề quan trọng trong chương trình nghị sự của kỳ họp vừa được QH chính thức thông qua. Đó là xem xét các báo cáo của Chính phủ đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2009, tình hình triển khai thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2010; phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2008; thảo luận, thông qua và cho ý kiến vào các dự án luật, nghị quyết...
Về công tác giám sát, QH sẽ tiến hành giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách pháp luật về thành lập trường, đầu tư và đảm bảo chất lượng đào tạo đối với giáo dục đại học và một số báo cáo giám sát do Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Hội đồng Dân tộc và các UB của QH thực hiện; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn. QH cũng sẽ xem xét các báo cáo công tác của UBTVQH, Hội đồng Dân tộc và các UB của QH; của Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao; các báo cáo của Chính phủ về phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; về tình hình vi phạm pháp luật, tội phạm...
Đáng lưu ý, QH sẽ xem xét, quyết định chủ trương đầu tư xây dựng công trình đường sắt cao tốc Hà Nội – TPHCM; cho ý kiến về đồ án quy hoạch chung xây dựng thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và một số vấn đề quan trọng khác.
Trong phiên khai mạc sáng 20-5, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam Huỳnh Đảm đã trình bày báo cáo tổng hợp trên 1.157 ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước gửi đến QH, tập trung vào 6 nội dung chính: công tác xây dựng pháp luật và hoạt động giám sát của QH; việc thực hiện các giải pháp bình ổn giá cả, kiềm chế lạm phát; vấn đề lao động và việc làm; vấn đề giáo dục, đào tạo, y tế và xã hội; công tác quản lý đất đai, quản lý quy hoạch và tài nguyên, môi trường và vấn đề phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Cùng ngày, QH đã nghe các báo cáo của Chính phủ và các ủy ban của QH đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2009, tình hình triển khai thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2010; quyết toán ngân sách nhà nước năm 2008.
ANH PHƯƠNG
>> Phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng khai mạc Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XII
Kiên định thực hiện các chỉ tiêu chủ yếu của năm 2010
Trong phiên khai mạc kỳ họp thứ 7 Quốc hội (QH) khóa XII, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo “Thực hiện đồng bộ các giải pháp để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, tiếp tục duy trì phục hồi tăng trưởng theo mục tiêu QH đã đề ra”.
- Lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát
Về thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH và ngân sách nhà nước năm 2009, báo cáo bổ sung của Chính phủ cho thấy GDP năm 2009 đạt 5,32%, cao hơn số đã báo cáo QH tại kỳ họp thứ 6 diễn ra cuối năm ngoái (5,2%). Tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt 708.800 tỷ đồng, tăng khoảng 15% so với năm 2008 và bằng 42,7% GDP (cao hơn số báo cáo trước đây là 42,2%). Trong đó, tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2009 chỉ giảm 8,9% thay vì mức 9,9% đã báo cáo. Chỉ số giá tiêu dùng chỉ tăng 6,52% trong khi mức đã báo cáo là 7%.
Điều đáng chú ý, mặc dù phải giảm một số khoản thuế để thực hiện chính sách kích thích kinh tế, nhưng do sớm ngăn chặn được đà suy giảm kinh tế và quản lý chặt chẽ các nguồn thu nên tổng thu ngân sách nhà nước năm 2009 vẫn vượt 13,4% so với dự toán và tăng khoảng 51.690 tỷ đồng so với số đã báo cáo QH tại kỳ họp thứ 6. Dư nợ Chính phủ và dư nợ quốc gia nằm trong giới hạn an toàn. Tính chung, trong số 25 chỉ tiêu kế hoạch phát triển KT-XH chủ yếu, có 17 chỉ tiêu đạt cao hơn mức đã trình QH, còn 8 chỉ tiêu không đạt kế hoạch đề ra. Tuy vậy, tốc độ tăng trưởng GDP năm 2009 vẫn thấp nhất trong 10 năm gần đây.
Về tình hình năm 2010, Chính phủ đánh giá, những tháng đầu năm 2010 đã có những chuyển biến tích cực. Nền kinh tế tiếp tục đà phục hồi, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt cao hơn so với quý 1-2009 và của cả năm 2009 (tốc độ tăng GDP quý 1-2010 là 5,83%; quý 1-2009 là 3,14%; cả năm 2009 là 5,32%).
An sinh xã hội bảo đảm, lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát. Dù vậy, kinh tế vĩ mô chưa thật ổn định, nhiều thách thức mới nảy sinh đòi hỏi theo dõi chặt chẽ và phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả. Cụ thể, như xuất khẩu từ tháng 4 đến nay đã bắt đầu tăng nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Lãi suất ngân hàng, sau khi Nhà nước dừng các khoản hỗ trợ, đang đứng ở mức cao đã hạn chế khả năng tiếp cận vốn của các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển, bảo đảm an sinh xã hội và bù đắp bội chi ngân sách gặp khó khăn. Vai trò chủ đạo và điều tiết thị trường của một số tập đoàn, tổng công ty nhà nước có nơi, có lúc làm chưa tốt; sử dụng vốn, tài sản và đất đai còn lãng phí. Chưa xử lý tốt các vấn đề xã hội...
- 7 trọng tâm từ nay đến cuối năm
Xuất phát từ những kết quả đã đạt được trong những tháng vừa qua, nhất là từ đầu tháng 4 đến nay và những triển vọng phục hồi kinh tế trong nước cũng như ngoài nước sắp tới, Chính phủ đề nghị tiếp tục kiên định các mục tiêu và chỉ tiêu chủ yếu của kế hoạch cả năm 2010 mà QH đã đề ra.
7 trọng tâm công tác từ nay đến hết năm được Chính phủ đề ra là:
Thứ nhất, thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, góp phần phục hồi tăng trưởng kinh tế vững chắc. Trong năm 2010, giữ ổn định giá bán than cho ngành điện và giá bán điện cho các đối tượng sử dụng điện; sử dụng linh hoạt, hiệu quả quỹ bình ổn giá và các công cụ khác để điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước.
Thứ hai, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, đầu tư, phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 6,5%. Chính phủ yêu cầu các tập đoàn Điện lực, Dầu khí, Than và Khoáng sản huy động tối đa công suất các nhà máy điện, kể cả các nguồn điện có giá thành cao và nguồn nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu phụ tải điện mùa khô. Thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp tiết kiệm điện trong sản xuất và tiêu dùng.
Thứ ba, triển khai mạnh mẽ Nghị quyết Hội nghị BCH TƯ Đảng lần thứ 7 về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Bảo đảm cho người sản xuất lúa có lãi bình quân hàng năm tối thiểu 30% so với giá thành sản xuất.
Thứ tư, đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, xã hội; bảo đảm an sinh xã hội, thực hiện giảm nghèo nhanh và bền vững. Triển khai thực hiện hệ thống an sinh xã hội đối với dân cư nông thôn thời kỳ 2011 – 2020. Ban hành chuẩn nghèo mới cho giai đoạn 2011 - 2015. Mở rộng phạm vi đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm thất nghiệp. Đa dạng hóa các loại hình trợ giúp xã hội và cứu trợ xã hội.
Thứ năm, tăng cường công tác quốc phòng, an ninh và đối ngoại, tạo môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác phục vụ phát triển đất nước. Tăng cường tiềm lực quốc phòng, giữ vững chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ. Triển khai khẩn trương công tác phân giới cắm mốc theo các cam kết đã ký với các nước láng giềng. Kiên trì đàm phán hòa bình để giải quyết tranh chấp chủ quyền trên biển Đông trên cơ sở Tuyên bố về cách ứng xử trên biển Đông (DOC) và pháp luật quốc tế. Cải thiện điều kiện sinh hoạt cho bộ đội và nhân dân trên các đảo và công tác hậu cần kỹ thuật phục vụ các hoạt động kinh tế, bảo vệ an ninh và nghiên cứu khoa học trên biển.
Thứ sáu, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực điều hành. Xây dựng chương trình cải cách hành chính 10 năm tiếp theo (2011 - 2020), bảo đảm cải cách hành chính phải gắn với chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí và quan tâm giải quyết các vấn đề bức xúc của doanh nghiệp và của công dân.
Thứ bảy, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền bảo đảm sự thống nhất về tư tưởng và hành động từ trung ương đến địa phương và tạo sự đồng thuận xã hội cao trong việc thực hiện các nhiệm vụ năm 2010.
PHAN THẢO
Một số chỉ tiêu chủ yếu Quốc hội đề ra năm 2010 – Tăng trưởng GDP 6,5% – Lạm phát 7% – Tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội bằng khoảng 41% GDP – Tạo việc làm cho khoảng 1,6 triệu lao động – Giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 10% Ngay sau báo cáo của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của các UB của QH ghi nhận việc thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH năm 2009 và những tháng đầu năm 2010 đã đạt được những kết quả khá toàn diện. Tuy nhiên, các báo cáo này cũng đã chỉ ra một số thách thức đang đặt ra cho nền kinh tế. Hiệu quả đầu tư thấp; nhập siêu, lạm phát vẫn là thách thức lớn Theo Chủ nhiệm UB Kinh tế Hà Văn Hiền, hệ số đầu tư (ICOR) có xu hướng tăng lên nhanh chóng: năm 2007 là 5,2; năm 2008 là 6,6 và năm 2009 đã tăng lên trên 8; cho thấy hiệu quả đầu tư không cao. Thực tế này đòi hỏi cần tiếp tục rà soát lại các chương trình, dự án, cương quyết loại bỏ các chương trình dự án kéo dài, kém hiệu quả. Chỉ số giá tiêu dùng những tháng đầu năm tăng cao, nhất là giá các nhóm hàng hóa thiết yếu liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân (như nhà ở và vật liệu xây dựng, giao thông, ăn uống và dịch vụ…). Đặc biệt, trong những tháng cuối năm 2009, đầu năm 2010, phần lớn các doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp nhỏ và vừa rất khó khăn về vốn cho sản xuất, kinh doanh, cùng với đó là lãi suất tăng rất cao. Cụ thể, lãi suất vay ngân hàng trong quý 1-2010 đã lên tới 17% - 18%/năm, cá biệt có trường hợp lên tới 19% - 20%/năm, gây trở ngại lớn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, thanh khoản của nền kinh tế trở nên khó khăn và sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tăng trưởng kinh tế trong những quý tiếp theo. “Mức thắt chặt chính sách tiền tệ như trong thời gian qua là quá mạnh đã gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp”, ông Hiền nhận định. Bên cạnh đó, nhập siêu 4 tháng đầu năm vẫn ở mức cao (4,7 tỷ USD) trong bối cảnh cán cân thanh toán tổng thể năm 2009 đã thâm hụt 8,8 tỷ USD đặt ra nhiệm vụ hết sức nặng nề cho công tác quản lý xuất nhập khẩu những tháng cuối năm và cân bằng cán cân thanh toán. Cần quyết liệt giảm bội chi Trong điều kiện an ninh tài chính chưa đảm bảo vững chắc, mức dư nợ Chính phủ và dư nợ quốc gia ở mức cao (gần 42% GDP) nhưng vẫn giữ mức bội chi NSNN 6,9% GDP được coi là một hạn chế trong điều hành NSNN năm 2009. Về kế hoạch năm 2010, UB Kinh tế cảnh báo: “Điều hành ngân sách và đảm bảo an ninh tài chính trong năm 2010 sẽ gặp nhiều khó khăn hơn năm 2009, do thông qua điều chỉnh tăng bội chi ngân sách lên trên 5% GDP, cùng với việc tăng phát hành trái phiếu chính phủ đã đẩy dư nợ Chính phủ tăng cao, lên tới 44,6% GDP vào cuối năm 2010”. UB Kinh tế đề nghị Chính phủ trong những năm tới cần thực hiện bội chi ngân sách Nhà nước trong giới hạn 5% GDP đã được QH quyết định, bảo đảm dư nợ Chính phủ trong giới hạn an toàn. Theo đó, cần thận trọng với những dự án đầu tư đòi hỏi nguồn vốn ngân sách lớn, cụ thể là hạn chế việc khởi công những dự án mới nhằm tránh những rủi ro của việc không bố trí được nguồn vốn, nhất là trong điều kiện huy động vốn trên các thị trường tài chính trong nước và quốc tế chi phí rất cao và tiềm ẩn nhiều rủi ro, cũng như tác động trái chiều đến nền kinh tế. B.VÂN |