Hiện nay cả nước có gần 600.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ, thế nhưng, đến 75% máy móc, thiết bị và công nghệ của khối doanh nghiệp này đã lỗi thời. Nhiều doanh nghiệp sử dụng công nghệ lạc hậu từ 20 năm trước.
Trong khi để cạnh tranh trong thời kỳ hội nhập, đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư cải tiến máy móc, thiết bị, nâng chất lượng sản phẩm. Các doanh nghiệp nhỏ thường không có bộ phận kế toán chuyên nghiệp, không hoạch định được chiến lược nên không được các ngân hàng chấp nhận cho vay vốn để đầu tư đổi mới. Do vậy, lâu nay câu hỏi đặt ra luôn là nguồn vốn nào giúp doanh nghiệp đổi mới?
Chế tạo khuôn mẫu cơ khí cung ứng sản phẩm công nghiệp hỗ trợ tại Công ty Lập Phúc. Ảnh: CAO MINH
Phải có chiến lược lâu dài
Nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ nói chung và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ nói riêng thời gian gần đây được Nhà nước quan tâm tạo nhiều nguồn vốn hỗ trợ phát triển. Không chỉ những chính sách ưu đãi như các đối tượng khác, các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ được hỗ trợ từ ngân sách và nguồn vốn giá rẻ của các ngân hàng thương mại.
Trước yêu cầu phát triển, ngành công nghiệp đòi hỏi thị trường trong nước phải tạo được nguồn nguyên liệu có chất lượng, chủ động nguyên phụ liệu cho doanh nghiệp trong nước bằng cách hình thành một nền công nghiệp hỗ trợ thì mới nâng cao hiệu quả nền kinh tế. Để làm được điều này, các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ phải chủ động thay đổi tư duy, đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản xuất để đủ sức cạnh tranh về giá cả và chất lượng.
Có thể thấy, chưa bao giờ nhóm doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ lại có nhiều thuận lợi như hiện nay, vì hầu như các chính sách ưu đãi tín dụng đều hướng vào khối doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ. Vấn đề vay vốn không còn là việc khó. Quan trọng nhất là doanh nghiệp muốn đổi mới hay không khi có đến 75% máy móc, thiết bị và công nghệ trong nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ đã lỗi thời, cần thay đổi. Nhưng để đầu tư công nghệ hiện đại, doanh nghiệp cần có chiến lược dài hạn, tiến hành tái cấu trúc, đổi mới phương pháp quản trị thì mới phát triển đồng bộ được. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần chú trọng phát triển đội ngũ nhân lực chất lượng cao và hoàn thiện hệ thống kế toán tài chính để đạt tiêu chuẩn khi thẩm định vay vốn. Khi các dự án sản xuất - kinh doanh có tính khả thi cao sẽ thu hút sự tham gia cho vay của các tổ chức tín dụng, cũng như hưởng được sự hỗ trợ từ ngân sách.
Thời gian qua, Chính phủ đã có chính sách ưu đãi lãi suất thấp cho 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên thì nhóm các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ đã được hỗ trợ tích cực và hiệu quả về nguồn vốn từ các ngân hàng. Tính đến nay, dư nợ cho vay vào 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên, trong đó có 2 nhóm công nghiệp hỗ trợ và doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tới 56% tổng dư nợ toàn nền kinh tế.
Nhóm kích cầu: nhiều ưu đãi!
Các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đầu tư vào 5 nhóm ngành mà Nhà nước khuyến khích đầu tư sẽ được hưởng nhiều ưu đãi nhất. Ngoài các nguồn vốn trung ương, TPHCM còn có những chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp mũi nhọn để đi đầu cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Hiện UBND TP đang tiếp tục đẩy mạnh nhiều chương trình kích cầu đầu tư trên địa bàn thành phố. Trong đó, lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ được đưa vào tâm điểm để triển khai các ưu đãi về thuế, tiếp cận nguồn vốn và lãi suất. Cụ thể là các ngành cơ khí, cao su - nhựa, chế biến lương thực thực phẩm, điện tử - công nghệ thông tin, dệt may và da giày sẽ được hỗ trợ cho vay 70 - 85% nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản. Toàn bộ lãi suất vay sẽ được ngân sách hỗ trợ 100% trong vòng 7 năm từ ngày giải ngân lần đầu. Từ năm 2016, các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ thuộc 4 nhóm lĩnh vực: cơ khí - điện tử - công nghệ thông tin; hóa chất - nhựa - cao su; chế biến lương - thực phẩm và dệt may -da giày sẽ được ngân sách địa phương cấp bù 50% - 100% lãi suất vay vốn đầu tư từ các ngân hàng thương mại. Nếu doanh nghiệp chủ động chuyển đổi từ sản xuất gia công sang tự chủ về thiết kế thương hiệu còn được hưởng thêm các chính sách ưu đãi lãi suất 100% khi vay vốn triển khai các dự án thiết kế sản phẩm mới. Trên thực tế hiện nay đã có nhiều doanh nghiệp công nghiệp phụ trợ đầu tư vào Khu Công nghiệp Hiệp Phước (Nhà Bè) được vay vốn và được hỗ trợ lãi suất vốn vay.
CHẾ HÂN
