Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 02/NQ-CP ngày 7-1-2013 đề ra cơ chế giúp khôi phục lòng tin và tạo lối ra cho nền kinh tế, trong đó có thị trường bất động sản (BĐS) và tạo ra cơ hội cho cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người thu nhập thấp đô thị tiếp cận nhà ở. Thế nhưng, qua gần một năm triển khai thực hiện nghị quyết này, kết quả đạt được là quá thấp. Đó là nhận định của Hiệp hội BĐS TPHCM (Horea) trong báo cáo với Thủ tướng Chính phủ và các bộ - ngành trung ương về kết quả thực hiện NQ 02 trong lĩnh vực BĐS.
Dự án Thái An quận 12 được điều chỉnh căn hộ từ diện tích lớn sang diện tích nhỏ theo Nghị quyết 02 của Chính phủ. Ảnh: HUY ANH
Gói 30.000 tỷ đồng: Giải ngân chưa đến 2%
Nghị quyết 02 của Chính phủ đã đặt ra nhiệm vụ giải quyết hàng tồn kho, tháo gỡ khó khăn cho DN, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển, giải quyết nợ xấu và hỗ trợ tín dụng ưu đãi cho cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người thu nhập thấp ở đô thị tiếp cận nhà ở. Trong đó, một nội dung trọng tâm là gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng (70% gói tín dụng - khoảng 21.000 tỷ đồng dành cho cá nhân vay; 30% - khoảng 9.000 tỷ đồng dành cho DN với lãi suất vay cao nhất là 6%/năm, thời gian cho cá nhân vay tối đa 10 năm, và 5 năm đối với DN). “Việc triển khai thực hiện nghị quyết này quá chậm và không đồng bộ” - ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Horea nhận định.
Theo ông Châu, sau khi có NQ 02, 6 tháng sau đó các bộ - ngành và các cơ quan liên quan mới cơ bản ban hành các văn bản hướng dẫn để giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng. Theo đó, sau 6 tháng triển khai, tính đến giữa tháng 12-2013, kết quả thực hiện gói tín dụng 30.000 tỷ đồng trên toàn quốc, các ngân hàng đã ký được các hợp đồng tín dụng với tổng giá trị 1.654 tỷ đồng nhưng mới giải ngân được 555 tỷ đồng, chiếm khoảng 1,85%.
Riêng tại TPHCM, mới khoảng 358 hợp đồng tín dụng (357 cá nhân và 1 DN) được ký với tổng giá trị 738,63 tỷ đồng và chỉ mới giải ngân được 93,74 tỷ đồng cho 271 cá nhân, chưa có DN nào được giải ngân. Trong đó có 94 cá nhân vay mua nhà ở xã hội (NƠXH) với tổng vốn vay là 39,9 tỷ đồng và 177 cá nhân vay mua nhà ở thương mại (NƠTM) với vốn vay 53,84 tỷ đồng.
Liên quan đến công tác chuyển đổi các dự án từ NƠTM sang NƠXH và điều chỉnh cơ cấu căn hộ từ diện tích lớn sang diện tích nhỏ, Horea cho biết trên địa bàn TPHCM cũng mới có 8 dự án được phép chuyển đổi.
Cụ thể: 5 dự án từ nhà ở thương mại sang làm NƠXH đó là Khu tái định cư Thảo Điền quận 2; Khu thương mại dân cư Hưng Điền quận 8, Chung cư CC1, khu 2 huyện Bình Chánh; Khu căn hộ thu nhập thấp và tái định cư 584; Khu dân cư Thới An quận 12. Hai dự án được TP cho phép điều chỉnh diện tích đó là Chung cư 171A Hoàng Hoa Thám quận Tân Bình; chung cư Thái An quận 12. Dự án còn lại là ở 800 Đồng Văn Cống quận 2 được UBND TP cho chuyển từ 360 căn hộ thành bệnh viện 500 giường. “Kết quả đạt được là quá thấp và không được như kỳ vọng” - ông Châu nói.
Sẽ được thế chấp tài sản hình thành trong tương lai
Những khó khăn thách thức rất lớn của thị trường BĐS trong năm 2013 về cơ bản vẫn còn đó. Năm 2014 vẫn cần đặt trọng tâm vào việc triển khai thực hiện Nghị quyết 02 đạt kết quả cao nhất. Theo đó, để tạo được sự chuyển biến tích cực trên thị trường BĐS, đặc biệt là tập trung giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng, tại buổi làm việc giữa lãnh đạo TP với Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình và các DN vào cuối tháng 12 tại TPHCM, hàng loạt các kiến nghị liên quan đến ngân hàng đã được Horea nêu ra. Cụ thể, giảm lãi suất từ 6%/năm xuống còn khoảng 4,5% - 5%/năm.
Theo ông Lê Hoàng Châu, cơ sở của đề xuất này do NHNN đã xác định lãi suất tái cấp vốn của NHNN đối với ngân hàng thấp hơn lãi suất cho vay của ngân hàng đối với khách hàng là 1,5%/năm tại cùng thời điểm. Có nghĩa là chi phí quản lý của các ngân hàng thương mại là 1,5% không đổi. Nếu các NHTM không lấy chi phí quản lý hoặc chỉ lấy 0,5% thì lãi vay từ 4,5%/năm hoặc 5%/năm là phù hợp.
Ngoài ra, Horea còn kiến nghị tăng thời hạn vay lên 15 - 20 năm thay vì chỉ 10 năm như hiện nay. Nếu vẫn giữ thời hạn 10 năm thì áp dụng cho tất cả các trường hợp vì thời hạn giải ngân gói hỗ trợ này chỉ có thời hạn đến tháng 6-2016.
Bên cạnh đó, để tạo điều kiện cho người dân trả nợ tiền vay mua nhà, kiến nghị NHNN cho người vay được ân hạn 3 năm đầu chưa phải trả nợ gốc và lãi vay, đến năm thứ tư sẽ trả nợ gốc và lãi vay; cho phép khách hàng cá nhân được bảo đảm tiền vay bằng chính căn hộ mua, thuê mua, căn hộ hình thành trong tương lai…
Chia sẻ những kiến nghị của Horea, Thống đốc cho rằng, việc nâng thời hạn và giảm lãi suất thì có khả năng điều chỉnh cho phù hợp nhưng các NHTM quản lý một hồ sơ vay 15-20 năm sẽ phát sinh chi phí lớn.
“Tuy nhiên, chúng tôi cũng sẽ ghi nhận để báo cáo với Chính phủ về việc nâng thời hạn vay cũng như giảm lãi suất thời gian tới để tất cả người dân có thể tiếp cận mua được NƠXH” - Thống đốc Nguyễn Văn Bình hứa. Những kiến nghị về tài sản thế chấp hình thành trong tương lai, Thống đốc cho biết, hiện NHNN đang cùng Bộ Tư pháp soạn thông tư mới để trong tháng 1-2014 sẽ ban hành để cho thế chấp tài sản hình thành trong tương lai.
“Chúng tôi cũng sẽ có những văn bản hướng dẫn về việc ân hạn cho người vay mua NƠXH trong những tháng đầu tiên” - Thống đốc cho hay.
HUY ANH
