Văn phòng Chính phủ và Bộ Nội vụ vừa ban hành Thông tư liên tịch 01 hướng dẫn về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức và biên chế của bộ phận kiểm soát thủ tục hành chính (TTHC) thuộc văn phòng bộ, cơ quan ngang bộ và văn phòng UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (Thông tư 01). Đây là bước chuẩn bị cho việc hình thành cơ quan chuyên trách kiểm soát TTHC, nhằm đảm bảo việc ban hành và thực hiện các TTHC phục vụ tốt nhất lợi ích của dân và ngăn chặn nạn nhũng nhiễu, tiêu cực trong các cơ quan hành chính.
Công khai, minh bạch
Theo ông Võ Văn Luận, Chánh Văn phòng UBND TPHCM, Tổ trưởng Tổ Đề án 30 của TPHCM, một trong những nhiệm vụ quan trọng của cơ quan chuyên trách kiểm soát TTHC cấp tỉnh, thành phố là kiểm soát việc thực hiện TTHC thuộc phạm vi, thẩm quyền quản lý nhà nước của UBND tỉnh, thành phố. Theo đó, mọi TTHC bao gồm mới ban hành, đã sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bị hủy bỏ, bãi bỏ phải được kiểm soát chặt chẽ từ khâu ban hành, nhập vào cơ sở dữ liệu quốc gia, đến công bố công khai để người dân giám sát và thực thi. Như vậy, mọi TTHC sẽ được công khai hóa và thường xuyên sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tế, tránh tình trạng tùy tiện, thiếu công khai minh bạch trong việc ban hành và thực hiện TTHC tại nhiều cơ quan hành chính như thời gian qua.
Cũng theo ông Võ Văn Luận, việc công khai TTHC sẽ được thực hiện theo nguyên tắc đầy đủ, thường xuyên, rõ ràng, đúng địa chỉ, dễ tiếp cận, dễ khai thác, sử dụng và phải đăng tải trên cơ sở dữ liệu quốc gia và thông tin rộng rãi cho người dân biết trên các phương tiện thông tin đại chúng. Khi thực hiện các TTHC với cơ quan hành chính, người dân có quyền được công khai, hướng dẫn đầy đủ TTHC và từ chối thực hiện những TTHC do các cơ quan hành chính và cán bộ, công chức tự đặt ra. Việc làm này sẽ hạn chế và đi đến chấm dứt các hành vi nhũng nhiễu, hành dân của một bộ phận cán bộ, công chức trong bộ máy chính quyền các cấp hiện nay.
Theo hướng dẫn của Thông tư 01, mọi cá nhân, tổ chức có vai trò nhất định trong việc tham gia kiểm soát TTHC qua hình thức đóng góp, kiến nghị sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ những TTHC không còn phù hợp với thực tế; đồng thời phát hiện, phản ánh với cơ quan có trách nhiệm xử lý những cán bộ, công chức có hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực. Các cơ quan thông tấn, báo chí có trách nhiệm thông tin, giám sát và kịp thời phản ánh những vướng mắc, kiến nghị của người dân về các TTHC gây cản trở đến đời sống, sinh hoạt. Tất cả đều hướng đến mục tiêu gắn cải cách TTHC với các lợi ích của người dân và doanh nghiệp, giảm tối đa chi phí tuân thủ TTHC cho xã hội.
Sớm lập cơ quan kiểm soát thủ tục hành chính
Đó là khẳng định của Văn phòng UBND TPHCM xoay quanh việc triển khai thực hiện Thông tư 01. Được biết, Tổ công tác Đề án 30 đang trình Chủ tịch UBND phê duyệt quyết định thành lập Phòng kiểm soát TTHC thuộc Văn phòng UBND TP. Trong thời gian sớm nhất, cơ quan này sẽ đi vào hoạt động.
Theo Thông tư 01, bộ phận kiểm soát TTHC trực thuộc Văn phòng UBND, giúp Chánh Văn phòng UBND TP trong việc kiểm soát TTHC và tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính thuộc phạm vi, thẩm quyền của UBND TP. Do vậy, việc thành lập bộ phận này không làm tăng thêm tổ chức, bộ máy của cơ quan hành chính trong hệ thống chính quyền các cấp.
Thông tư 01 quy định rất rõ quyền hạn và nhiệm vụ của Phòng kiểm soát TTHC cấp tỉnh, thành phố. Quyền hạn ở đây khác hẳn với các cơ quan hành chính trong hệ thống chính quyền các cấp. Trong đó, quyền hạn quan trọng nhất là kiểm soát việc thực hiện TTHC thuộc phạm vi, thẩm quyền quản lý của cấp mình từ dự thảo đến thực thi; đồng thời rà soát, đánh giá TTHC để loại bỏ, hoặc chỉnh sửa những TTHC không cần thiết, không hợp lý, không hợp pháp và có chi phí tuân thủ cao.
Về việc cơ quan kiểm soát TTHC có góp phần giảm nhũng nhiễu, hành dân trong các cơ quan hành chính, ông Võ Văn Luận nói: “Tôi tin sẽ góp phần rất lớn ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, hành dân tại các cơ quan hành chính hiện nay. Chúng tôi xác định kiểm soát TTHC là một công việc khó nhưng nếu thành công sẽ đẩy nhanh tiến trình xây dựng nền hành chính công theo hướng hiện đại, hiệu quả, hiệu lực và phục vụ tốt nhất nhu cầu của người dân”.
HOÀI NAM