Mùa đông 2014 - 2015 tuy mới chớm bắt đầu nhưng nền nhiệt đã giảm rõ rệt. Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn Trung ương, một đợt không khí lạnh khác lại đang tràn về vào ngày 16-12, dự báo nhiệt độ tại một số nơi thuộc Bắc bộ có thể giảm xuống mức 0°C trong một vài ngày tới.
Dự báo những đợt rét kỷ lục
Do mùa đông năm nay đến quá sớm nên nền nhiệt thấp sẽ còn duy trì trong khoảng 4-5 tháng nữa. Từ đầu tháng 12-2014 đến nay, đã có ít nhất 4-5 đợt không khí lạnh liên tiếp tăng cường, tuy nhiên nền nhiệt bắt đầu giảm sâu rõ rệt từ ngày 11-12 đến nay. Các đợt rét chồng rét đã ảnh hưởng sâu tới tận khu vực Nam Trung bộ. Tại Đà Nẵng, Quảng Nam và Phú Yên ngày 15-12, nền nhiệt độ vào ban đêm chỉ còn 17 - 20°C trong khi tại Hà Nội chỉ còn 12 - 13°C. Tại Mẫu Sơn và Lào Cai, nhiệt độ đã bất ngờ giảm chỉ còn 2 - 3°C và 6°C. Thời tiết khắc nghiệt sẽ tác động rất nặng nề tới hoạt động canh tác của bà con nông dân vào thời gian tới, về lâu dài sẽ ảnh hưởng tới đàn gia súc, gia cầm và sức khỏe của người dân.
Trong khi tại miền xuôi, cuộc sống của hàng loạt gia đình đang bắt đầu xáo trộn vì rét đầu mùa thì tại các tỉnh vùng cao như Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu, Lào Cai, Điện Biên, Sơn La... từ khoảng 1 tháng nay, người dân đã cuống cuồng lo chống rét. Tại huyện vùng cao Mù Căng Chải - Yên Bái, nơi có lượng gia súc nhiều nhưng hàng năm chịu thiệt hại nặng do không khí lạnh tràn về, hàng ngàn hộ dân đang khẩn trương tích trữ cỏ khô cho gia súc. Trao đổi với phóng viên Báo SGGP, ông Hảng Xáy Chông, Chủ tịch UBND xã La Pán Tẩn, cho biết, hơn 1 tuần nay sau khi có thông tin không khí lạnh tràn xuống, xã đã cử 3 đoàn công tác xuống mỗi thôn bản để vận động bà con lùa gia súc về chuồng trại và lập lán bằng bạt gai chống rét. Tuy nhiên, cũng có nhiều nơi vì khí hậu khá khắc nghiệt nên lượng gia súc đang giảm dần. Ông Hầu Mí Say, Chủ tịch UBND xã Ma Lé thuộc huyện biên giới Đồng Văn (Hà Giang) cho biết, hiện nay lượng trâu bò của bà con ở đây đang giảm dần. Đầu năm 2014, sau đợt rét kỷ lục và xuất hiện băng tuyết kéo dài tới 3 - 4 ngày, đã có nhiều trâu bò trong xã chết vì rét hoặc đổ bệnh sau khi băng tan. “Ở vùng cao, mỗi con trâu bò là một gia tài lớn của bà con người Mông, Lô Lô chúng tôi” - ông Hầu Mí Say nói. Mỗi con trâu bò hiện có giá từ 30 - 35 triệu đồng, nhưng khi chết vì lạnh chỉ bán được khoảng 10 - 15 triệu đồng, bà con không có đủ vốn để mua gia súc mới.
Cho đến nay người dân Hà Giang và Cao Bằng, Lai Châu vẫn chưa có nhiều kinh nghiệm phòng tránh rét cho gia súc. Nhưng tại Lào Cai, kế hoạch chống rét được tổ chức từ rất sớm. Từ đầu tháng 12 đến nay, bà con tại các xã nằm quanh thị trấn Sa Pa đã tổ chức di chuyển khoảng 300 con trâu bò xuống xã Tòng Sành thuộc huyện Bát Xát, cách TP Lào Cai 10km để tránh rét. Nhiều lán trại tập trung được lập khẩn trương để nuôi nhốt gia súc tại chỗ, chờ qua mùa đông mới đưa trở về. Ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND huyện Sa Pa, cho biết, hiện tại chính quyền huyện vẫn đang tiếp tục chỉ đạo bà con ở các xã lùa gia súc về xuôi tránh rét. UBND huyện sẽ hỗ trợ kinh phí làm các lán trại cho bà con để bảo vệ trâu bò vào thời gian nhiệt độ xuống thấp, đặc biệt là khi có băng giá, sương muối.
Nông dân lại lo thất bát
Ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, những năm gần đây một hiện tượng lạ hơn so với nhiều năm trước đó là hầu như năm nào cũng xuất hiện hiện tượng băng giá, băng tuyết tại khu vực đỉnh Mẫu Sơn (Lạng Sơn) và Sa Pa - Lào Cai. Đặc biệt, đầu năm 2014, một trận băng tuyết kỷ lục đã xuất hiện tại Lào Cai và sau đó là Mẫu Sơn. Không chỉ ở Việt Nam, tại các nước như Mỹ và khu vực Bắc Âu, thậm chí tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... cũng đã xuất hiện những đợt thiên tai khốc liệt do băng tuyết. Điều này cho thấy thời tiết toàn cầu đang có những biến đổi dị thường, đòi hỏi chúng ta phải có những chương trình, kế hoạch ứng phó trong trước mắt và dài hạn. “Thiên tai luôn bất ngờ và nhiều loại hình xuất hiện, chúng ta không thể chủ quan cũng như kỳ vọng rằng các thảm họa sẽ ngày càng ít hơn”- ông Lê Thanh Hải nhận định.
Theo ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT), từ những dấu hiệu thời tiết có các đợt lạnh xuất hiện khá sớm, cách đây 1 tháng, Bộ NN-PTNT đã tổ chức một hội nghị điểm về tập huấn và chỉ đạo các biện pháp phòng tránh rét cho gia súc tại địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Đây cũng là nơi hàng năm chịu ảnh hưởng rõ rệt của các đợt không khí lạnh lệch đông. Mới đây, Bộ NN-PTNT đã có công văn yêu cầu lãnh đạo UBND các tỉnh từ miền núi phía Bắc tới Bắc Trung bộ và Tây Nguyên chuẩn bị kế hoạch phòng chống rét cho gia súc, không được phép lơ là chủ quan bởi nếu chủ quan trước các đợt rét đậm rét hại bất thường, sẽ để lại những thiệt hại nặng nề cho bà con nông dân khi gia súc chết vì rét hoặc đổ bệnh do thời tiết. Cục Chăn nuôi cũng đã có nội dung hướng dẫn chi tiết gửi các sở NN-PTNT và đề nghị cử các đoàn công tác về tận địa bàn thôn bản hướng dẫn bà con dự trữ thức ăn, rơm cỏ khô cho trâu bò ngựa, tuyệt đối không được chăn thả vào những ngày nhiệt độ chỉ còn 120C. Đối với cây trồng và các loại hoa màu, Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) đã yêu cầu các địa phương hướng dẫn bà con trồng các loại cây xen canh và làm lán nilon che chắn, nhất là tại các trang trại hoa kiểng, rau xanh ở những khu vực trọng điểm như Sa Pa, Tam Đảo, Đà Lạt… để giảm thiệt hại do thời tiết, chủ động nguồn cung thực phẩm, không để khan hàng đẩy giá khi thời tiết có sương muối, băng giá...
|
PHÚC HẬU
