Trong khi 30.000 tấn muối tồn đọng trong năm 2015 của huyện Cần Giờ (TPHCM) đang được hỗ trợ thu mua chưa xong, thì dự báo năm 2016 số muối tồn đọng tại đây sẽ gấp đôi.
Diêm dân thua lỗ
Trong năm 2016, huyện Cần Giờ có 720 hộ với gần 3.000 lao động sản xuất muối trên diện tích hơn 1.634ha, trong đó nhiều nhất ở xã Lý Nhơn và Thạnh An. Tính đến nay, sản lượng muối thu hoạch đã là 94.447 tấn, nhưng chỉ mới tiêu thụ hơn 26.000 tấn, còn tồn đọng lại hơn 67.000 tấn. Giá thu mua muối hiện tại là 420 đồng/kg. Ông Phạm Hồng Hà, diêm dân xã Lý Nhơn, cho biết: “Giá này là đã có hỗ trợ chi phí vận chuyển nên không thua lỗ nhiều. Nếu không hỗ trợ, giá muối phải bán với giá 600 đồng/kg mới huề vốn”.
Thu hoạch muối ở huyện Cần Giờ
Ông Nguyễn Văn Đỗi (ấp Thiềng Liềng, xã Thạnh An) phân tích: “Tôi làm muối hơn 40 năm, nhưng chưa có năm nào giá muối thấp như năm nay, diêm dân phải bỏ tiền ra bù lỗ. Nhà phải thuê đất làm ruộng muối thì cứ 2ha phải thuê 3 công nhân, trong vòng 6 tháng tính ra phải trả 90 triệu đồng tiền công và tiền ăn thêm 15 triệu đồng nữa. Vụ muối năm nay, tôi chỉ đủ tiền trả nhân công. Nếu dự trữ muối bán qua mùa vụ sau thì phải bỏ thêm tiền xây hầm chứa, bảo quản để muối không tan, nhưng giá muối mà thấp thì chỉ có bán nhà mà trả nợ. Thực tế cho thấy giá muối cứ tuột dốc theo từng năm…
”.
Đó là một trong số hơn 20 ý kiến của diêm dân đang trong tình cảnh được mùa mất giá với số lượng muối tồn đọng rất cao. Nhiều ý kiến cũng cho rằng giá thu mua muối ở huyện Cần Giờ hiện đang rất thấp do có quá nhiều lý do như hạ tầng giao thông chưa phát triển nên chưa thể kết nối với vùng thu mua muối ở các tỉnh lân cận, dẫn đến chi phí vận chuyển cao. Bên cạnh đó, nhiều yếu tố như chưa có nhà máy, kho dự trữ muối… cũng là nguyên nhân đẩy chi phí lên cao.
Kêu gọi doanh nghiệp góp sức
Theo Hội Nông dân huyện Cần Giờ, dự báo thị trường muối ở huyện Cần Giờ năm 2016 sẽ tồn rất lớn nếu như không có thị trường tiêu thụ. Năm 2013, giá muối thu mua lên đến 1.300 đồng/kg, nhưng từ năm 2014 đến nay, diêm dân được mùa, sản lượng muối tăng quá nhanh, cung vượt cầu nên giá bán muối liên tục rớt.
Bà Tô Thị Biên, Trưởng phòng Kinh doanh Công ty CP Muối miền Nam, chia sẻ: “Công ty cam kết mua 30.000 tấn trong năm 2015 với giá 420 đồng/kg cho đến hết tháng 6-2016. Giá muối công ty đang thu mua bằng với giá bán thị trường là công ty đã phải chịu lỗ về nhân lực, khâu sản xuất… Hiện nay, thị trường xuất khẩu chuộng loại muối đất, nhưng do bà con đầu tư muối trải bạt cho năng suất cao, nhưng lượng vi sinh không đạt theo tiêu chí của các nước nhập khẩu, nên loại muối này chỉ tiêu thụ ở thị trường trong nước”.
Để cứu diêm dân, huyện Cần Giờ đã phối hợp Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư TPHCM kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào thị trường muối Cần Giờ. Nếu như tại huyện Cần Giờ có nhà máy sản xuất, chế biến muối thì sẽ giảm chi phí rất nhiều và nâng chất lượng muối cao hơn. Hội Nông dân TPHCM cũng đề nghị: “Thành phố có chính sách mua hỗ trợ muối để giải quyết gấp lượng tồn kho hơn 67.000 tấn. Ngoài ra, Công ty Muối miền Nam sớm xây dựng kho mà UBND TP đã cấp quỹ đất để dự trữ muối tồn đọng. Trước kia, huyện Cần Giờ có hợp tác xã cung ứng muối cho nhiều siêu thị, nhưng do nhiều nguyên nhân nay không còn cung ứng nữa. Do vậy, Cần Giờ cần sớm thành lập lại hợp tác xã chế biến muối tại chỗ, phối hợp với doanh nghiệp đưa ra thị trường để giảm chi phí vận chuyển và các khâu trung gian”.
Về lâu dài, ông Triệu Đỗ Phước, Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ, cho biết, UBND huyện đã có kế hoạch xây dựng đề án giảm diện tích sản xuất muối, theo quy hoạch chỉ còn xã Lý Nhơn và Thạnh An sản xuất muối với 1.000ha. Những diện tích còn lại phải chuyển đổi canh tác thủy hải sản phù hợp theo điều kiện thời tiết.
THANH HẢI