Tờ Wall Street Journal số ra ngày 2-2 dẫn lời các quan chức chính quyền và kiểm soát vũ khí Mỹ cho biết, Washington và Mátxcơva đã đạt được “một thỏa thuận trên nguyên tắc” nhằm cắt giảm các kho vũ khí hạt nhân của hai bên.
Đây là hiệp ước đầu tiên về vấn đề này trong gần hai thập kỷ qua, đánh dấu một bước đột phá trong các cuộc thương lượng kéo dài hàng tháng nhằm thay thế Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược (START 1) hết hiệu lực từ tháng 12 năm ngoái.
Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) và Tổng thống Nga Dmitry Medvedev sắp tìm được tiếng nói chung cho vấn đề Start 1.
Theo nguồn tin trên, hai bên đã sẵn sàng ký thỏa thuận trong vòng 2 tháng nữa. Theo thỏa thuận này, mỗi bên sẽ cắt giảm kho vũ khí của mình xuống còn 1.500 đến 1.675 đầu đạn hạt nhân đã được triển khai từ 2.200 đầu đạn của Mỹ và 2.800 đầu đạn của Nga.
Hai nước cũng đồng ý cắt giảm mạnh số phương tiện chiến đấu như xe tăng, tên lửa, tàu ngầm và cả máy bay chiến đấu. Tổng số các phương tiện chiến đấu của mỗi bên được giới hạn xuống còn từ 700 đến 800.
Quan trọng nhất trong các vấn đề được nêu ra là sự phản đối của Nga đối với thanh tra quốc tế về các địa điểm phóng tên lửa và đề xuất hai cường quốc này chia sẻ dữ liệu các cuộc phóng thử tên lửa. Phía Nga chỉ đồng ý chia sẻ phương pháp đo từ xa các cuộc phóng thử tên lửa.
Giới quan sát cho rằng bước đột phá trong các cuộc đàm phán xuất hiện hai tuần trước đó khi Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ James Jones cùng Đô đốc Michael Mullen, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ tới Mátxcơva để khắc phục những rào cản.
Ngoài ra, báo trên còn cho biết thỏa thuận này đã được phê chuẩn về nguyên tắc hồi tuần trước trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama với người đồng cấp Nga Dmitry Medvedev. Nếu được ký kết, thỏa thuận này sẽ là “thành quả” đầu tiên của ông Obama trong mục tiêu tiến tới một thế giới không vũ khí hạt nhân. Đây cũng là một “phần thưởng chính trị” cho những nỗ lực làm ấm lại mối quan hệ Nga – Mỹ.
H.Chi
