Hãng AFP ngày 19-6 đưa tin, lần đầu tiên sau nhiều tháng không tìm được tiếng nói chung về vấn đề Syria, Tổng thống Mỹ B.Obama và Tổng thống Nga Putin đã nhất trí sự cần thiết trong việc chấm dứt tình hình bạo lực tại đất nước này. Hai tổng thống kêu gọi các phe phái ở Syria “chấm dứt ngay” các cuộc xung đột trên toàn lãnh thổ vốn đã cướp đi sinh mạng của hơn 14.400 người, trong đó chỉ riêng ngày 18-6 có ít nhất 94 người thiệt mạng.
Cùng mục tiêu chấm dứt bạo lực
Trong tuyên bố đưa ra sau cuộc hội đàm đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi ông Putin quay lại điện Kremli và diễn ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G20) ở Mexico, hai bên khẳng định người dân Syria có quyền quyết định tương lai của chính mình một cách dân chủ.
Tuyên bố viết: “Để không còn đổ máu ở Syria, chúng tôi kêu gọi chấm dứt ngay lập tức mọi hành động bạo lực. Chúng tôi cũng tin rằng người dân Syria nên được trao cơ hội lựa chọn một cách độc lập và dân chủ tương lai của chính mình”. Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí cần có tiến trình chính trị cho cuộc khủng hoảng Syria, đồng thời cam kết ủng hộ kế hoạch hòa bình 6 điểm của đặc phái viên quốc tế Kofi Annan cũng như sẽ hợp tác chặt chẽ với ông Annan trong việc thực thi kế hoạch này.
Tuy đã thu hẹp khoảng cách về Syria nhưng hai bên chưa đưa ra dấu hiệu cụ thể để thu hẹp bất đồng liên quan đến việc tiến hành các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton từng cáo buộc Nga đang có kế hoạch đưa trực thăng tấn công tới Syria. Tuy nhiên, phía Nga khẳng định không chuyển bất kỳ trực thăng tấn công mới nào tới Syria mà chỉ tiến hành sửa chữa cho các trực thăng được đưa tới Nga nhiều năm trước.
Những ngày qua, truyền thông phương Tây và Ukraine đã thông tin tàu chiến Nga Nikolai Filchenkov thuộc Hạm đội biển Đen đang trên đường tới Syria để hỗ trợ lực lượng quân đội ở nước này. Tuy nhiên, hãng tin Ria Novosti đã bác bỏ thông tin trên và cho biết con tàu trên hiện vẫn đang neo đậu tại Ukraine, trên tàu không có vũ khí và không có ý định đến Syria.
Ông Assad trong vòng vây nguy hiểm
Theo kế hoạch, trong ngày 20-6, Trưởng phái bộ giám sát viên LHQ tại Syria (UNSMIS), Thiếu tướng Robert Mood sẽ có phiên báo cáo vắn tắt về tình hình Syria tại Hội đồng Bảo an LHQ, 3 ngày sau khi ông quyết định tạm ngừng các hoạt động giám sát để phản đối tình trạng bạo lực leo thang tại quốc gia Trung Đông này. Trong khi đó, Mỹ, Anh và Pháp đang thảo luận một nghị quyết mới của HĐBA nhằm áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt mới đối với chính quyền Damascus.
Hiện khủng hoảng chính trị tại Syria đang có xu hướng leo thang khi xuất hiện hàng loạt các thông tin Tổng thống Al Assad sắp bị lật đổ vì những rạn nứt sâu trong nội bộ chính quyền. Lãnh đạo phái Alawite của quân đội Syria, lực lượng luôn trung thành với chế độ của Tổng thống Assad trong suốt cuộc khủng hoảng kéo dài 15 tháng qua, cho rằng ông Assad sẽ không thể giải quyết dứt điểm cuộc khủng hoảng với phe đối lập, khiến Syria ngày càng bị cô lập với cộng đồng quốc tế và phải đối mặt với nguy cơ chịu sự can thiệp quân sự từ bên ngoài.
Một số sĩ quan cấp cao Alawite đề nghị, trong trường hợp không thể chấm dứt xung đột với phe đối lập, Tổng thống Assad nên chọn giải pháp cùng gia đình lưu vong ở nước khác. Alawite tuyên bố sẵn sàng phối hợp với các đảng phái đối lập ở Syria, các nước Arập vùng Vịnh, Mỹ, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ và Jordan để đảm bảo sự hợp tác ổn định ở Syria thời hậu Assad.
Chính quyền Syria đã bắt đầu triển khai các biện pháp an ninh đặc biệt xung quanh để bảo vệ gia đình của Tổng thống Assad và các trung tâm an ninh chủ chốt tại nước này.
Thanh Hằng