Các quan chức Nga và Mỹ đã tranh cãi gay gắt về việc cơ quan nào phải chịu trách nhiệm về vụ va chạm vệ tinh ở độ cao khoảng 800km trên khu vực Siberia, giữa vệ tinh truyền thông quân sự không còn hoạt động của Nga và vệ tinh đang hoạt động thuộc Công ty Mỹ Iridium ngày 10-2.
Vụ va chạm này đã tạo ra nhiều đám mây bụi khổng lồ có vận tốc cao, đe dọa những vệ tinh khác trong các quỹ đạo gần đó.
Sơ đồ vụ va chạm giữa vệ tinh Nga và Mỹ.
Igor Lisov - một chuyên gia vũ trụ nổi tiếng người Nga - cho rằng Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã không làm tốt nhiệm vụ của họ khi không đưa khuyến cáo về sự va chạm.
Thêm nữa, các chuyên gia của NASA và Công ty Iridium đã không ngăn chặn được sự cố khi vệ tinh của Iridium vẫn còn hoạt động và có thể được điều chỉnh quỹ đạo bay.
Các chuyên gia vũ trụ của NASA phản bác lại rằng phía Nga đã đổ lỗi nhầm. Việc cảnh báo nhằm đề phòng va chạm thuộc về trách nhiệm của Hệ thống giám sát vũ trụ thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ, cơ quan được hình thành với sự hỗ trợ của NASA.
Theo Nicholas Johnson - Giám đốc quản lý chương trình mảnh vỡ trên quỹ đạo của NASA, ưu tiên hàng đầu của Hệ thống giám sát vũ trụ Mỹ hiện là bảo vệ các phi hành gia, đưa ra cảnh báo nếu xuất hiện mối đe dọa đối với Trạm không gian quốc tế hoặc các vệ tinh có người lái.
Trong khi đó, phát ngôn viên của Iridium Elizabeth Mailander quả quyết, công ty này có thể đưa bất kỳ cái nào trong số 65 vệ tinh của họ ra khỏi quỹ đạo, nếu nhận được cảnh báo chính xác về một vụ va chạm trong tương lai. Theo bà Mailander, Công ty Iridium đã không nhận được bất kỳ cảnh báo nào như vậy trong ngày 10-2.
Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 12-2 thừa nhận đã không lường trước được vụ va chạm trên vũ trụ thuộc loại này. Người phát ngôn Lầu Năm góc, ông Bryan Whitman, xác nhận: “Chúng tôi đã không lường trước được vụ va chạm”. Hiện, không thể tính toán chính xác số lượng cũng như kích thước các mảnh vụn bắn ra không gian sau vụ vệ tinh đụng nhau.
Hiện Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) hợp tác chặt chẽ với Hệ thống giám sát vũ trụ nhằm giữ khoảng cách an toàn cho Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) với các vật thể và tàu con thoi đang bay.
NASA cho biết các nhà khoa học ước tính nguy cơ các mảnh vỡ này va chạm với ISS là “rất nhỏ và trong giới hạn có thể chấp nhận”, nhưng kính viễn vọng không gian Hubble và các vệ tinh quan sát Trái đất có thể bị ảnh hưởng do chúng ở vị trí cao hơn và gần nơi xảy ra vụ va chạm.
Các chuyên gia về mảnh vụn trong không gian dự kiến sẽ nhóm họp vào tuần tới tại Vienna, Áo để thảo luận về các biện pháp hữu hiệu hơn, nhằm ngăn chặn những vụ va chạm trên vũ trụ trong tương lai.
P.A. (Theo AP, RIA, THX)
