Báo chí Thái Lan những ngày này đều đăng tải thông tin các nghị sĩ đảng Puea Thai (Vì nước Thái) và lãnh đạo Phong trào Mặt trận thống nhất dân chủ chống độc tài (UDD), hay phe “áo đỏ”, sẽ đá bóng giao hữu với đội tuyển của Chính phủ Campuchia tại thủ đô Phnom Penh ngày 24-9 tới.
Sau hàng loạt những chuyển biến theo chiều hướng tích cực trong việc cải thiện mối quan hệ căng thẳng giữa hai nước thời gian qua, trận bóng đá giao hữu sắp tới này có thể xem là một tín hiệu khả quan nữa trong nỗ lực xoa dịu căng thẳng của chính phủ 2 nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
Ông Jatuporn Prompan, một nghị sĩ kiêm lãnh đạo phe “áo đỏ”, cho hay, Thủ tướng Campuchia Hun Sen nhiều khả năng sẽ đến dự khán trận đấu giao hữu ý nghĩa này. Ông Jatuporn cho biết thêm, trận đấu này cũng nhằm hướng đến việc trả tự do cho 2 nhà hoạt động người Thái, gồm thủ lĩnh Liên minh Nhân dân vì dân chủ (PAD), ông Veera Somkwamkid và trợ lý của ông Somkwamkid, Ratree Pipattanapaibul, những người đang thụ án tù tại Campuchia sau khi bị kết tội xâm nhập trái phép và hoạt động gián điệp.
Vụ bắt giữ 2 nhà hoạt động của Thái Lan chỉ là một trong rất nhiều sự kiện đánh dấu mối quan hệ căng thẳng giữa Thái Lan - Campuchia liên quan đến tranh chấp lãnh thổ quanh khu vực đền cổ Preah Vihear. Mâu thuẫn gay gắt thực sự nảy sinh sau khi Preah Vihear được đưa vào danh sách Di sản thế giới hồi tháng 7-2008, dẫn đến nhiều cuộc đụng độ giữa quân đội 2 nước tại biên giới.
Tính đến tháng 4-2011, thời điểm 2 quốc gia Đông Nam Á này đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, hàng chục người đã thiệt mạng, hơn 80.000 người dân ở 2 nước sống gần biên giới phải sơ tán do giao tranh. Những cuộc đọ súng, đấu khẩu của các nhà lãnh đạo hai nước trong khoảng thời gian này khiến cộng đồng quốc tế lo ngại về một cuộc chiến có thể xảy ra.
Tuy nhiên, bầu không khí ngột ngạt tại biên giới Thái Lan-Campuchia đã phần nào lắng dịu từ tháng 7 vừa qua, khi cả hai nước đều đồng tình với phán quyết của Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) về việc 2 nước rút quân khỏi khu vực tranh chấp xung quanh Preah Vihear. Mới đây nhất, ngày 5-9, Campuchia đã thực hiện đợt rút quân lần thứ 7, rút 500 binh sĩ thuộc tiểu đoàn 408 về tỉnh Siem Reap, cách đền Preah Vihear 32km về phía Tây.
Thay bằng việc nắn gân nhau, lúc này việc chính phủ 2 nước quan tâm nhất là giúp đỡ, hỗ trợ người dân hồi hương an toàn. Cuối tháng 9 này, nhiều khả năng Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan, tướng Yuthasak Sasiprapa, sẽ hội đàm với người đồng cấp Campuchia, tướng Tea Bank, tại Phnom Penh về việc chuẩn bị cho cuộc họp Ủy ban Biên giới chung (GBC) giữa Thái Lan và Campuchia.
Thế giới đã từng chứng kiến nhiều lần “ngoại giao cricket” khá thành công giữa Pakistan - Ấn Độ hay “ngoại giao kinh tế” đầy hiệu quả của nhiều quốc gia. Giờ đây, bên cạnh những biến chuyển tích cực thời gian qua, “ngoại giao bóng đá” sắp tới giữa Campuchia - Thái Lan cho thấy mong muốn cũng như trách nhiệm của chính phủ 2 nước trong nỗ lực hướng tới hòa bình. Không chỉ Campuchia hay Thái Lan, bất cứ thành viên nào trong ASEAN cũng hiểu rõ mỗi quốc gia đều có trách nhiệm bảo vệ, giúp nhau cùng phát triển, tiến tới xây dựng một khối đoàn kết, thống nhất và vững mạnh trên phương diện kinh tế cũng như thắt chặt quan hệ hữu nghị giữa các thành viên.
Đỗ Văn
