Thông tin từ Bộ Xây dựng cho biết, tính đến tháng 11-2016, cả nước mới hoàn thành 179 dự án nhà ở xã hội (NƠXH) tại khu vực đô thị và khu công nghiệp với khoảng 3,7 triệu m² nhà được đưa vào sử dụng, tương đương gần 72.000 căn hộ. So với chỉ tiêu số lượng NƠXH tại đô thị và khu công nghiệp đến năm 2020 đã đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia là khoảng 250.000 căn hộ, hiện cả nước mới chỉ hoàn thành được chưa đến 30%.
Cần 1 triệu căn hộ cho người thu nhập thấp
Lãnh đạo Bộ Xây dựng cũng nhìn nhận, mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc xây NƠXH nhưng kết quả hiện vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Trong khi đó, nhu cầu NƠXH cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị đến năm 2020 được dự báo khoảng 1 triệu căn hộ, tương đương với khoảng 50 triệu m2. Việc triển khai Chương trình nhà ở vẫn còn chậm so với kế hoạch, Bộ Xây dựng đưa ra nhiều lý do.
Cụ thể như: việc cân đối nguồn vốn ngân sách cho phát triển NƠXH gặp nhiều khó khăn, bố trí vốn không đủ theo tiến độ; các địa phương chưa quan tâm đúng mức đến phát triển NƠXH; chưa thực hiện nghiêm quy định dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại để phát triển NƠXH nên dẫn đến thiếu quỹ đất sạch để triển khai các dự án NƠXH… Nhưng trong đó, quan trọng vẫn là nguồn vốn đầu tư phát triển nhà ở chưa đa dạng - thiếu các định chế tài chính tham gia hỗ trợ vốn cho phát triển nhà ở, đặc biệt là hỗ trợ cho người nghèo, người thu nhập thấp vay để mua, thuê mua, thuê NƠXH hoặc cho các doanh nghiệp (DN) vay để đầu tư xây dựng NƠXH, nhà dành cho người thu nhập thấp.
Nguồn cung nhà ở giá rẻ khá lớn sẽ được tung ra thị trường để cân đối sự lệch pha cung - cầu hiện nay. Ảnh: HUY ANH
Rõ ràng, nhu cầu NƠXH, nhà ở cho người thu nhập thấp đô thị rất lớn. Chỉ tính riêng tại TPHCM với khoảng 13 triệu dân thì đang có khoảng 500.000 gia đình cần chỗ ở cấp thiết, mỗi năm có 50.000 cặp vợ chồng mới cần nhà ở. Hầu hết trong số này là những người có thu nhập tầm trung và thuộc nhóm khách hàng trẻ tuổi. Nhu cầu luôn có nhưng phân khúc nhà ở vừa túi tiền trên thị trường rất khan hiếm vì thị trường bất động sản (BĐS) đang phát triển lệch pha.
Đánh giá về thị trường BĐS TPHCM trong năm 2016, Hiệp hội BĐS TPHCM cho biết, phân khúc BĐS cao cấp đang có sự tăng trưởng rất lớn, rất nhiều dự án BĐS cao cấp - hạng sang, các dự án BĐS du lịch nghỉ dưỡng, đã có dấu hiệu cung vượt cầu. Trong lúc phân khúc BĐS nhà ở thương mại vừa túi tiền rất thiếu các dự án căn hộ 1-2 phòng ngủ, có giá bán trên dưới 15 triệu đồng/m2, tổng giá bán căn hộ trên dưới 1 tỷ đồng; rất thiếu dự án nhà ở thương mại cho thuê giá rẻ.
“Cú hích” cho thị trường nhà giá rẻ
Các chuyên gia trong ngành nhận định, do nhu cầu về nhà ở đô thị vẫn còn quá lớn nên việc khai thác quỹ đất đầu tư cho BĐS tại những TP lớn như TPHCM và Hà Nội sẽ vô cùng khó khăn, cạnh tranh gay gắt. Trong khi nhu cầu nhà ở bình dân tại những địa phương này luôn ở mức khá cao, quỹ đất lại không rẻ nên trong vài năm tới phân khúc này sẽ rất khan hiếm.
Mặc dù vậy, nhiều ý kiến lại cho rằng, sự sàng lọc của thị trường sẽ ngày càng khốc liệt. Cạnh tranh càng lớn thì buộc các DN phải cân đối để có thể tồn tại và phát triển. “Cuộc chơi” của thị trường phụ thuộc vào ý tưởng của nhà đầu tư, đặc biệt là những nhà đầu tư có tiềm năng lớn. Trong bối cảnh thị trường BĐS đang trong giai đoạn “nghịch lý thiếu và thừa” hiện nay, các nhà đầu tư phải đặt mình vào tình hình của thị trường để tính toán như thế nào là có lợi nhất, nhằm giải quyết lệch pha cung - cầu hiện tại.
Thực tế cũng cho thấy, không ít DN BĐS đã nhảy vào phân khúc này và sắp tới sẽ dồn dập tung ra thị trường một nguồn cung khá lớn.
Cụ thể, Công ty Hoàng Quân cho biết, từ tháng 12-2016 đến năm 2019, công ty này sẽ tung ra thị trường hơn 34.000 căn hộ dành cho các đối tượng chính sách, công nhân và người có thu nhập thấp tại TPHCM và các tỉnh, thành phía Nam.
Tập đoàn Vingroup cũng vừa công bố ra mắt thương hiệu BĐS đại chúng VinCity - nhà ở trung bình với mức giá bình quân chỉ từ 700 triệu đồng/căn. Tập đoàn này cũng cho biết, trong giai đoạn đầu, VinCity sẽ được đồng loạt triển khai tại 7 tỉnh, thành phố lớn gồm: Hà Nội, Hưng Yên, TPHCM, Hải Phòng, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Nha Trang. Trong đó, tại Hà Nội và TPHCM, các dự án của VinCity sẽ được đầu tư ở các quận huyện ngoại thành, góp phần hình thành các khu Đô thị vệ tinh, giảm tập trung dân số và tránh ùn tắc giao thông cho các khu vực trung tâm của 2 TP lớn nhất cả nước.
Theo kế hoạch dự kiến, Vingroup sẽ xây dựng từ 200.000 - 300.000 căn hộ VinCity có mức giá đặc biệt hợp lý trong vòng 5 năm tới, tạo điều kiện cho đông đảo người tiêu dùng tiếp cận và sở hữu cuộc sống chất lượng và tiện ích tại các khu đô thị do Vingroup phát triển…
Với ngày càng nhiều DN tham gia vào phân khúc này, trong đó việc chính thức gia nhập phân khúc nhà ở trung bình của một tập đoàn BĐS lớn như Vingroup được nhận định là tín hiệu tốt cho thị trường BĐS trong thời gian tới, góp phần cân bằng sự lệch pha cung cầu như hiện nay. Và hơn hết là khi nguồn cung phân khúc này tăng lên, sự cạnh tranh sẽ dẫn đến giá thành phân khúc này càng rẻ, nhanh chóng giúp người thu nhập thấp và trung bình tại các đô thị - đối tượng luôn có nhu cầu thực về nhà ở - nhanh chóng được an cư.
Bên cạnh việc ban hành các chính sách tạo điều kiện cho phân khúc NƠXH phát triển trong thời gian qua như Nghị quyết phát triển NƠXH với lãi suất vay là 4,8%/năm trong thời hạn vay 10-15 năm, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về NƠXH do Chính phủ tổ chức mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Chính phủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển NƠXH trong những năm tới. Đây cũng là động thái điều chỉnh cân đối cung cầu của thị trường BĐS hiện nay.
MINH HUY