Liên minh châu Âu (EU) đã sẵn sàng chấp nhận Anh ở lại liên minh thuế quan EU hoặc duy trì một mối liên hệ với EU tương tự như mô hình Na Uy hiện tại. Tuy nhiên, Anh cần nói rõ hướng đi tiếp hoặc đưa ra một kế hoạch cụ thể.
3 lựa chọn dành cho Anh
Phát biểu tại sự kiện ở thủ đô Brussels (Bỉ), nhà đàm phán người Pháp Michel Barnier cho rằng Anh hiện có 3 lựa chọn trước ngày 12-4, khi quốc gia này chính thức rời EU theo lịch gia hạn Brexit mà hai bên đạt được cuối tháng 2 vừa qua. Một là lựa chọn ủng hộ thỏa thuận Brexit mà Anh và EU đã đạt được hồi cuối năm 2018, đồng thời tái khẳng định đây là cách duy nhất để Anh ra đi một cách có trật tự. Hai là Brexit không thỏa thuận. Ba là trì hoãn Brexit trong thời gian dài. Ông Michel Barnier nhấn mạnh kịch bản không thỏa thuận là điều mà EU chưa bao giờ mong muốn. Còn việc trì hoãn Brexit trong thời gian dài sẽ kéo theo việc Anh phải tổ chức các cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào tháng 5 tới, buộc London phải đề xuất các đại diện tham gia Ủy ban châu Âu mới. Quốc hội Anh sẽ phải chịu trách nhiệm trước lựa chọn này bởi việc gia hạn Brexit lâu dài sẽ chỉ làm những bất ổn gia tăng, tác động tới kinh tế.
Ngoài 3 lựa chọn trên, Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU cũng khẳng định không còn lựa chọn nào khác và nhấn mạnh 27 quốc gia thành viên còn lại của EU hiện sẵn sàng cho một kịch bản chia tay không thỏa thuận. Ông Barnier cũng lưu ý việc chuẩn bị cho kịch bản không thỏa thuận không có nghĩa là mọi việc sẽ thuận lợi, vẫn có những sự gián đoạn và những vấn đề phát sinh.
Ngày 1-4, cựu Thủ tướng Bỉ Guy Verhofstadt - hiện đảm trách vấn đề Brexit trong Nghị viện châu Âu, cho rằng việc nước Anh rời khỏi EU không thỏa thuận là kịch bản gần như khó tránh khỏi.
Kỷ lục 6 triệu chữ ký
Các nhận định trên được đưa ra sau khi các nghị sĩ Anh ngày 1-4 một lần nữa bác bỏ tất cả 4 lựa chọn thay thế cho thỏa thuận Brexit của Thủ tướng Anh Theresa May và EU. Không một giải pháp nào trong 4 giải pháp: tổ chức trưng cầu ý dân về mọi thỏa thuận Brexit với EU; thành lập một liên minh thuế quan với EU; Anh nằm trong thị trường chung EU hoặc dừng tiến trình Brexit trong trường hợp không có thỏa thuận trước ngày 12-4, nhận được sự đồng ý của Nghị viện Anh.
Các nghị sĩ Anh đã thảo luận về việc dừng lại tiến trình Brexit, sau khi cùng ngày nhận được kỷ lục 6 triệu chữ ký của người dân kiến nghị chính phủ rút lại Điều 50 Hiệp ước Lisbon. Mặc dù cuộc thảo luận này đã diễn ra tại Hạ viện chỉ mang tính tượng trưng, nhưng 6 triệu chữ ký kiến nghị Chính phủ rút lại điều khoản 50 là con số kỷ lục, vượt 4,5 triệu chữ ký kiến nghị yêu cầu tiến hành trưng cầu ý dân lần 2 hồi năm 2016, sau khi kết quả trưng cầu ý dân về Brexit được công bố.
Theo cựu Thủ tướng Bỉ Verhofstadt, vấn đề Brexit hiện đang rất cấp bách. Theo kế hoạch, nội các Anh tiếp tục nhóm họp để tìm cách đưa Anh rời khỏi EU với một thỏa thuận trong vòng 10 ngày. Một kế hoạch mới cần phải được xây dựng từ nay tới Hội nghị thượng đỉnh bất thường của EU (dự kiến vào ngày 10-4 tới) để giúp Anh tránh khỏi một cuộc chia tay với EU mà không có thỏa thuận vào ngày 12-4. Các lãnh đạo EU, bao gồm cả Thủ tướng Anh Theresa May, sẽ họp tại Brussels vào ngày 10-4, để quyết định các bước tiếp theo. Theo báo The Sun, nội các Anh đang gần như tìm được tiếng nói chung về giải pháp “miễn cưỡng” chấp nhận giữ London trong liên minh thuế quan với EU nếu thỏa thuận Brexit của bà May một lần nữa bị bác bỏ trong cuộc bỏ phiếu sau cùng, được cho là sẽ diễn ra vào ngày 4-4 tới.
