Tuy chưa hiện đại (theo một dự án NVHTN sẽ được xây lên 17 tầng) nhưng có cả một ký ức hào hùng, có cả một thời đấu tranh, xây dựng, trưởng thành của tuổi trẻ Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là nơi ươm mầm những ước mơ, hoài bão, nơi của khung trời khám phá, sáng tạo, hun đúc sức mạnh đi lên của tuổi trẻ …
NVHTN, cách đây hơn 200 năm, chính là địa điểm thi Hương tại Gia Định dưới thời nhà Nguyễn. Những năm 1960, nơi đây là một “địa chỉ đỏ”, là trung tâm đấu tranh chính trị của thanh niên, sinh viên, học sinh do Thành đoàn Sài Gòn - Gia Định trực tiếp lãnh đạo.
Đây cũng là nơi xuất phát các phong trào đòi hòa bình, thống nhất đất nước, đòi tự trị đại học, chống đôn quân bắt lính và là nơi chứng kiến những đêm không ngủ, đốt lửa căm thù của tuổi trẻ thành phố… Ngày 30-4-1975, nơi đây đã trở thành điểm hội tụ của các cánh quân Thành đoàn tiến về giải phóng thành phố.
Địa chỉ này đi vào lòng người trẻ như một tọa độ của các sự kiện, mà qua đây, người trẻ được tham dự, được trải nghiệm, được chia sẻ thông tin thông qua những hoạt động, những ngày hội lớn của Đoàn, Hội, Đội: Những cuộc ra quân của Thanh niên xung phong, phong trào tình nguyện, Mùa hè xanh; những lần tuyên dương Công dân trẻ tiêu biểu; những mùa xuân hướng về biên giới, biển đảo…
NVHTN cũng thường xuyên tổ chức những lớp bồi dưỡng kỹ năng phù hợp với lứa tuổi, với “nghề” làm cán bộ Đoàn, phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội, với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật, thể dục - thể thao, ngoại ngữ, rèn luyện kỹ năng mềm, kỹ năng hoạt động xã hội…
Riêng với hoạt động văn hóa - văn nghệ, có thể nói, NVHTN đã có nhiều cố gắng nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của đối tượng tham gia, với nhiều loại hình phong phú, đa dạng, như: ca múa nhạc, sân khấu hóa, sáng tác, biểu diễn, những loại hình bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc… Các đội nhóm sinh hoạt theo sở thích tập hợp được đông đảo hội viên. Từ đây, chắp cánh cho những tài năng, cho những tên tuổi trở thành những nghệ sĩ hoạt động chuyên nghiệp, có nhiều tác phẩm hay và nổi tiếng cả nước.
Từ trước đến nay, các thế hệ lãnh đạo thành phố đã rất quan tâm đến hoạt động thanh niên, nhiều người đặc biệt tin yêu lớp trẻ như đồng chí Nguyễn Văn Linh, đồng chí Võ Văn Kiệt… cùng nhiều những cô chú, anh chị trưởng thành từ môi trường hoạt động Đoàn đã và luôn nặng lòng với nơi này, luôn đến với thanh niên, cùng tham gia hoạt động, lắng nghe, đối thoại, phản hồi những vấn đề thanh niên quan tâm. Hiện nay, NVHTN cũng đã mời gọi được những nhà hoạt động chính trị, văn hóa, giáo dục, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nhân, người thành đạt trên các lĩnh vực đến để cùng trao đổi, bàn luận, góp thêm ý kiến cho người trẻ, khích lệ người trẻ trên con đường lập thân, lập nghiệp, khởi nghiệp, sáng tạo…
Chúng ta cũng không thể không nhắc đến vai trò của đội ngũ lãnh đạo, quản lý NVHTN các thời kỳ. Hầu hết đều là những người có lửa và có lòng, tràn đầy nhiệt huyết, luôn nung nấu và không ngừng chủ động, đổi mới trong cách nghĩ, cách làm để giúp tuổi trẻ có định hướng đúng, tiếp thêm động lực, niềm tin và những điều bổ ích, lý thú trên bước đường đi tới.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt thuận lợi, trong giai đoạn mới, NVHTN cũng đang đứng trước nhiều thách thức, đòi hỏi phải luôn không ngừng thay đổi để mới mẻ hơn, đáp ứng nhu cầu của tuổi trẻ, của hơi thở cuộc sống. Đó là phương thức tập hợp thanh niên, là việc cung cấp những món ăn tinh thần bổ ích, không chỉ tạo ra sân chơi hiện đại mà còn tạo ra môi trường sáng tạo, cống hiến, trưởng thành, tạo ra niềm tin vào lý tưởng, vào những giá trị sống tốt, vào chính mình đối với các bạn trẻ… Đến với NVHTN, các bạn sẽ có thêm kiến thức, kỹ năng, tiếp thêm nguồn năng lượng tích cực, thêm bạn tốt, thêm sự kết nối, giao lưu…
Để xác định mục tiêu phấn đấu với yêu cầu mới, cao hơn, phù hợp hơn, thiết nghĩ chúng ta cần lắng nghe nhiều hơn ý kiến người trẻ, của các cán bộ Đoàn, các chuyên gia, nhà khoa học, các văn nghệ sĩ, những người đã từng gắn bó với NVHTN, những người luôn quan tâm và yêu quý thanh niên… góp ý cho NVHTN.
Với tất cả sự cố gắng và phấn đấu, NVHTN chắc chắn sẽ tiếp tục khẳng định sự vươn lên không ngừng trong hành trình đến gần hơn với người trẻ, chinh phục những khoảng cách, những thử thách trong thời kỳ mới, xứng đáng là một địa chỉ văn hóa tầm cỡ, góp phần xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình, thành phố văn hóa, anh hùng, thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu.
