10 năm qua kỹ thuật nhân cấy mô thực vật phát triển khá nhanh ở TP Đà Lạt, cung ứng sản phẩm (cây giống sạch bệnh) cho ngành sản xuất nông nghiệp địa phương. Trong đó, khu vực tư nhân phát triển mạnh nhất.
Theo thống kê chưa đầy đủ, TP Đà Lạt hiện có trên 27 cơ sở tư nhân cấy mô thực vật, với 175 lao động, trong đó nhân viên kỹ thuật chuyên ngành công nghệ sinh học trình độ đại học và trên đại học là 77 người (chiếm khoảng 44%), lực lượng kỹ thuật viên đã qua đào tạo là 105 người (chiếm 56%). Hàng năm, các cơ sở này cung cấp cho thị trường tại chỗ khoảng 4,7 triệu cây giống đầu dòng và xuất khẩu khoảng 1,5 triệu củ giống hoa sạch bệnh thông qua kỹ thuật nuôi cấy mô thực vật.
Trong đó, có 17 cơ sở tư nhân trong nước đầu tư với các cơ sở vật chất kỹ thuật như phòng cấy mô, phòng pha môi trường, phòng nuôi giống cách ly… hầu hết là tận dụng, chuyển đổi từ chức năng nhà ở sang phòng thí nghiệm. Đặc biệt cơ sở có 100% vốn đầu tư nước ngoài là Công ty TNHH Bonnie Farm tại xã Tân Trường, TP Đà Lạt có quy mô đầu tư phòng thí nghiệm khá hiện đại, chủ yếu sản xuất củ giống hoa thông qua cấy mô thực vật để xuất khẩu trực tiếp sang thị trường Đài Loan, Hàn Quốc, Hà Lan…
Việc phát triển nhanh các cơ sở ứng dụng kỹ thuật nhân cấy mô thực vật tư nhân tại TP Đà Lạt thời gian qua là nhờ các yếu tố sau: kỹ thuật nhân cấy mô thực vật ngày nay không còn là một kỹ thuật quá phức tạp và là độc quyền của các cơ sở nghiên cứu khoa học. Tính phổ biến này một phần là do điều kiện khí hậu, nhiệt độ tại Đà Lạt hết sức thuận lợi cho việc xây dựng một phòng thí nghiệm cấy mô thực vật với chi phí thấp.
Theo ông Nguyễn Văn Tới, Giám đốc Trung tâm Nông nghiệp Đà Lạt, Đà Lạt có đội ngũ cán bộ kỹ thuật chuyên ngành công nghệ sinh học khá dồi dào, nắm được nhu cầu của thị trường và mạnh dạn đầu tư, phát triển kinh tế ở lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao vào thực tế. Câây giống sạch bệnh có thị trường có thể mở rộng trong tương lai, kể cả thị trường nước ngoài.
Mặc dù có những bước phát triển đáng kể những năm qua, nhưng nhìn chung các cơ sở cấy mô thực vật tại TP Đà Lạt vẫn còn những hạn chế nhất định, như công đoạn quản lý và chọn lựa nguồn giống khi đưa vào cấy nhân vô trùng chưa thực hiện một cách khoa học, hiện chỉ có thể chọn lựa mẫu sạch nấm khuẩn mà chưa thể cho mẫu cấy sạch virus - do không có điều kiện thử mẫu để chọn lựa nguồn giống sạch bệnh.
Các cơ sở cấy mô thực vật tư nhân đã thực hiện được việc ứng dụng công nghệ này vào thực tế sản xuất và thương mại hóa được sản phẩm nhân cấy mô nhưng đến nay vẫn chưa được quan tâm đầu tư đúng mức từ các ngành chức năng … Do đó, ông Nguyễn Văn Tới cho rằng cần có một chính sách thích hợp về đầu tư phát triển kỹ thuật nuôi cấy mô thực vật trên địa bàn thành phố Đà Lạt để cây hoa nói riêng và ngành nông nghiệp của địa phương nói chung có thể phát triển tương xứng với tiềm năng.
BÁ TÂN