Theo cảnh báo của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), số người thất nghiệp trên toàn cầu sẽ tăng thêm 11 triệu người trong 5 năm tới do kinh tế tăng trưởng chậm và bất ổn. Riêng trong năm 2015, số người thất nghiệp được dự báo sẽ tăng 3 triệu người. Tuy nhiên, không chỉ người thất nghiệp mới có nỗi khổ, mà ngay đối với những người có việc làm cũng có nỗi lo riêng về viễn cảnh phải làm thêm nhưng lương hưu sẽ giảm.
Hơn 30% thanh niên Ảrập thất nghiệp
Thanh niên thất nghiệp
Theo ILO, đến năm 2019 sẽ có hơn 212 triệu người trên khắp thế giới lâm vào cảnh thất nghiệp (con số này hiện là 201 triệu người).Tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên trên thế giới hiện vào khoảng 13,1%, cao hơn 3 lần so với tỷ lệ này ở người lớn tuổi. Riêng ở châu Âu, con số này lên tới 21,6%, tương đương với 5 triệu người, trong khi đó ở Mỹ Latinh, con số này là 13%, với khoảng 29 triệu người. Nền kinh tế toàn cầu đang tiếp tục tăng trưởng ở mức chậm chạp và để lại hậu quả rõ rệt.
Tại khu vực Trung Đông, hơn 30% thanh niên các nước Ảrập thất nghiệp do những cuộc xung đột và do thiếu đầu tư việc làm. Theo Tổng giám đốc Tổ chức Lao động Ảrập Ahmad Mohammed Luqman, chính “Mùa xuân Ảrập”, bắt đầu tại Tunisia năm 2011, sau đó lan sang Ai Cập, Libya, Yemen, Sirya..., đã góp phần không nhỏ của thực trạng này. Ông Luqman cảnh báo tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực Ảrập chắc chắn sẽ tăng lên trong năm nay và năm tới, có thể ở mức 17% vào năm 2017, cao hơn gấp 3 lần so với tỷ lệ thất nghiệp trung bình của thế giới.
Còn tại châu Á và Bắc Mỹ, hiện tượng chênh lệch thu nhập tại tăng cao. Tiền lương giữa nhân viên văn phòng hoặc nhân viên mới tốt nghiệp so với các quản lý cấp cao tại châu Á tăng 12,5%, thị trường Bắc Mỹ là 7,2% trong khi thị trường châu Âu mức tăng ít nhất là 2,2%.
Người già đi làm nhiều hơn
Trong khi số thanh niên tuổi từ 25-34 có việc làm ở Italia đã giảm từ 59,1% từ năm 2007, xuống còn 47,9% trong quý 3-2014, tương đương với 1,6 triệu người, thì số người ở độ tuổi từ 55 - 64 tiếp tục đi làm ở nước này đã tăng 1,1 triệu người. Những gì xảy ra với thị trường lao động Italia không phải là một ngoại lệ mà nước này hiện đứng thứ 4 các nước Liên minh châu Âu (EU) sau Đức, Ba Lan và Hà Lan về số người cao tuổi vẫn còn làm việc, và cũng đứng thứ tư sau Hy Lạp, Tây Ban Nha và Ireland về sự sút giảm trong tỷ lệ thanh niên có việc làm.
Tỷ lệ nghịch số lượng người đi làm giữa thanh niên và người già cho thấy sự bấp bênh của thị trường lao động châu Âu, giữa cung và cầu... Đã vậy, trước sức ép về dân số, nhiều nước châu Âu còn đang xem xét tăng tuổi về hưu đến 67 hoặc 68 tuổi. Tại Đan Mạch, tuổi về hưu sẽ tăng từng bước từ 65 đến 67 tuổi bắt đầu từ năm 2019. Tại Phần Lan, chế độ khuyến khích cho phép người về hưu trong độ tuổi từ 63 đến 68 có thêm một phần thu nhập và phạt những người về hưu trước tuổi 63... Tuy nhiên, theo Standard & Poor’s (S&P), các quỹ hưu trí tại châu Âu sẽ thâm hụt 103 tỷ USD do lợi suất trái phiếu giảm khi Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) mua 60 tỷ EUR (tương đương 66,3 tỷ USD) trái phiếu/tháng từ tháng 3 vừa qua cho đến tháng 9-2016. S&P dự đoán, mức thâm hụt này có thể tăng thêm 10% - 15% trong những năm tới nếu kế hoạch trên của ECB thất bại và kinh tế EU tiếp tục tăng trưởng trì trệ.
Trong báo cáo việc làm thế giới - xu hướng 2015, ILO cho biết để thu hẹp khoảng cách việc làm do cuộc khủng hoảng tài chính tạo ra, cần phải tạo thêm 280 triệu việc làm trong năm 2019. Người ta đang chờ đợi những đề xuất nhằm đối phó với tình trạng thất nghiệp trong giới trẻ được đưa ra tại Hội nghị thượng đỉnh EU-Mỹ Latinh, dự kiến diễn ra tại Brussels (Bỉ) trong tháng 6 tới.
HẠNH CHI (tổng hợp)