Thu hồi đất công khó khăn là chuyện không mới ở TPHCM. Sau khi Báo Sài Gòn Giải Phóng đăng bài “Đất công: Thu hồi hay mua lại?”, với tư cách cơ quan quản lý Nhà nước về tài nguyên đất, ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường TPHCM đã cung cấp cho chúng tôi một số thông tin xung quanh vấn đề này.
* PV: Thưa ông, đất công là đất của Nhà nước. Nhà nước có quyền lực và có bộ máy để thu hồi lại tài sản của chính mình. Nhưng sao quá trình thu hồi đất công lại khó khăn như vậy, thưa ông?
* Ông NGUYỄN VĂN HỒNG: Bên cạnh thái độ không muốn trả lại đất công cho Nhà nước của không ít tổ chức, doanh nghiệp, tôi cho rằng thủ tục thu hồi đất do vi phạm chưa có cũng là nguyên nhân chính làm cho việc thu hồi gặp khó khăn, phức tạp. Pháp luật về đất đai hiện hành chỉ quy định những hành vi vi phạm bị xử lý thu hồi đất như: sử dụng không đúng mục đích, không hiệu quả trong điều 38 của Luật Đất đai, từ điều 51 đến 55 của Nghị định 181 hoặc về các vi phạm sẽ bị thu hồi đất trong Nghị định 105 quy định về phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai…
Trong khi đó, từ lúc xác định được đất công sử dụng không hiệu quả, không đúng mục đích đến khi thu hồi được là một quá trình khá dài, liên quan đến rất nhiều sở, ngành, địa phương. Nếu không có quy trình, thủ tục thu hồi đất một cách cụ thể, sự phân công trách nhiệm rõ ràng của từng đơn vị thì việc thu hồi đất sẽ gặp nhiều khó khăn.
* Thu hồi đất công, đất kho bãi sử dụng không hiệu quả là chủ trương lớn của thành phố từ nhiều năm nay. Thiết nghĩ thời gian đã đủ lâu để hoàn thiện các thủ tục cần thiết?
* Từ thực tiễn, UBND TPHCM đã lưu tâm về vấn đề này. Bản thân Sở TN-MT cũng đã có đề xuất lên Bộ TN-MT nhấn mạnh đến sự cần thiết phải có một quy trình thủ tục rõ ràng trong việc thu hồi đất công, đất kho bãi sử dụng không đúng mục đích, không hiệu quả. Tuy nhiên, trong khi chờ quy định của trung ương, trong thẩm quyền của TP (thực hiện Nghị định 93), UBND TPHCM đã giao Sở TN-MT phối hợp với các sở ngành liên quan và các quận, huyện xây dựng quy trình thủ tục thu hồi đất trên địa bàn TP. Hiện sở đã thực hiện vào giai đoạn hoàn thiện, dự kiến đến giữa tháng 9-2011 sẽ trình UBND TPHCM xem xét.
* Trong quá trình đi thực tế, chúng tôi nhận thấy, một trong những công tác nhiêu khê nhất của quá trình thu hồi đất là việc xác định tài sản của tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp đầu tư trên đất công. Quy định về thủ tục thu hồi đất mà ông vừa nói có đưa ra lời giải cho vấn đề này?
* Đây là nội dung quan trọng nhất của quy trình thủ tục này. Theo dự thảo, Sở Tài chính sẽ là chủ tịch Hội đồng định giá TP có trách nhiệm xác định giá trị phần kinh phí đã đầu tư của người sử dụng đất bị thu hồi theo Điều 65 của Nghị định 181/CP (không bồi thường về giá trị quyền sử dụng đất). Khi triển khai quy định này, Sở Tài chính phải hướng dẫn UBND quận-huyện xác định phần giá trị trên đất và có kế hoạch cấp kinh phí để chi trả cho người bị thu hồi đất đã đầu tư.
Thực ra, từ trước đến nay, Sở Tài chính vẫn đang giải quyết nhiệm vụ này nhưng do chưa có quy định nên chưa có bộ phận chuyên trách. Mỗi một lần thu hồi đất là một lần lập tổ thu hồi đất mới. Nếu có bộ phận chuyên trách, chắc chắn công việc sẽ được đẩy nhanh hơn với chất lượng tốt hơn.
* Xin cảm ơn ông.
NG.KHOA – H.NHUNG
