Phát huy tinh thần dân chủ, lắng nghe, thống nhất giữa Đảng và nhân dân

Đây là Hội nghị thứ hai nằm trong chuỗi 4 hội nghị lấy ý kiến góp ý vào dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII do Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức.

Dự hội nghị có các đồng chí: Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương, Trưởng ban Chỉ đạo lấy ý kiến nhân dân góp ý các dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII; Hoàng Trung Hải, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Trưởng Tiểu ban Thường trực Tiểu ban Văn kiện Đại hội XIII của Đảng; Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Điểu K’Ré, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Dân vận Trung ương; Nguyễn Hồng Lĩnh, Phó Trưởng ban Dân vận Trung ương; Tạ Ngọc Tấn, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng lý luận Trung ương...

Đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương trao đổi cùng các đại biểu dự hội nghị

Theo Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam có 7 Hội đồng Tư vấn về các lĩnh vực: Dân chủ - Pháp luật; Văn hóa - Xã hội; Khoa học, Giáo dục và môi trường; Kinh tế; Dân tộc; Tôn giáo; Đối ngoại và Kiều bào.

Các Hội đồng đã giúp Ban Thường trực Ủy ban góp ý kiến với Đảng, Nhà nước những vấn đề quan trọng liên quan đến xây dựng Đảng, Nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, những vấn đề về đời sống nhân dân; tham gia phản biện nhiều dự thảo văn bản Luật mang lại hiệu quả thiết thực.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn mong nhận được nhiều ý kiến tâm huyết, thẳng thắn, chân thành, góp ý những vấn đề chung hoặc những vấn đề cụ thể đã nghiên cứu sâu, am hiểu rộng.

TS Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội góp ý, các báo cáo đã được chuẩn bị công phu, nội dung đầy đủ, toàn diện. Tuy nhiên vẫn còn quá dài và dàn trải không làm nổi bật được đâu là nội dung quan trọng nhất trong nhiệm kỳ 2021-2025. Văn kiện cần chỉ ra những nội dung cụ thể, sâu đậm, những trọng tâm nhất, cần phải giải quyết trong nhiệm kỳ tới.

TS Nguyễn Viết Chức đóng góp ý kiến tại hội nghị

Góp ý vào vấn đề văn hóa, TS. Nguyễn Viết Chức cho rằng, những hạn chế, yếu kém trong báo cáo chính trị đã được chỉ ra khá nghiêm khắc và chính xác, đó là “văn hóa chưa được quan tâm tương xứng với kinh tế và chính trị, chưa thực sự trở thành nguồn lực, động lực nội sinh của sự phát triển bền vững đất nước. Vai trò văn hóa trong xây dựng con người chưa được xác định đúng tầm, còn có xu hướng coi trọng chức năng giải trí đơn thuần”.

Theo TS. Nguyễn Viết Chức, đó là nhận định xác đáng nhưng không mới vì đã nói nhiều rồi. “Tại sao Nghị quyết Trung ương đã chỉ rõ văn hóa là nền tảng tinh thần xã hội, văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy kinh tế phát triển… nhưng vẫn chưa được quan tâm tương xứng với kinh tế và chính trị?”, TS Nguyễn Viết Chức đặt vấn đề.

Theo ông, kinh tế đi trước nhưng không có nghĩa là “quên” đi văn hóa, kinh tế có thể đi trước nhưng văn hóa phải đi liền theo, không để tình trạng đầu tư cho văn hóa không tương xướng với đầu tư cho kinh tế, như nhiều ý kiến nhận xét hiện nay. Sự mất cân bằng ấy đã sinh ra hệ lụy khôn lường, ảnh hưởng trực tiếp đến sự trong sạch và vững mạnh của Đảng, phân tâm, suy giảm khối đại đoàn kết toàn dân. Nhân dân không thể tin vào “bộ phận không nhỏ” tham nhũng, thoái hóa, biến chất. Nhân dân không thể chấp nhận thói tham lam, vụ lợi, bè phái, ích kỷ, buông thả, suy đồi... trái với văn hóa truyền thống "đói cho sạch, rách cho thơm”, "thương người như thể thương thân”.

Ông Trần Hậu, Ủy viên Hội đồng Tư vấn về Khoa học, giáo dục và môi trường của Trung ương MTTQ Việt Nam cũng cho rằng, nên có sự so sánh toàn diện giữa thực trạng đất nước hiện nay với quá khứ đất nước trước khi đổi mới để thấy sự thay đổi vượt bậc, để tăng thêm niềm tin và hy vọng. Đồng thời so sánh thực trạng nước ta với các nước trong khu vực và thế giới để đề phòng tư tưởng chủ quan, thỏa mãn, có thể gây nguy cơ tụt hậu xa hơn nữa.

Bên cạnh đó, nên đánh giá sâu hơn việc đổi mới đã toàn diện, đã đồng bộ như yêu cầu Đảng ta đề ra chưa? Phải chăng giữa các lĩnh vực của đời sống xã hội sự đổi mới chưa thật toàn diện, thiếu đồng bộ, còn sự khác biệt, chênh lệch về tốc độ và trình độ, chất lượng đổi mới, tạo nên độ chênh lệch. Điều này nhiều khi dẫn đến sự giãn cách giữa đổi mới chính trị với đổi mới kinh tế, giữa đổi mới kinh tế với đổi mới văn hóa, xã hội, khoa học, giáo dục, đổi mới ở cấp trung ương với các địa phương...

Nhiều ý kiến băn khoăn rằng chúng ta chưa thành công trong đổi mới quản lý xã hội, khi xã hội có quá nhiều vấn đề.

Ông Trần Hậu, Ủy viên Hội đồng Tư vấn về Khoa học, giáo dục và môi trường 

Ông Trần Hậu cũng cho rằng, chúng ta không quan niệm về một sự cào bằng, nhưng để đạt kết quả cao hơn trong công cuộc đổi mới, thì cần một sự đồng bộ, như chủ trương của Đảng đề ra. Hiện nay, do nhiều nguyên nhân khác nhau, sự thiếu đồng bộ, chưa toàn diện chính là những điểm nghẽn của công cuộc đổi mới. Nếu khắc phục được điểm nghẽn đó, chắc chắn thành tựu của công cuộc đổi mới sẽ còn to lớn hơn nữa, tương xứng với tiềm năng của xã hội ta. Ngoài ra, chúng ta đã chưa mấy thành công trong đổi mới 2 lĩnh vực được coi là quốc sách hàng đầu là giáo dục và khoa học công nghệ - 2 lĩnh vực quyết định đến con người, vốn quý của đất nước để cất cánh đi lên.

Vấn đề phòng chống tham nhũng cũng được nhiều đại biểu góp ý. Ông Trần Hậu góp ý, muốn chống tham nhũng hiệu quả thì phải chống được bệnh quan liêu, còn quan liêu thì sẽ chưa thể chống được tham nhũng. Cùng với đó, phải chống được tham nhũng vặt, đừng coi thường tham nhũng vặt. Bởi tuy là tham nhũng vặt, nhưng ảnh hưởng nhức nhối đối với cuộc sống hàng ngày của người dân và lòng tin của họ, điều đó là không hề nhỏ, nếu để tích tụ lâu ngày thì hậu quả sẽ lớn. Chúng ta mới dừng việc chống tham nhũng vặt ở việc giáo dục, vận động..

GS. Phan Trung Lý, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, để chống tham nhũng thành công, phải kiểm soát quyền lực thật tốt. Bên cạnh đó, phòng chống tham nhũng phải quyết liệt hơn, cần có chế tài thật rõ, thật nghiêm về vấn đề thu hồi tài sản tham nhũng, phải thu hồi triệt để thì mới ngăn chặn được tham nhũng.

Kết luận hội nghị, đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương, Trưởng ban Chỉ đạo lấy ý kiến nhân dân góp ý các dự thảo văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII khẳng định, quá trình chuẩn bị dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIII đã được chủ động triển khai từ rất sớm, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã yêu cầu tiếp tục nghiên cứu chuẩn bị các dự thảo văn kiện có đổi mới, song cần dựa trên các nguyên tắc và đảm bảo phát huy tinh thần dân chủ, lắng nghe, thống nhất giữa Đảng và nhân dân. Đồng chí Trương Thị Mai  Theo đồng chí Trương Thị Mai, báo cáo Chính trị của Đảng nhưng phải được sự ủng hộ, đồng thuận của nhân dân trong quá trình đóng góp, từ nội dung đánh giá đến phương hướng sắp tới. Vì vậy quá trình lấy ý kiến nhân dân này rất quan trọng. Các đoàn công tác của Tiểu ban văn kiện Đại hội XIII đã trực tiếp đi khảo sát tại nhiều địa phương và các tổ chức Đảng lớn, đánh giá thêm thực tiễn trong việc thực hiện những quan điểm, chủ trương lớn của Đảng như vấn đề kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế nhà nước, kinh tế tư nhân, kinh tế hợp tác... để nghiên cứu hoàn thiện nội dung các dự thảo văn kiện. Về quá trình chuẩn bị cho nhân dân góp ý vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII, hiện Bộ Chính trị đã chỉ đạo và chia làm hai nhánh tiếp nhận góp ý. Một nhánh do Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, lấy ý kiến đóng góp của nhân dân góp ý cho Đảng thông qua thư góp ý, góp ý trên Cổng thông tin điện tử của Ban Tuyên giáo Trung ương và góp ý trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhánh thứ hai do Ban Dân vận Trung ương phối hợp với hệ thống MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức nhiều cuộc đóng góp ý kiến trực tiếp. Nhận xét về các ý kiến đóng góp tại hội nghị của mặt trận ngày 28-10, đồng chí Trương Thị Mai cho rằng, các ý kiến đã tập trung làm sâu sắc hơn một số nhóm vấn đề như cần thể hiện rõ hơn vai trò của văn hóa là nền tảng tinh thần xã hội; đánh giá kết quả đạt được trước và sau đổi mới; phòng chống tham nhũng; thực thi quyền làm chủ của nhân dân; nhấn mạnh vai trò cầu nối giữa Đảng với nhân dân của hệ thống mặt trận; vấn đề tổ chức thực thi pháp luật chưa đồng bộ với quá trình xây dựng hệ thống pháp luật; y tế; kinh tế hợp tác; đối ngoại; yếu tố con người và phát triển con người Việt Nam; môi trường; dự báo tình hình sắp tới. Trân trọng cảm ơn những ý kiến đóng góp của thành viên 7 Hội đồng tư vấn thuộc Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Trưởng ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai khẳng định, với trách nhiệm của mình, Ban Chỉ đạo lấy ý kiến nhân dân vào văn kiện Đại hội Đảng sẽ tiếp tục lắng nghe, tổng hợp các ý kiến đóng góp, chuyển cho Tiểu ban văn kiện để tiếp tục hoàn thiện dự thảo các báo cáo trình Đại hội XIII.