Ngày 29-3-1975, có một người đàn bà mặc bộ đồ bà ba đen, máy ảnh cầm tay cùng người con trai lội khắp thành phố để lưu lại những thời khắc giải phóng TP Đà Nẵng. Bà là Nguyễn Thị Phụng – tức nhà nhiếp ảnh Phụng Ký.
Bà Phụng sinh ngày 1-5-1915 tại Quảng Ngãi, mất ngày 12-6-2009, tại Đà Nẵng. Năm 9 tuổi, bà đã theo cha ra Đà Nẵng học nghề chụp ảnh. Bà là Hội phó Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng giai đoạn trước 1968 đến ngày giải phóng.
Tiệm ảnh Phụng Ký của bà cũng là cơ sở cách mạng và là nơi che giấu ông Nguyễn Thành Nam (tức Năm Dừa), người tiếp quản Đà Nẵng sau giải phóng, cùng nhiều cán bộ cách mạng.
Ảnh của bà đã ghi lại những thời khắc: cảnh đám đông tụ tập chờ tin quân Giải phóng đến; quân Giải phóng ùn ùn kéo vào thành phố; hàng ngàn người dân xuống đường mừng chiến thắng với băng rôn, biểu ngữ; cảnh quân ngụy bỏ chạy vất hết quần áo, giày và quân trang, quân dụng ngay giữa đường phố; cảnh quân đội Sài Gòn chỉ mặc quần đùi, áo may ô, không giày dép chạy toán loạn giữa đường phố Đà Nẵng…
Sau 1975, bà cùng 3 người con tiếp tục nghề “cầm máy” cho đến khi bà về cõi vĩnh hằng ở tuổi 84. Bà được mệnh danh là người đàn bà “chép sử” Đà Nẵng qua ống kính.
Ng.Khôi (thực hiện)