Ngành y có nói qua nói lại thế nào thì cảm cúm vẫn tiếp tục là mối đe dọa cho sức khỏe cộng đồng. Thầy thuốc có hứa hẹn êm tai về thuốc chủng ngừa thì cảm cúm vẫn là lý do đục khoét khả năng lao động, học tập và gây hao tốn thường xuyên. Bên cạnh phương án chủ động tăng cường sức đề kháng, trong nếp sinh hoạt thường ngày đừng quên một số biện pháp không đến độ quá phức tạp để giới hạn khả năng lây lan của cảm cúm.
Rửa tay đúng cách phòng bệnh hữu hiệu.
Trước hết, dụng cụ thường dùng chính là nhịp cầu để cảm cúm có cơ hội dời nhà từ người này sang người khác. Nói cụ thể hơn, điện thoại công cộng, bàn phím máy vi tính dùng chung, nút nhấn trong thang máy, nắm tay cánh cửa… và hàng trăm thứ khác là ổ lưu trú siêu vi. Tất cả vật dụng có sự tiếp xúc của nhiều người vì thế cần được sát trùng ít nhất một lần mỗi ngày, theo lời kêu gọi của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Cũng theo tổ chức này, người đang bị cảm cúm nên tự giác đứng xa người khác và mang khẩu trang khi đang bệnh. Hơn thế nữa, dù chưa bệnh, dù sống xa ổ dịch, mọi người nên mang khẩu trang khi đang có dịch bệnh.
Kế đến, mồ hôi tay là môi trường phát triển lý tưởng của siêu vi theo kết quả nghiên cứu ở Đại học Berkeley, California, Hoa Kỳ. Các nhà nghiên cứu ở Mỹ đã khẳng định là chỉ cần rửa tay nhiều lần trong ngày, trước và sau mỗi bữa ăn, sau giờ làm việc, đã đủ để ngăn chặn cảm cúm. Mới đây, WHO đã lên tiếng nhắc nhở thầy thuốc, y tá… rửa tay nhiều lần để tránh lây bệnh cho người bệnh, vì thầy thuốc trong lúc khám bệnh là môi trường trung gian giữa người đã bị bệnh và người chưa bệnh. Lời cảnh báo này chắc chắn không sai trong bối cảnh ngành y tế còn “tranh tối tranh sáng” của nước ta.
Theo sau mồ hôi là nước bọt. Chuyên gia về vệ sinh phòng bệnh Đại học San Diego ắt không vô cớ khi khuyến cáo mọi người tuân thủ biện pháp vệ sinh răng miệng, dùng riêng và tẩy trùng chén dĩa như phương án thực tiễn nhất để khoanh vùng bệnh lây lan qua đường tiêu hóa. Điều này hoàn toàn khả thi ở Việt Nam khi hiện nay không thiếu kem đánh răng, xà phòng cũng như nước rửa chén có tác dụng thanh trùng.
Vấn đề rõ ràng không vì phương tiện, mà ở quyết tâm của người muốn phòng bệnh. Người Nhật cổ động thói quen mang khẩu trang khi cảm cúm không những bảo vệ mình mà để không lây cho người khác. Học thêm cái hay của người có khó lắm không?
Nhiều loại siêu vi khác, quỷ quái hơn nhiều đang chực chờ để tiếp tục là mối đe dọa triền miên cho sức khỏe cộng đồng trong thiên niên kỷ này. Tốn tiền triệu để trữ thuốc cảm cũng chỉ là biện pháp đắt tiền nhưng chữa cháy cầm canh. Giải pháp trên thực tế lại không đến độ quá cầu kỳ hay tốn kém nếu mỗi người chủ động áp dụng biện pháp phòng bệnh, càng đơn giản càng tốt nhưng với tri thức khoa học.
Rửa tay ai cũng có lúc đã làm nhưng rửa tay để ngăn chặn cảm cúm đòi hỏi chút gì nhiều hơn nước sạch và xà phòng. Đó là ý thức của mỗi người.
Bác sĩ Lương Lễ Hoàng
Trung tâm điều trị Ô xy cao áp TPHCM
